Samenvatting van de syllabus 'Gezinsondersteuning', aangevuld met slides uit de Powerpoints en eigen nota's. Begrippenlijst bijgevoegd.
Niet behandeld: pedagogisch adviseren, ontmoetingsplaatsen & pedagogische civil society.
Deze SV is gemaakt in het AJ , maar kan gebruikt worden voor het va...
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 1: INLEIDING .................................................................................................................................... 8
HOOFDSTUK 2: LEGIMITERING VAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .................................................................... 10
2.1 HISTORISCHE CONTEXT.................................................................................................................................................... 10
2.1.1 VROEGER ..................................................................................................................................................................... 10
2.1.2 EN NU? ........................................................................................................................................................................ 10
2.2 AANDACHT VOOR OPVOEDINGSONZEKERHEID .............................................................................................................. 11
2.2.1 TENDENSEN ................................................................................................................................................................. 11
2.2.2 OPVOEDINGSONZEKERHEID, EEN PROBLEEM? ........................................................................................................... 11
2.3 HET SPANNINGSVELD TUSSEN OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN PREVENTIE .............................................................. 11
HOOFDSTUK 3: WAT IS OPVOEDINGSONDER-STEUNING? .................................................................................... 12
3.1 DEFINITIE ......................................................................................................................................................................... 12
3.1.1 DE DEFINITIES VAN VANDEMEULEBROECKE ............................................................................................................... 12
3.1.2 DE DEFINITIE IN HET VLAAMS DECREET (2007)........................................................................................................... 12
3.2 AANVERWANTE BEGRIPPEN: WAT HET NIET (HELEMAAL) IS........................................................................................... 12
3.3 UITGANGSPUNTEN VAN OO ............................................................................................................................................ 13
3.4 OPVOEDEN EN DE IMPLICATIES VOOR OPVOEDINGSONDERSTEUNING ......................................................................... 13
3.5 EEN VISIE OP ‘OPVOEDING’ ............................................................................................................................................. 13
3.6 HET WERKTERREIN .......................................................................................................................................................... 14
3.7 HET UITEINDELIJKE DOEL ................................................................................................................................................. 14
3.8 DE WIJZE WAAROP HET DOEL KAN BEREIKT WORDEN ................................................................................................... 14
3.8.1 EEN CONTINUÜM VAN FUNCTIES ............................................................................................................................... 14
3.8.1.1 Het model van Vandemeulebroecke .................................................................................................................. 14
3.8.1.2 Het model van Kousemaker en Timmers-Huigens ............................................................................................. 16
3.8.2 ACTIVITEITEN EN WERKVORMEN ................................................................................................................................ 16
3.8.3 WERKINGSPRINCIPES VOOR EEN KWALITATIEF AANBOD ............................................................................................ 17
3.8.3.1 Toegankelijkheid voor ‘alle’ ouders met ‘alledaagse’ opvoedingsvragen ........................................................... 17
3.8.3.2 Principe van het groeimodel en empowerment ................................................................................................. 17
3.8.3.3 Principe van vraaggestuurd werken ................................................................................................................... 17
3.8.3.4 Principe van dialoog over opvoeding ................................................................................................................. 17
3.8.3.5 Principe van een ruim en gedifferentieerd aanbod dat rechtstreeks en vrijwillig toegankelijk is voor alle ouders
17
3.8.3.6 Principe van signaalfunctie ................................................................................................................................. 18
3.9 SAMENVATTING EN SLOT................................................................................................................................................. 18
HOOFDSTUK 4: BEHOEFTE AAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .......................................................................... 19
4.1 ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTEN AAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING ...................................................................... 19
4.1.1 OPVOEDINGSVRAGEN ................................................................................................................................................. 19
4.1.2 NOOD AAN STEUN ...................................................................................................................................................... 19
4.1.3 ONVERVULDE STEUNBEHOEFTEN ............................................................................................................................... 19
4.2 WELKE VORMEN VAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING WENSEN OUDERS? ................................................................... 20
4.2.1 PERSOONLIJK CONTACT............................................................................................................................................... 20
2|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 4.2.1.1 In het eigen netwerk .......................................................................................................................................... 20
