Samenvatting
Samenvatting spijsvertering
- Vak
- Instelling
Dit is een samenvatting van het vak Spijsvertering. Deze is gebaseerd op het handboek, de powerpoints en mijn notities.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 127 pagina's
Voorbeeld 4 van de 127 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
gnk567
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
SpijsverteringH1 Goedaardige aandoeningen slokdarm, maag en duodenum
1. Aandoeningen slokdarm
1.1. Symptomen en diagnostiek slokdarmaandoeningen
Bovenste spier slokdarm = gestreept hersenen. Onderste spier = glad mesenterische plexus.
Diagnose bekomen? Oesofagogastro(duodeno)scopie
Symptomen
- Dysfagie: gevoel dat voedsel blijft steken bij passage farynx maag
o Orofaryngeale dysfagie: bolus niet vanuit orofarynx naar slokdarm = slikstoornis (thv
cricopharyngeale sfincter)
o Organische dysfagie: vernauwing lumen (strictuur of tumor)
Eerst vast voedsel vloeistoffen
Progressief ontstaan. Maligne tumor? Snellere progressie!
Impactie bij grote bolus (enkel dan pijn)
o Functionele dysfagie: afsluiten lumen door contractie wand (bv achalasie, spasmen)
Vast EN vloeistof DIRECT
Pijnaanvallen niet gelinkt aan voedselinname spasmes (vnl ’s nachts!)
- Globusgevoel: ‘brok’ in de keel. Geen verband met eten
- Secundaire symptomen:
o Vermagering
o Keellast
o Anemie
Pijnklachten
- Thoracale pijn: krampende pijn meestal zonder verband doorslikken. MOEILIJK te
onderscheiden van angor
- Odynofagie: pijn na slikken bij passage bolus
o Meestal ontsteking: reflux oesofagitis, virale of candida oesofagitis
- Impactatiepijn: krampende pijn retrosternaal: slokdarmcontracties proximaal van
geïmpacteerde bolus
Pyrosis en regurgitatie
Pyrosis = branderig gevoel dat opstijgt achter sternum
Regurgitatie = zuur/bitter vocht in mond (vnl neerliggen)
1.2. Technische onderzoeken bij slokdarmziekten
a. Oesofagogastroduodenoscopie mbv video-endoscoop
Meestal onontbeerlijk voor diagnose:
- Oppervlakkige ontstekingsletsels zichtbaar, slijmvlies, vernauwingen…
- Biopsie nemen: weefseldiagnose
- Therapeutische doeleinden bv ligaturen plaatsen, coagulatie letsels…
, b. Manometrisch onderzoek
= meten intraluminele drukken slokdarm in rust en na slikken evaluatie slokdarmmotoriek.
Functies testen:
- Gastro-oesofagale sfincter
- Faryngo-oesofagale sfincter
- Contracties slokdarmlichaam
Drukken op verschillende niveaus gemeten: peristaltiek en relaxatie sfincter volgen. Essentieel bij
vermoeden motorische stoornissen (bv achalasie: geen peristaltiek; spasmen: onordelijk)
c. pH meting
pH sensor 5 cm boven gastro-oesofagale sfincter registratie zure reflux. Over 24u. Registratie
events door pt correleren met reflux.
d. Radiologische onderzoeken
Organische letsels aantonen bv divertikel, fistels.
CT thorax: extramurale letsels bv tumoren + stadiëring tumoren.
RX slikact: evaluatie slikstoornissen
RX video: motorische of functionele stoornissen slokdarm
1.3. Gastro-oesofagale refluxziekte
Typische symptomen: pyrosis en zure
regurgitaties
Atypische klachten: thoracale pijn, astma,
NKO, HUILBABY…
Suggestief voor complicaties:
- Dysfagie (organische type) indien
peptische strictuur of tumor
- Odynofagiepijn indien
oesofagitisletsels
- Ferriprieve anmie bij erosieve letsels met ulcera
Ethiopathogenese
Dubbel mechanisme:
- Inefficiënte antirefluxbarrière door inefficiënte sfincter door:
o Lage sfincterdruk
o Toegenomen TLESR (transient lower esophageal sphincter relaxations) = functioneel
o Anatomisch: hoek van His, mucosaplooien, verschuiven sfincter otov diafragma
(hernia diafragmatica)
o Intra-abdominaal sfinctersegment
- Deficiënte zuurklaring: normale klaring door volumeklaring (door Fz en peristaltiek).
