Naam: P. Nap
Studentnummer: 1258758
Datum: 13 oktober 2022
Opleidingsinstituut: NCOI
Opleiding: Sociaal werk richting jeugd
Module: Versterken van het netwerk
1
,Voorwoord
Op 3 april 2020 ben ik, Paulien Nap, begonnen met de opleiding Social Work richting jeugd.
Voorgaande jaren ben ik werkzaam geweest in het bedrijfsleven, op verschillende afdelingen, zoals de HR-, Sales-,
Finance- en Inkoopafdeling. Na 16 jaar merkte ik dat ik geen voldoening uit de werkzaamheden haal en graag een
carrièreswitch maak naar een functie in de sociale sector.
Ik wil graag de opleiding afronden, omdat ik in de toekomst jongeren wil helpen en iets wil betekenen voor degenen
die niet of moeilijk op eigen kracht een volwaardige plaats in de maatschappij kunnen innemen.
Sinds 14 februari 2022 werk ik als balie medewerker bij Lokalis, buurtteam jeugd en gezin in Utrecht West.
Ik ben verantwoordelijk voor het aannemen van vragen, het inventariseren/ achterhalen van de hulpvraag. Verder
maak ik een dossier voor de aanvragen aan en zet ik de vraag aan de hand van een aangemaakt traject door naar de
gezinswerkers. Het buurtteam helpt iedereen met een ondersteuningsvraag. Mensen kunnen terecht voor
uiteenlopende onderwerpen als: opvoeden en op groeien, psychische gezondheid, beperkingen, veranderend
ouderschap, veiligheid, wonen, onderwijs, gezondheid, taal en digitale vaardigheid, participatie, werk en inkomen,
woonbegeleiding.
In de Nederlandse participatiesamenleving wordt van burgers verwacht dat zij verantwoordelijkheid nemen voor hun
eigen leven èn dat van anderen in hun omgeving. Doel is dat burgers minder afhankelijk worden van zorg en
ondersteuning van de overheid. Devies is om bij een hulpvraag eerst te kijken of de zorg en ondersteuning geboden
kan worden vanuit het eigen sociale netwerk. Als dit niet mogelijk is, zorgt de overheid voor passende zorg en
ondersteuning.
Het versterken van het netwerk in de jeugdhulpverlening richt zich op de jeugdige en opvoeders in brede zin. Een
bekend Afrikaans spreekwoord zegt: 'It takes a village to raise a child'. Hulpverleners de verhelderen de hulpvraag,
brengen het sociale netwerk in beeld en versterken met behulp van geschikte methodieken het netwerk van de
jeugdige. Een voorbeeld van een geschikte methodiek is systeemgericht werken. Uitgangspunt is om personen en
situaties als een samenhangend geheel te benaderen.
In de module versterken van het netwerk leer ik wat systeemgericht werken in de jeugdhulpverlening inhoudt en hoe
deze methodiek kan bijdragen aan het versterken van het netwerk van de jeugdige.
Ik schrijf een hulpverleningsplan voor een jeugdige met als doel het versterken van zijn/ haar sociale netwerk.
Omdat ik zelf de rol als gezinsbehandelaar nog niet vervul heb ik op het werk gevraagd een casus te mogen
begeleiden samen met een collega waarbij ik de regie houd. In de opdracht wordt de begeleiding beschreven vanuit
mijn rol als gezinsbehandelaar.
Paulien Nap
Wilnis, 13 oktober 2022
2
, Samenvatting
Het maken van deze moduleopdracht houdt in dat aan de hand van casuïstiek een hulpverleningsplan opgesteld
wordt voor een jeugdige met als doel het versterken van haar sociale netwerk.
De casus die voor deze opdracht uitgewerkt wordt betreft de casus van Luna Oostdam. Luna is 13 jaar oud, zit veel
op haar kamer, zij is de afgelopen twee jaar stiller geworden en trekt zich vaker terug.
Luna heeft zich samen met haar moeder vanwege de volgende hulpvraag aangemeld bij het buurtteam: zij heeft
levensvragen en is op zoek naar haar positie in de wereld. Zij ervaart zware gevoelens en zoekt een klankbord.
Voor het verzamelen van gegevens vanuit een systeemgericht perspectief is de gezinsbehandelaar een dialoog met
Luna aangegaan. Vanuit dit gesprek is er samen met Luna een life event tijdlijn, een ecogram, een genogram en een
sociogram opgesteld om haar netwerk in kaart te brengen. Uit het gesprek komt naar voren dat Luna haar vriendinnen
van de basisschool mist. Zij ervaart een studiedruk en heeft veel moeite met het maken van huiswerk. Tijdens het
gesprek is er gebruik gemaakt van de wondervraag en de schaalvraag, dit om een indruk te krijgen van haar gevoel
en wensen. Haar wens is dat zij weer tijd met haar vrienden kan doorbrengen, zoals zij deed voordat zij naar het
middelbare onderwijs ging. De hulpvraag in deze casus is hoe zij haar sociale contacten kan onderhouden met het
perspectief zich ook beter te gaan voelen wanneer zij haar vrienden weer vaker ziet. En hoe zij hier zelf invloed op
kan uitoefenen.