4.2.1.2 Ondersteuning door professionelen ................................................................................................................... 20
4.2.2 SCHRIFTELIJK VOORLICHTINGSMATERIAAL ................................................................................................................. 20
4.2.3 TV EN INTERNET .......................................................................................................................................................... 20
4.2.4 CONCLUSIE .................................................................................................................................................................. 20
4.3 VERSCHILLEN TUSSEN OUDERS IN BEHOEFTE VAAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .................................................... 21
4.3.1 DE LEEFTIJD VAN HET KIND ......................................................................................................................................... 21
4.3.2 HET GESLACHT VAN HET KIND .................................................................................................................................... 21
4.3.3 HOOGOPGELEIDE OUDERS .......................................................................................................................................... 21
4.3.4 KANSARME OUDERS.................................................................................................................................................... 21
4.3.5 ALLEENSTAANDE OUDERS ........................................................................................................................................... 21
4.3.6 STEUNBEHOEFTE OVER ALLOCHTONE OUDERS .......................................................................................................... 21
4.3.7 VADERS BUITEN BEELD? .............................................................................................................................................. 21
4.3.8 ANDERE SPECIFIEKE GROEPEN VAN OUDERS .............................................................................................................. 21
4.4 ALGEMEEN BESLUIT ......................................................................................................................................................... 21
HOOFDSTUK 5: VADERS EN DE OPVOEDING EN ONTWIKKELING VAN KINDEREN .................................................. 22
5.1 VADERS TREKKEN DE AANDACHT .................................................................................................................................... 22
5.2 ZORG VOOR JONGE KINDEREN ........................................................................................................................................ 22
5.2.1 KUNNEN VADERS VOOR JONGE KINDEREN ZORGEN?................................................................................................. 22
5.2.2 ZIJN VADER EN MOEDER ONDERLING INWISSELBAAR? .............................................................................................. 23
5.2.3 HET EFFECT VAN VADER OP DE ONTWIKKELING VAN HET KIND ................................................................................. 23
5.3 VADERS EN ADOLESCENTEN ............................................................................................................................................ 23
5.4 VADER-DOCHTER EN VADER-ZOONRELATIES................................................................................................................... 23
5.5 TOEKOMSTIG ONDERZOEK .............................................................................................................................................. 24
5.6 ONDERSTEUNINGSBEHOEFTEN VAN VADERS .................................................................................................................. 24
5.7 VADERS EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING.................................................................................................................... 24
5.8 VADERS BEREIKEN: STRATEGIEËN EN TIPS ....................................................................................................................... 24
HOOFDSTUK 6: BELEID: HUIZEN VAN HET KIND ................................................................................................... 26
6.1 HUIS VAN HET KIND ......................................................................................................................................................... 26
6.1.1 HUIZEN VAN HET KIND: DRIE FUNCTIES ...................................................................................................................... 26
6.1.2 DOELSTELLINGEN ........................................................................................................................................................ 26
6.1.3 KENMERKEN VAN DE HUIZEN VAN HET KIND ............................................................................................................. 26
HOOFDSTUK 7: THEORETISCHE MODELLEN ......................................................................................................... 28
7.1 BALANSMODEL VAN BAKKER ........................................................................................................................................... 28
7.2 PROCESMODEL VAN BELSKY ............................................................................................................................................ 28
7.3 ECOLOGISCHE MODEL VAN BRONFENBRENNER ............................................................................................................. 28
7.4 SOCIAAL COMPETENTIEMODEL VAN SLOT EN SPANJAARD ............................................................................................. 28
7.5 HET SOCIAAL INTERACTIEMODEL VAN PATTERSON ........................................................................................................ 28
7.5.1 HET ONTSTAAN VAN GEDRAGSPROBLEMEN ............................................................................................................... 28
7.5.2 DE ONTWIKKELINGSFASEN .......................................................................................................................................... 29
7.5.3 BEÏNVLOEDENDE FACTOREN ....................................................................................................................................... 30
3|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 7.5.4 OUDERLIJK OPVOEDKUNDIG GEDRAG ........................................................................................................................ 30
HOOFDSTUK 8: TRIPLE P ..................................................................................................................................... 31