Chemische klaring door bicarbonaat speeksel
o Etsende eigenschappen: zuur, pepsine, galzouten
o Mucosale defensie vermindert irritatie (aanwezigheid glycoproteïne en tight
junctions)
Risicofactoren: roken, drinken, farmaco, veroudering, OVERGEWICHT (te hoge druk in buik)
2
,Graden reflux en refluxziekte
- Fysiologisch: iedereen vnl postprandiaal geen klachten/letsels
- Pathologische: klachten/letsels
o Niet erosieve: klachten zonder letsels
Verhoogde zuurbelasting
Normale zuurbelasting maar hypersensitief
o Erosief: LA classificatie
A: solitaire erosies < 5mm
B: solitaire erosies > 5mm
C: confluerend (2 of meer plooien): < 75% omtrek
D: circulaire confluerende erosies > 75% omtrek
- Complicaties: ulcus, peptische strictuur
- Langdurig? Metaplastisch cilindercellig epitheel (Barrett-mucosa wel weerstandig aan
zure maaginhoud). Tot intestinaal type? Premaligne!
Metaplastisch cilindercellig epitheel
Barrett = metaplastisch epitheel + endoscopisch zichtbaar proximaalwaarste verplaatsing Z-lijn
(junctie tss 2 soorten epitheel) chronische refluxziekte = premaligne: oesofagaal adenocarcinoom
endoscopische follow-up + biopsies noodzakelijk! Risico neemt toe met lengte.
RF Barrett: wit, man, ouder, buikomtrek, chronisch GERD, diafragma hernia, h pylori afwezigheid
Diagnostische evaluatie bij pt met refluxziekte
Typische klachten? Diagnose heel waarschijnlijk ernst en eventuele verwikkelingen vaststellen
endoscopisch
Atypische klachten? Bewezen door aanvullend onderzoek:
- Endoscopie (dus niet altijd nodig)
o Iedereen boven 50 jaar met suggestieve klachten risico op barrett en tumor
neemt toe!
o Los van leeftijd bij klachten die wijzen op complicaties
- Therapeutische proef PPI
- pH meting
Praktisch therapieschema
a. Klassieke behandeling
- Erosief: PPI volle dosis 4-8 weken step down
tailoring: effect op klachten leidraad volgen
(UITZONDERING: Barrett: full dosis want klachten
onbetrouwbaar)
o Graad A en B: klachten controleren
o Graad C en D: klachten + letsels
behandelen (risico stenose): behandeling
endoscopisch opvolgen
Ook lifestyle veranderingen: hoogstand
hoofdeinde, vermijden bepaalde voeding,
VERMAGEREN (minder reflux + MINDER RISICO
tumor)
- Niet erosief: PPI afhankelijk van effect op klachten (weinig risico op ontwikkelen oesofagitis)
3
, b. Behandeling verwikkelingen
- Stenose: oprekken door dilatatie (ballon of bougies) + full dose medicatie. Soms herhaling en
eventueel antirefluxheelkunde
- Metaplastisch cilindercellig epitheel? Onderhoudstherapie PPI + bioptische follow up.
Eventueel uitroeien door radiofrequentieablatie
Refractaire reflux
- PPI dubbele dosis
- Antacida, alginaten, lokale mucosa protectie, prokinetica, reflux inhibitor
- Heelkunde (Lap Nissen) voordien: RX, endoscopie, pH metrie en manometrie (nadien zou
je risico kunnen hebben op ontstaan dysfagie)
1.4. Motorische stoornissen slokdarm
Primaire motiliteitsstoornissen
= motorische stoornis belangrijkste afwijking bv achalasie, slokdarmspasmen
Secundaire motoriekstoornissen
= onderdeel gegeneraliseerde aandoening bv spierziekten
Achalasie
= zeldzame aandoening. Mannen > vrouwen, piek middelbare leeftlijd
Oorzaak: degerenatie inhibitorische neuronen (NO) overgewicht van excitatorisch cholinerge
bezenuwing hypertonie
Klachten:
- Dysfagie (functioneel): intermittend daarna bijna continu
- Pijn: krampende retrosternale pijn, vooral ’s nachts (vooral begin)
- Regurgitaties door stase in slokdarm (vnl postprandiaal en neerliggend)
- Vermageren
Endoscopie om organische stenose uit te sluiten. Manometrie: pathognomonisch drukpatroon
Radiologie:
- Vogelbekbeeld: GES die niet relaxeert
- Gedilateerd, kronkelig
- Geen luchtbel maag
Verwikkelingen: slikpneumonie door regurgitaties en aspiratie voedselresten
Behandeling (geen etiologische mogelijk: enkel passage bevorderen)
- Vermindering weerstand (druk): spasmolytica en calciumantagonisten beperkt effect: enkel
tijdelijk!
- Endoscopisch
o Ballondilatatie: perforatierisico !!
o Botox injectie
o POEM (perorale endoscopische myotomy): myotomie via lumen
- Chirurgisch: Hellerse myotomie + anti refluxingreep
Distale slokdarmspasmen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gnk567. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €18,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen