Dit is de samenvatting van het vak politieke communicatie, dat zowel in de politieke als communicatiewetenschappen aan de UA gegeven wordt. Het is een combinatie van de slides van de prof en mijn persoonlijke aantekeningen.
1. politieke communicatie raakt de kern van politieke wetenschappen door democratie:
er zijn geen democratieën waar er geen persvrijheid is → persvrijheid is de kern van
democratie en dus ook de kern van politiek
2. Ongenoegen over media is van alle tijden:
meer en meer vinden velen dat de kwaliteit van de media achteruit aan het gaan is –
wetenschappelijk debat tussen media pessimisten en optimisten
3. objectief nieuws bestaat niet:
een journalist doet altijd onbewust aan framing en kijkt door een gekleurde bril naar de
zaken – wat meer haalbaar is, is onpartijdig nieuws
4. de politieke macht van de media wordt overschat:
we moeten van een media-almacht denken naar een voorwaardelijkheid denken
overschakelen - wanneer hebben media een grote invloed op de media en wanneer niet
5. media-invloed is een empirische vraag:
wetenschappelijk debat tussen minimal hypothesis en powerful mass media –
uitdagingen:
A) alomtegenwoordigheid van (nieuwe) media
B) mediatisering (politiek past zich aan)
6. politieke communicate is systeemgevoelig:
bv in de US is er enorm veel wantrouwen in de media & unifs
7. nieuwe media is niet het einde van de klassieke media maar hybriditeit
1.2 FOUNDING FATHERS
a) Walter Lippmann
1922: Public opinion
« The world outside and the pictures in our heads »
b) Harold Lasswell (1948) Communicatiemodel: who says what in which channel to whom
with what effect?
c) Paul Lazersfeld (1945)
The people’s choice (Eric County: eerste media-verkiezingsstudie)
d) McQuail & Trenaman (1961): television and the public image
,1.2.1 THEORIEËN
1. Normatieve theorieën over (democratische) rol media
2. Theorieën over nieuwsproductie
3. Media-effect-theorieën
4. Informatieverwerking
5. Mediatisering van de politiek
6. Politieke agenda-setting
1.3 METHODEN IN POL COMM
kwantitatief (inhoudsanalyse, surveyonderzoek of experiment)
vs kwalitatief (diepte-interviews, focusgroepen, participerende observatie/etnografie)
2 LES 2 – POLITIEK NIEUWS
2.1 GESCHIEDENIS VAN POLITIEK NIEUWS: VAN PARTIJ(DIGE) LOGICA NAAR
MEDIALOGICA?
2.1.1 MEDIATISERING
2.1.1.1 EERSTE FASE VAN MEDIATISERING
• Is in België (Vlaanderen) aan de eerste fase voldaan?
o Aanbodzijde: stijging hoeveelheid nieuws & duiding
o Vraagzijde: burgers leren vooral over politiek via massamedia
o Media-effecten op burgers (volgende les)
• → Ja!
,2.1.1.2 TWEEDE FASE VAN MEDIATISERING
• Van politieke logica...
= partijdige logica (geschiedenis kranten)
= partijlogica (geschiedenis omroep)
• ... naar medialogica.
→ verschil partijdige & partij logica??
2.1.1.2.1 KRANTEN: PARTIJDIGE LOGICA
• Naoorlogse periode (1945): verzuild krantenlandschap
• zeer geleidelijke ontzuiling
o politieke voorkeur (uitgesproken – subtiel – geen)
o gewone en -verkiezingsberichtgeving
o financiële banden
o dubbelfuncties
→ ‘Traag’ Vlaanderen?
• De standaard was geen partijkrant maar een onafhankelijke opiniekrant met een
duidekijke vlaams en christelijke visie
• kranten gaven ook duidelijk stemadvies
• kleurlozen: journalisten die niet tot een bepaalde strekking willen berhoren (Buyle was
een kritische journalist die werd ontslagen want dat wilden ze toen niet in ‘80)
2.1.1.2.2 OMROEP: PARTIJLOGICA
• 1945: Regeringsinvloed
o Staatsomroep, ‘conflictvermijdend’
o Journalisten hebben kleur, maar mogen die niet tonen
o Quasi géén verkiezingsberichtgeving
• 1960/1973: Partijcontrole
o Cultuurpact: samenstelling volgens uitslag verkiezingen
o Delicaat politiek evenwicht
o Journalisten zo neutraal mogelijk
o Debatprogramma’s: spreekbuizen voor partijen
• 1989: Commerciële omroep VTM
o Succes
o Verkiezingsnieuws, talkshows, spelprogramma’s
, • 1995: Politiek zet stap terug en openbare omroep wordt ook meer resultaatgericht
• 2010: Terug iets meer politieke controle?
• Regeerakkoord 2019: ‘de hoogste standaarden van neutraliteit’ behalen ‘in alle
programma’s’. ‘een gedegen interne en externe kwaliteitscontrole en rapportering
ontwikkeld worden’
2.1.1.2.3 MEDIALOGICA
• (1) praktische/organisatorische logica + (2) publieksgerichte logica
• David Altheide & Robert Snow 1979
o Selectie/presentatie van informatie: “Content is either
o created by the media or tailored to fit media format”
o Media format: “What is on the news depends on what can be shown”
o Storytelling techniques, news values
2.2 WAT WORDT POLITIEK NIEUWS? (JOURNALISTIEK OOGPUNT)
2.2.1 GATEKEEPING
• Niet al wat gebeurt, is nieuws
• media moeten een selectie maken uit alle gebeurtenissen en mogelijke nieuwsfeiten
• MAAR de selectie van het nieuws is niet neutraal want
o heel groot aanbod dus grote selectie
o snelheid
o gebrek aan ‘juiste’ werkelijkheid
• medialogic: niet per se iets tonen omdat het belangrijk is, maar omdat men weet dat het
gaat aanslaan (bv. geboorte van panda want schattig)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunapoos02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