8.1 WAT IS TRIPLE P? ............................................................................................................................................................. 31
8.2 OPGROEIEN GAAT NIET VANZELF .................................................................................................................................... 31
8.3 DOELSTELLING VAN HET TRIPLE P PROGRAMMA ............................................................................................................ 31
8.4 DOELGROEP ..................................................................................................................................................................... 31
8.5 OPKLIMMENDE INTERVENTIENIVEAUS ........................................................................................................................... 32
8.5.1 NIVEAU 1: MASSAMEDIALE VOORLICHTING OVER OPVOEDING EN DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN .................. 32
8.5.2 NIVEAU 2: GERICHTE VOORLICHTING ROND OPVOEDINGSVRAGEN .......................................................................... 32
8.5.3 NIVEAU 3: GERICHT ADVIES BIJ SPECIFIEKE ZORGEN .................................................................................................. 33
8.5.4 NIVEAU 4: ONDERSTEUNING BIJ ERNSTIGE GEDRAGSPROBLEMEN............................................................................ 33
8.5.5 NIVEAU 5: GEZINSINTERVENTIE BIJ ERNSTIGE GEDRAGSPROBLEMEN ....................................................................... 33
8.5.6 AANVULLENDE PROGRAMMA’S VOOR SPECIFIEKE DOELGROEPEN ............................................................................ 34
8.6 KOSTENEFFECTIVITEIT ..................................................................................................................................................... 34
8.7 DOORLOPEND AANBOD .................................................................................................................................................. 34
8.8 PRINCIPES VAN POSITIEF OPVOEDEN .............................................................................................................................. 34
8.9 OPVOEDINGSSTRATEGIEËN ............................................................................................................................................. 34
8.10 THEORETISCHE ONDERBOUWING ................................................................................................................................... 35
8.11 ZELFREGULATIE ................................................................................................................................................................ 35
HOOFDSTUK 9: STOP 4-7 .................................................................................................................................... 36
9.1 STOP 4-7: WHAT’S IN A NAME ......................................................................................................................................... 36
9.2 DOELGROEP ..................................................................................................................................................................... 36
9.3 AANMELDING EN INTAKE ................................................................................................................................................ 36
9.3.1 INTAKE ......................................................................................................................................................................... 36
9.3.2 OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE: ENKELE UITGANGSPUNTEN .................................................................................. 36
9.4 HET STOP 4-7 PROGRAMMA ........................................................................................................................................... 36
9.4.1 HULPVERLENINGSDUUR .............................................................................................................................................. 37
9.4.2 ABC-SCHEMA: LEERTHEORIE ALS BASIS ...................................................................................................................... 37
9.4.3 OPVOEDINGSVAARDIGHEDEN VAN PATTERSON ......................................................................................................... 37
9.4.4 CRITERIA VOOR DEELNAME ........................................................................................................................................ 37
9.4.5 HOOFDDOELSTELLINGEN VAN STOP 4-7 ..................................................................................................................... 37
9.4.6 DOELSTELLINGEN VAN OUDERTRAINING .................................................................................................................... 37
9.4.7 OUDERTRAINING: DE OPVOEDINGSVAARDIGHEDEN .................................................................................................. 38
9.4.8 DOELSTELLING KINDTRAINING .................................................................................................................................... 38
9.4.8.1 Kenmerken van kindtraining............................................................................................................................... 38
9.4.9 BEGELEIDERSHOUDING ............................................................................................................................................... 38
9.4.10 DOELSTELLINGEN VAN DE COMBINATIE OUDER-KINDTRAINING ........................................................................... 38
9.4.11 DOELSTELLINGEN VAN LEERKRACHTTRAINING ...................................................................................................... 38
9.4.12 MEERWAARDE VAN EEN ECOLOGISCHE INTERVENTIE ........................................................................................... 38
9.4.12.1 Vermijden om ouders te beschuldigen ............................................................................................................... 39
9.4.12.2 Leren door observatie en door te doen.............................................................................................................. 39
4|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 9.4.12.3 Invloed van de vriendenkring ............................................................................................................................. 39
9.4.12.4 Opvoeden is een interactioneel proces .............................................................................................................. 39
9.5 EFFECTIEVE BEHANDELINGEN VOOR ANTISOCIAAL GEDRAG ......................................................................................... 39
