Tentamen (uitwerkingen)
Biologie Examen CSE VMBO-GL en TL 2005
- Vak
- Instelling
Biologie-examenvragen VMBO-GL en TL voorzien van antwoorden
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 63 pagina's
Voorbeeld 4 van de 63 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
tandhiwahyono
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Examen VMBO-GL en TL2005
tijdvak 1
woensdag 1juni
13.30 – 15.30 uur
BIOLOGIE CSE GL EN TL
Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en een bijlage.
Dit examen bestaat uit 50 vragen.
Voor dit examen zijn maximaal 61 punten te behalen.
Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten maximaal behaald kunnen worden.
500010-1-586o
, z Meerkeuzevragen
Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op.
Tenzij anders vermeld, is er sprake van normale situaties en gezonde organismen.
INFECTIEZIEKTEN
Op een internet site van de GGD is de volgende tekst te lezen.
1 Infectieziekten zijn besmettelijke ziekten die kunnen ontstaan nadat
ziekteverwekkers, meestal micro-organismen, het lichaam zijn
binnengedrongen.
2 Ziekteverwekkers kunnen niet zomaar het lichaam binnendringen. Ze
worden onder andere tegengehouden door de huid of door de slijmvliezen.
Lukt het om toch binnen te dringen, dan wil dat nog niet zeggen dat je ook
ziek wordt.
3 Na een infectie zetten afweercellen en antistoffen de aanval tegen de
binnendringers in. Het duurt enige tijd voordat zo’n afweerreactie van het
lichaam goed op gang komt. Gedurende deze periode vermenigvuldigen de
ziekmakende organismen zich wel, maar er zijn er dan nog te weinig om je
ziek te maken. De tijd tussen de besmetting en de eerste
ziekteverschijnselen wordt de incubatietijd genoemd.
4 Na genezing is er meestal een periode waarin je de ziekte niet opnieuw
kunt krijgen. Dit wordt natuurlijke immuniteit genoemd. Door vaccinatie kan
voor verschillende ziektes een kunstmatige immuniteit worden opgebouwd.
2p { 1 In alinea 1 wordt gesproken over micro-organismen.
Æ Noem twee groepen micro-organismen die ziekten kunnen veroorzaken.
2p { 2 In alinea 2 staat dat slijmvliezen ziekteverwekkers tegenhouden. Dit geldt onder andere
voor de slijmvliezen van het verteringskanaal. Ziekteverwekkers worden in het
verteringskanaal ook onschadelijk gemaakt door stoffen in verteringssappen.
Æ Noem twee verteringssappen die stoffen bevatten die ziekteverwekkers doden.
1p { 3 Tijdens de incubatietijd van een infectieziekte (laatste regel van alinea 3) zijn er geen
ziekteverschijnselen.
Veel infectieziekten zijn besmettelijk.
Æ Kan tijdens de incubatietijd van zo’n besmettelijke ziekte de ziekte overgedragen
worden op andere personen? Leg je antwoord uit.
1p { 4 Æ Is de kunstmatige immuniteit die in alinea 4 wordt genoemd een actieve of een
passieve immuniteit? Leg je antwoord uit.
500010-1-586o 2 ga naar de volgende pagina
, HARTRITME
In de wand van de rechter hartboezem bevindt zich de zogenaamde sinusknoop.
Deze sinusknoop geeft impulsen af die door uitlopers van zenuwcellen over de
hartspier geleid worden. Door deze impulsen trekt het hart samen: eerst de
boezems, dan de kamers. Het aantal malen dat het hart per minuut samentrekt
wordt het hartritme genoemd.
1p z 5 Worden de impulsen uit de sinusknoop over het hart geleid door uitlopers van
bewegingszenuwcellen, van gevoelszenuwcellen of van schakelcellen?
A door uitlopers van bewegingszenuwcellen
B door uitlopers van gevoelszenuwcellen
C door uitlopers van schakelcellen
1p { 6 In rust trekt het hart 60 tot 70 keer per minuut samen. Tijdens inspanning neemt het
hartritme toe. Deze toename wordt onder andere veroorzaakt door stijging van de
hoeveelheid koolstofdioxide in het bloed.
Æ Geef de naam van het proces waarbij koolstofdioxide ontstaat.
1p z 7 Het hartritme wordt ook beïnvloed door de hoeveelheid adrenaline in het bloed.
Als je bijvoorbeeld schrikt, wordt er meer adrenaline aan het bloed afgegeven.
Hierdoor gaat het hart sneller kloppen.
Door welke klier of klieren wordt adrenaline gemaakt?
A door de bijnieren
B door de hypofyse
C door de schildklier
1p { 8 Door verschillende oorzaken kan het hartritme zijn verstoord. Men spreekt dan van een
hartritmestoornis. Zo ontstaan soms impulsen op een andere plaats in de hartwand dan in
de sinusknoop. Als gevolg hiervan kan het hart dan onregelmatig en sneller gaan
kloppen. De tijd tussen de hartslagen is dan te kort om het hart weer goed vol te laten
lopen met bloed. Hierdoor pompen de kamers te weinig bloed de slagaders in. Dit kan
leiden tot duizeligheid en zelfs bewusteloosheid.
Æ Leg uit waardoor duizeligheid ontstaat als er te weinig bloed in de slagaders wordt
gepompt.
1p { 9 Soms wordt bij patiënten met een hartritmestoornis een zogenaamde defibrillator
ingebracht. Dit is een apparaatje dat door middel van elektrische prikkels een eind maakt
aan een verstoord hartritme. Het wordt tijdens een operatie meestal onder het sleutelbeen
geplaatst. Aan de defibrillator bevindt zich een elektrode die via een holle ader tot in de
punt van de rechterkamer wordt geschoven.
Op de uitwerkbijlage staat een schematische afbeelding van het hart.
Æ Teken met een lijn de weg waarlangs de elektrode het hart wordt ingeschoven tot in
de punt van de rechterkamer.
500010-1-586o 3 ga naar de volgende pagina
, DIABETES
Een bepaalde vorm van suikerziekte, diabetes type 1, is een auto-immuunziekte.
Zo'n ziekte ontstaat als bepaalde bloeddeeltjes niet alleen lichaamsvreemde cellen
doden, maar ook cellen van het eigen lichaam. Bij patiënten met deze vorm van
diabetes worden hierdoor cellen van de eilandjes van Langerhans gedood,
waardoor deze niet meer voldoende hormonen produceren.
1p { 10 In de tekst wordt gesproken over bepaalde bloeddeeltjes.
Æ Geef de naam van deze bloeddeeltjes.
2p { 11 Æ Geef de naam van twee hormonen die worden geproduceerd door de eilandjes van
Langerhans.
Diabetes kan ernstige beschadigingen in het lichaam tot gevolg hebben. De nieren
kunnen zó ernstig aangetast worden, dat een niertransplantatie nodig is. In zo'n
geval wordt soms een extra transplantatie uitgevoerd van eilandjes van
Langerhans. Eilandjes van Langerhans uit de alvleesklier van een donor worden
dan ingespoten in de poortader van een patiënt (zie het schema hieronder). Ze
worden naar de lever gevoerd en blijven daar steken in vertakkingen van de
bloedvaten. De eilandjes produceren dan hormonen die met het bloed worden
meegevoerd.
500010-1-586o 4 ga naar de volgende pagina
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tandhiwahyono. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,47. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen