2022 – 2023 Administrative Ethics
Hoorcollege 1: What should you do? Ethics, applied or political
Overzicht hoorcollege:
- Praktische informatie
- Waarom ethics?
- Wat is ethics?
o Ethics/morality distinction
o Ethics as study of moral norms & judgments
o Practical ethics --> government/administrative ethics
- Denk experiment: subject and structure of the course
- Ethical vocabulary: is/ought distinction; naturalistic fallacy; types of moral reasons;
concept/conception distinction
Praktische informatie van het vak
- Take home essay, deadline 1 juni
- Groepsproject, deadline 29 mei
- Vragen kan je stellen via het discussieforum op Brightspace
Waarom ethics?
- Een connectie met politieke filosofie (PPPA) en FSSPA
- Persoonlijke en professionele redenen
What is ethics?
- Ethics/morality distinction:
o Common use of distinction:
▪ Morality: the domain of moral norms and moral relations between individuals
▪ Ethics: the discipline that studies morality
• Ethikos = expressing morality, character
o Rare use of the distinction
▪ Morality: the domain of moral relations between different individuals
▪ Ethics: the domain of moral relations between an individual and her/himself
Wat is morality?
- What is the domain covered by morality?
- What is morality made of?
- How are moral norms different from other norms?
What is ethics?
- Morality = domain of moral norms and moral judgments based on moral norms
o Moral norms: norms whose existence/validity does not depend on other people’s
expectation and behaviour, e.g., not harming others, preventing harms, sharing equally
o Social norms: norms whose existence/validity depends on/is mediated by other people’s
expectations and behaviour, e.g., etiquette, good manners
Unconditionality of moral norms
- It works whether you believe in it or not
A thought experiment: the trolley problem
- Philippa Foot – The Problem of Abortion and the Doctrine of
Double Effect & Judith Jarvis Thomson – Killing, Letting, Die,
and the Trolley problem
, - Relevance of the trolley problem
o Moral dilemmas and public policy choices – diversion of threats
▪ Forced landing of an airplane
▪ Quarantine/isolation of a few people to prevent others from dying
▪ Ticking time bomb situations
▪ War technology (drones)
▪ Traffic regulation (driverless cars)
▪ Waste management (spatial
distribution of waste)
Types of practical ethics (ethical theorizing about
practical questions/problems)
1. Applied ethics
a. Deontological ethics: the morality of an
action resides in its conformity with duty
b. Consequentialist ethics: the morality of an
action resides in its consequences, e.g.,
utilitarianism
c. Virtue ethics: the morality of an action
resides in what contributes to virtuous
disposition/character
2. Political ethics
a. The morality of an action is subject to
conflict, disagreement, and revision
Administrative ethics
- Practical ethics concerning public policy design &
implementation and the morality of civil
service/public office
- Two objections to administrative ethics
o Neutrality: who am I to judge? (Civil servants
do not exert their own moral judgement)
o Structure: who am I to be judged? (Civil
servants are not morally responsible for the
organization’s actions and practices)
- Both objections can be rejected
Ethical vocabulary
- Thought experiment: imaginary scenario that elicits
morally relevant beliefs/choices
- Moral dilemma
- Moral reasons
o Prima facie: an apparant reason
o Pro tanto: a defeasible reason
o All-things considered: final/definitive reason
- Moral principles: general moral reasons
Naturalistic fallacy
- Or appeal to nature fallacy
- You canot validly infer from the natural properties of X to the moral properties of X
- In particular, how X is naturally does not tell you whether it is morally good
- Upshot: you cannot reduce moral properties to non-moral properties
, Mizzoni, Ethics, the basics – Introduction
- Ethische concepten: basisconcepten, zoals deugd, verantwoordelijkheid en geluk
- Ethische principes: basisprincipes zoals het doel heiligt de middelen niet
- Ethische theorie: een samenhangend geheel van ethische concepten en principes om een ethisch
vraagstuk mee aan te pakken
- Ethische traditie: een theorie die een eigen leven is gaan leiden. Theorieën veranderen door de tijd,
maar kunnen samengevat worden binnen een ethische traditie, zoals de utilitaristische traditie
Blackburn, Seven Threats to Ethics
- In Seven threats to ethics identificeert Blackburn zeven uitdagingen waar de ethiek mee te maken
heeft
o De eerste uitdaging is relativisme, dat de mogelijkheid van objectieve morele waarheden
ontkent.
o De tweede uitdaging is egoïsme, dat eigenbelang boven elke andere morele overweging
plaatst.
o De derde uitdaging is evolutionaire theorie, die suggereert dat morele overtuigingen
gewoon aanpassingen zijn die mensen hebben geholpen te overleven.
o De vierde uitdaging is determinisme, dat ontkent dat we vrije wil hebben en daarom
verantwoordelijkheid dragen voor onze acties
o De vijfde uitdaging is scepticisme, dat vraagtekens plaatst bij of we überhaupt iets kunnen
weten, inclusief morele waarheden
o De zesde uitdaging is de kloof tussen feiten en waarden, die het moeilijk maakt om morele
conclusies te trekken uit feitelijke waarnemingen
o De zevende uitdaging is het conflict tussen verschillende morele waarden en principes, wat
moeilijke ethische dilemma’s kan creeren.
- Blackburn betoogt dat deze uitdagingen de ethiek niet noodzakelijk ondermijnen, maar wel
zorgvuldige overweging en reactie vereisen. Zo kan relativisme worden uitgedaagd door aan te
tonen dat bepaalde morele principes universeel worden geaccepteerd, terwijl egoïsme kan worden
bestreden door een beroep te doen op ons gevoel van empathie en mededogen. Blackburn
suggereert uiteindelijk dat ethiek een voortdurend project is dat constante reflectie en verfijning
vereist.
Thompson, D.F., “The Possibility of Administrative Ethics
- In "De mogelijkheid van bestuurlijke ethiek" bespreekt D.F. Thompson de vraag of het mogelijk is
om ethiek toe te passen in de publieke sector. Volgens Thompson worden ambtenaren vaak gezien
als instrumenten van politieke macht en is er weinig ruimte voor morele overwegingen in hun werk.
Dit is problematisch, omdat ambtenaren vaak beslissingen moeten nemen die grote gevolgen
hebben voor de samenleving als geheel.
- Thompson betoogt echter dat er wel degelijk ruimte is voor ethiek in de publieke sector. Hij wijst
erop dat ambtenaren een eigen verantwoordelijkheid hebben om ethische overwegingen te maken
en dat dit kan worden bevorderd door training en opleiding op het gebied van ethiek. Daarnaast
kunnen ethische codes en richtlijnen worden opgesteld om ambtenaren te begeleiden in hun
besluitvorming.
- Thompson erkent wel dat er bepaalde obstakels zijn voor het toepassen van ethiek in de publieke
sector, zoals politieke druk en bureaucratie. Hij benadrukt echter dat deze obstakels niet
onoverkomelijk zijn en dat het belangrijk is om te blijven streven naar meer ethische besluitvorming
in de publieke sector.
- Uiteindelijk concludeert Thompson dat het mogelijk is om ethiek toe te passen in de publieke
sector, maar dat dit vraagt om inzet en toewijding van ambtenaren, leiders en beleidsmakers.
Alleen zo kan er worden gezorgd voor meer verantwoordelijke en ethische besluitvorming in de
publieke sector.
