Druk op de zorg! Technologie?
Welke rol speelt technologie in het zo lang mogelijk thuis wonen?
Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FMHL)
Bachelor Gezondheidswetenschappen
Beleid, Management en Evaluatie van Zorg
Maastricht University
Datum: 25 oktober 2022
, Druk op de zorg! Technologie?
Welke rol speelt technologie in het zo lang mogelijk thuis wonen?
Babyboomers leggen een stevige druk op de Nederlandse zorg. Dit is de generatie geboren in
de periode 1946 tot 1955, vlak na de Tweede Wereldoorlog (Babyboomers, 2022). In 2011
gingen de eersten van deze generatie met pensioen en kregen de AOW-uitkering. De
levensverwachting neemt toe (CBS Statline, z.d.). Dit gaat gepaard met de toename van
complexe ziektebeelden en multimorbiditeit. Daarbij neemt het aantal mensen met dementie
de komende dertig jaar flink toe. De stichting Alzheimer Europa verwacht een verdubbeling
van het aantal patiënten (NOS, 2020).
De maatschappij moet hierop anticiperen. Er zijn niet genoeg zorgmedewerkers om al
deze patiënten op te kunnen vangen, waardoor creatieve oplossingen in de zorg nodig zijn.
Bovendien zijn de plekken in verpleeghuizen schaars. Het is belangrijk om ouderen zo lang
mogelijk thuis te laten wonen. Technologie kan hier een goede oplossing voor bieden. In de
zogenaamde “coronacrisis” heeft technologie al een zetje in de rug gekregen en heeft zich in
stroomversnelling ontwikkeld (Visscher, 2021). Nu wordt technologie steeds meer ingezet in
de zorg. In welke mate speelt technologie een rol in het zo lang mogelijk thuis wonen van
ouderen?
Domotica is de term die gebruikt wordt voor woonhuisautomisering. Dit is een vorm
van technologie die gebruikt wordt om thuis of in een zorginstelling aanpassingen te maken
in de woning om de lasten van de patiënt en mantelzorger te verminderen (Droës, 2015). Dit
kan bijdragen aan de kwaliteit van leven. Ouderen hechten vaak waarde aan het thuis blijven
wonen, zodat ze hun sociale omgeving kunnen behouden. De domeinen van kwaliteit van
leven zijn lichamelijk, mentaal en sociaal. Als één van deze domeinen weg valt, is er sprake
van een verlaagde kwaliteit van leven (Beerens, n.d.). Om ouderen thuis te kunnen laten
wonen, worden aanpassing gemaakt zoals trapliften en wandbeugels.
Het nadeel van domotica kan zijn dat door innovaties zoals automatische lampen,
gordijnen, etc. dat de oudere minder mobiel wordt en fysiek minder beweegt (Droës, 2015).
Dit kan leiden tot een verminderde zelfredzaamheid. Zelfredzaamheid houdt in dat de
persoon zichzelf op alle terreinen kan redden, zonder of met zo min mogelijk hulp van
omgeving en van professionals (Kennisplein Zorg voor Beter (2020).
Technologie kan, als het juist gebruikt wordt, zorg wegnemen van mantelzorgers.
Mantelzorgers vallen onder het begrip “informele zorg”, wat inhoudt dat naasten, en/of
buitenstaande vrijwilligers zorg verrichten en ondersteuning bieden, zonder dat dit hun
beroep is (Informele zorg, 2021) Technologie kan ouderen helpen bij de algemene dagelijkse