9.6 SIGNIFICANTE VERANDERINGEN NA STOP 4-7 ................................................................................................................ 39
HOOFDSTUK 10: PRAKTISCHE HANDVATEN BIJ HET OPVOEDEN: DE PIRAMIDE VAN WEBSTER-STRATTON ............. 40
10.1 POSITIEVE BAND TUSSEN OUDER EN KIND ..................................................................................................................... 40
10.1.1 SPELEN MET HET KIND ............................................................................................................................................ 40
10.1.2 SAMEN PROBLEMEN OPLOSSEN ............................................................................................................................. 40
10.2 AANMOEDIGEN EN COMPLIMENTEREN .......................................................................................................................... 40
10.2.1 DE KRACHT VAN AANMOEDIGEN............................................................................................................................ 40
10.2.2 BELANG VAN AANMOEDIGEN ................................................................................................................................. 41
10.2.3 HOE AANMOEDIGEN? ............................................................................................................................................. 41
10.2.4 WEERSTANDEN EN BEDENKINGEN ......................................................................................................................... 41
10.3 sociaal en materieel belonen: BELONINGSSYSTEEM ....................................................................................................... 41
10.3.1 SOORTEN BELONINGEN .......................................................................................................................................... 41
10.3.2 WANNEER GEBRUIK MAKEN VAN EEN BELONINGSSYSTEEM? ............................................................................... 41
10.3.3 VOORDELEN VAN EEN BELONINGSSYSTEEM .......................................................................................................... 41
10.3.4 hoe een beloningsysteem opstellen ....................................................................................................................... 41
10.3.5 WEERSTAND EN BEDENKINGEN .............................................................................................................................. 42
10.4 DUIDELIJKE AFSPRAKEN EN REGELS: CONSEQUENTE OPVOLGING ................................................................................. 42
10.4.1 BELANG VAN STRUCTUUR: VEILIGHEID EN ZELFVERTROUWEN ............................................................................. 42
10.4.2 BELANG VAN STRUCTUUR: VEILIGHEID IS VOORSPELBAARHEID ............................................................................ 42
10.4.3 AFSPRAKEN EN REGELS ........................................................................................................................................... 42
10.5 GRENZEN STELLEN: AFZWAKKEN VAN GEDRAG .............................................................................................................. 42
10.5.1 GRENZEN TREKKEN ................................................................................................................................................. 42
10.5.2 GRENZEN STELLEN .................................................................................................................................................. 42
10.5.3 NEGEREN ................................................................................................................................................................ 42
10.5.4 TIME-OUT................................................................................................................................................................ 43
10.5.5 STRAFFEN ................................................................................................................................................................ 43
HOOFDSTUK 11: GEWELDLOOS VERZET .............................................................................................................. 45
11.1 GEWELDLOOS VERZET ..................................................................................................................................................... 45
11.2 WIE IS DE BAAS? .............................................................................................................................................................. 45
11.3 WAAKZAME ZORG ........................................................................................................................................................... 45
11.3.1 REIK ELKAAR DE HAND ............................................................................................................................................ 46
11.3.2 ZIEN EN GEZIEN WORDEN....................................................................................................................................... 46
11.3.3 HET JUISTE MOMENT.............................................................................................................................................. 47
11.3.3.1 Types escalaties .................................................................................................................................................. 47
11.3.3.2 Zicht krijgen op escalaties .................................................................................................................................. 47
11.3.3.3 Preventie van escalatie ....................................................................................................................................... 47
11.3.4 SOCIALE ONDERSTEUNING ..................................................................................................................................... 47
11.3.5 BASISHOUDING BINNEN GEWELDLOOS VERZET ..................................................................................................... 48
5|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
over vroeger en nu …: over maatschappelijke veranderingen, opvoedingshuizen,
opvoedingsonzekerheid en de behoefte aan opvoedingsondersteuning
de huizen van het kind: opvoedingsondersteuning in Vlaanderen
theorie en praktijk: over de keuze van evidence-based methodieken in Vlaanderen
‘it takes a village to raise a child’: over opvoedingsondersteuning binnen het
netwerk
8|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 9|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravanvaerenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,69. Je zit daarna nergens aan vast.