De life event tijdlijn laat zien dat Luna veel gebeurtenissen onder relaties categoriseert en dat er bijna geen
gebeurtenissen onder emoties. Tijdens het nabespreken van de tijdlijn blijkt dat na een ingrijpende gebeurtenis Luna
een helpende gedachte inzet waar zij zich aan vast houdt. Op deze manier hoeft zij haar onderliggende gevoelens
niet te voelen. Luna gaat haar gevoelens liever uit de weg dit doet zij onder andere door niet over haar gevoelens te
praten.
De analyse van het ecogram laat zien dat Luna haar netwerk valt binnen: het gezin van herkomst, het bonusgezin,
vrienden van de sportclub, vrienden van de basisschool en vrienden van de middelbare school.
Voor praktische steun kan Luna terecht bij haar vader en moeder. Voor gezelschap kan zij vrijwel bij iedereen terecht.
Wel is opvallend dat veel van het contact functioneel is; haar vrienden van de middelbare school ontmoet Luna
meestal op school en vrienden van de basisschool bijvoorbeeld op boks- of gitaarles. Ook opvallend is dat zij voor
advies en het uitwisselen van informatie terecht kan bij haar moeder, zussen en bij vriendinnen, niet bij haar vader.
Voor emotionele steun zoekt Luna haar moeder of zussen op al weet zij haar gevoelens niet altijd goed te
verwoorden. Verder komt uit het sociogram naar voren dat Luna niet vaak initiatief neemt om een afspraak in te
plannen om elkaar te zien, haar vrienden nemen over het algemeen het initiatief.
Het genogram laat zien dat haar ouders in 2011 gescheiden toen Luna drie jaar oud was. Ondanks dat Luna er niets
van kan herinneren voelt dit voor haar als een vervelende negatieve ervaring. Luna heeft twee zussen en kan met
beide goed overweg. Haar zussen wonen bij hun moeder en komen twee weekenden thuis bij hun vader. Luna
daarentegen woont zowel dagen bij haar vader als bij haar moeder. Luna haar beide zussen hebben autisme. Thuis
wordt er niet specifiek gesproken over het hebben van autisme. Luna zou wel meer over het onderwerp willen weten,
ook wat dit voor haar betekent als zus zijnde. Verder ervaart Luna dat haar vader haar en haar zussen vaak niet
begrijpt. Haar vader is heel sociaalvaardig en kan niet goed begrijpen waarom haar zussen doen zoals zij doen. Haar
vader en haar zussen hebben dan ook vaak ruzie. In de familie mist Luna het contact en zou haar nichtje, ze zou haar
wel vaker willen zien
Eén van de uitgangspunten van het huidige jeugdbeleid is dat jeugdigen en gezinnen door het versterken van hun
sociale netwerken minder afhankelijk worden van hulp en dat de effecten van hulp duurzamer zijn. En er wordt
gekeken naar de krachten van het individu, in dit geval Luna, om haar omgeving te beïnvloeden en zo haar leven
vorm kan geven. Samen met Luna is het hulpverlenersplan opgesteld, waarbij Luna de regie neemt in het uitvoeren
van de doelen, in sommige gevallen met ondersteuning van haar moeder en de gezinswerker. Luna gaat, op haar
initiatief, met haar vrienden en familie afspreken om de situatie te bespreken. Hierdoor wil Luna graag haar sociale
netwerk versterken en uiteindelijk wil zij met haar vrienden familie over haar gevoelens kunnen praten. Door het
organiseren van deze activiteiten wil Luna haar leven zo organiseren dat zij haar sociale netwerk vaker ziet en een
sterkere band met hen ontwikkelt. De gezinsbehandelaar plant het geven van psyo-educatie over autisme in zodat
Luna zicht krijgt wat het voor haar betekent om met twee zussen te leven die autisme hebben. Verder heeft Luna het
doel opgesteld haar gevoelens te herkennen, erkennen en bespreekbaar te maken.
Luna heeft haar ouders de taak gegeven om de uitvoering van het plan te monitoren en te begeleiden. Om de
voortgang te bespreken plant de gezinsbehandelaar wekelijks een online afspraak in, via zoom, samen met Luna en
haar ouders. De gezinsbehandelaar is verder telefonisch of via WhatsApp beschikbaar voor vragen. Om inzicht te
krijgen in de voortgang van de opgestelde doelen plant de gezinsbehandelaar samen met Luna en haar ouders iedere
maand een evaluatie in. Wanneer de zware gevoelens na de hulp vanuit het buurtteam blijven bestaan is het advies
te werken aan het vervolgdoel: Luna wil graag leren haar negatieve gedachten gekoppeld aan gebeurtenissen anders
te interpreteren waardoor zij een objectievere kijk op haar gevoelens krijgt en deze vervolgens kan delen met haar
3
