Alles over vetten
- fosfolipiden
- cholesterol
- soorten vetzuren
- ezelsbruggetje vetzuren die je moet weten op de toets
- chemische structuur, vorming en formules
- relatie tussen tromboxanen en prostaglandines
- relatie met hart en vaatziekten
- overzicht lipoproteine (VLDL, chylomicronen, ...
Samenvatting Chemie blok 1.3
Uitwerkingen van de leerdoelen
Na de lessen kun je:
Les 1:
De functie van vet, cholesterol en fosfolipiden in het lichaam uitleggen.
Functie van:
- Vet /lipiden: Vet is een verzamelnaam voor verschillende soorten stoffen die niet oplosbaar zijn
in water. Vetten hebben een aantal functies; vet is een bouwstof, maar kan ook
worden opgeslagen als energieopslag(reservestof). Verzadigde vetten vooral in
dieren. Onverzadigde vetten zijn vooral plantaardig en vloeibaar.
- Cholesterol : Verzadigde vetten kunnen in ons lichaam omgezet worden in cholesterol.
Cholesterol is een bouwstof van de celmembranen met meerdere functies.
Cholesterol is een bouwstof voor vitamine D, galzure zouten worden gemaakt door
hydroxylatie (toevoegen van een OH groep) van cholesterol, cholesteron is nodig
voor de productie van geslachtshormonen
- Fosfolipiden: Fosfolipiden zijn vetten waarbij één van de vetzuren is vervangen door een stofje
(met fosfaat), dat wel water aantrekt. Fosfolipiden hebben dus een hydrofiel
(wateraantrekkend) en een hydrofoob (waterafstotend) deel, daardoor zijn ze
geschikt als bouwsteen van de membranen rond en in de cel.
De chemische structuur, opbouw en de vorming van vetten, vetzuren en cholesterol beschrijven
en een relatie leggen met de gezondheid.
- Vet: triglyceriden (TG) zijn opgebouwd uit glycerol en 3 vetzuren. Glycerol en de vetzuren
worden door enzymen verbonden.
- Vetzuren: er zijn vetzuren met lange keten vetzuren (LCT), middellange keten vetzuren (
MCT) en korte keten vetzuren (SCT). 95% van de vetzuren zijn LCT.
SCT en MCT hebben relatief veel polaire bindingen, dus hebben polaire eigenschappen. Bij 12
tot 14 C-atomen worden de apolaire stukken dominant.
SCT en MCT gaan via het bloed naar de lever (let op: niet via de lymfe)
LCT gaan via de lymfevaten en worden omgezet in lipproteïnen en worden via het lymfesysteem
getransporteerd.
Vetzuren Aantal C-atomen Soorten Polair vs apolair Transport
SCT C 2 – C4 Azijnzuur C2 Polair Via bloed
Boterzuur C4
MCT C6 – C10 Capronzuur C6 Polair Via bloed
Caprylzuur C8
Caprine zuur C10
LCT >C12 Laurinezuur C12 Apolair Via lymfe
Myristinezuur C14 (lipoproteïnen)
Palmitinezuur C16
Stearinezuur C18
Oliezuur C18
Linolzuur C18
Alfa-Linoleenzuur C18
EPA C20
DHA C22
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentvd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
