Dit is een volledige samenvatting van de module farmacologie PARTIM II, gegeven in de bachelor BMW aan de UA, academiejaar . De samenvatting bevat al de besproken hoofdstukken in de les + notities uit de les + informatie uit de cursus.
- Acuut trombotisch herseninfarct (tot 3 uur)
o Snel zijn, anders moeilijker om klonter op te lossen en dan heb je grotere dosissen
nodig, maar vaak begint men daar niet aan
- DVT en longembolie
- CAVE: zeer hoog bloedingsrisico
Hfst. 11: Hypolipemiërende farmaca
11.1 Lipoproteïnetransport in het bloed
Lipiden, met inbegrip van cholesterol en triglyceriden, worden in het plasma vervoerd als
lipoproteïnen, waarin 4 klassen worden onderscheiden: chylomicronen, VLDL, LDL en HDL.
- Chylomicronen:
o TG en cholesterol gaan vanuit GI naar de weefsels
o TG worden o.i.v lipoproteïnelipase omgezet in glycerol en VZ → worden opgenomen
in de spieren en vetweefsel
o Restanten: worden opgenomen in de lever
▪ Cholesterol kan opgestapeld, gesecreteerd in de gal of geoxideerd tot
galzuren, of omgezet tot VLDL worden
- VLDL:
o Bestaan uit cholesterol, maar ook uit nieuw gesynthetiseerde TG → gaan naar de
weefsels
o Lipoproteïnelipase gaat het omzetten tot vrije vetzuren en LDL
- LDL:
o Bevatten een zeer hoog gehalte aan cholesterolesters
o Deels opgenomen door de weefsels, maar ook door hepatocyten (via endocytose)
- HDL:
o Cholesterol opname uit de weefsels en arteriën → verder omgezet tot VLDL en LDL
Stoornissen in het lipidenmetabolisme (dyslipidemie):
- Primair
o 6 fenotypes afhankelijk van welk type lipoproteïnepartikel is gestegen
o Genetisch bepaald
- Secundair
o In aansluiting op een veralgemeende aandoening (bv. t.g.v. overgewicht, diabetes
mellitus, hypothyroïdie)
- Hoe hoger de plasmaspiegel van het LDL-cholesterol en hoe lager de concentratie van het
HDL-cholesterol
→ hoe groter het risico is op het tot stand komen van een ischemische hartziekte
Frederickson / WHO classificatie van hyperlipoproteïnemie:
,LDL-C verhoogd en/of HDL-C verlaagd => aanleiding tot atherosclerose
Hoog TG-gehalte => vaak lage HDL-C
11.2 Atherogenese
Ziekteverschijnselen symptomatische atherosclerose en atherotrombose:
- Coronaire hartziekten: hartkramp (angina pectoris), hartinfarct
- Cerebrovasculaire ziekten: TIA (=voorbijgaande transiënte aanvallen van ischemie), beroerte
- Perifeer arterieel vaatlijden: claudicatio intermittens (etalagebenen)
4. Pathogenese verloopt over verschillende decennia en terwijl zijn er weinig klinische
symptomen
5. Ziekteverschijnselen wijzen meestal op een vergevorderd stadium van de aandoening
Hart- en vaatziekten in België → meer dan 1/3 van het aantal sterfgevallen = 40 000 mensen /jaar =
meer dan 100/dag
6. Verloopt stilletjes en kan plots fataal zijn
Atherosclerose is een focale aandoening van de intima van grote en
middelgrote arteriën.
Hartkramp = angina pectoris
7. Wordt versterkt door koude temperaturen die vasoconstrictie
veroorzaken in combinatie met een goede maaltijd, al het bloed
zit in de darmen dus hart krijgt nog minder, …
11.2.1 Pathogenese van atherosclerose
Vooral bij patiënten met hypercholesterolemie dringt het LDL door tot in de subendotheliale
structuren → geoxideerd tot oxLDL.
oxLDL:
- Immunogeen, wordt door het lichaam als vreemd ervaren
- Trekt T-lymfocyten aan
- Zendt signalen uit naar het endotheel dat adhesiemoleculen tot expressie brengt (o.a.
VCAM) waaraan monocyten blijven kleven die de bloedbaan verlaten en worden
omgevormd tot geactiveerde macrofagen
- LDL in bloed passeert de endotheelcellen en wordt geoxideerd in de intima
, - Expressie adhesiemoleculen op endotheel → Monocyten gaan transmigreren en adhereren
→ ontstaan van macrofagen
- Macrofagen hebben opruimfunctie en gaan oxLDL opeten en fagocyteren, want dat hoort
daar eigenlijk niet → macrofagen worden schuimcellen!
- T-lymfocyten worden ook aangetrokken, IFN- gaat schuimcellen activeren
- Schuimcellen en T-lymfocyten vormen de fatty streaks
- Ondertussen migreren gladde spiercellen (o.i.v cytokines afkomstig van
PLT/macrofagen/endotheelcellen) ook naar de intima en produceren ze matrix → matrix
zorgt er voor dat er een fibreuze kap gevormd wordt bovenop de plaque → een lipid necrotic
core = massa van lipiden, ook heel wat dode cellen, wordt afgeschermd van de circulatie
Ontstaan van stabiele fibro-atheromateuse plaque:
8. Vooral gladde spiercellen
9. Blauw = collageen → zorgt voor stabiliteit plaque
10. Geel = lipiden, dode cellen
Op bepaald moment zijn er meer en meer necrotische cellen, waardoor de necrotische en lipiden
kern groter wordt:
- Ontstaan van een heel hypoxisch geheel! → krijgen van neoangiogenese: bloedvaten recht in
de plaque → die bloedvaten zijn heel fragiel en lekken RBD/PLT/cholesterol, wat heel het
proces versterkt
- Macrofagen proberen alles te fagocyteren, maar produceren ook stoffen zoals MMP die
matrix afbreken, cytokines die gladde spiercellen doden, … → de bron van collageen
verdwijnt… → de fibreuze kap wordt dunner
- Dan kan er een moment zijn waarbij de plaque onstabiel wordt en openbarst, met
thrombusvorming tot gevolg
o Gedeeltelijke occlusie van het lumen in het bloedvat!
, o Volledige occlusie → zuurstoftoevoer volledig onderbroken → INFARCT
Rol van bloedplaatjes bij de vorming van een thrombus in een atherosclerotisch bloedvat:
- Het lichaam gaat reageren op de plaque die openbarst
- Wonde afdichten
o adhesie: PLT krijgen pseudopodia waardoor ze goed kunnen adhereren
o activering
o aggregatie
Risicofactoren, die al dan niet aangepakt kunnen worden:
De 5 dominerende risicofactoren van atherosclerose!!:
11.3 Hypolipemiërende farmaca
Niet medicamenteuze behandelingen zijn soms niet genoeg
- Remmers van het HMG-CoA reductase (statines)
- Fibraten
- Harsen die galzuren binden
- Remmers van de cholesterolopname in de darm
- Visoliederivaten = omega-3-vetzuur ethylesters
- PCSK9-inhibitoren: mAbs, siRNA
- Bempedonzuur (nieuw)
11.3.1 Statines
Aangrijpingspunt: HMG-CoA (3-hydroxy-3-methylglutaryl-coenzym A) reductase
11. Het belangrijkste enzym in de synthese van cholesterol
12. Katalyseert de omzetting van HMG-CoA naar mevalonzuur
Statines (o.a. simvastatine)
- Specifieke, reversibele en competitieve inhibitoren van HMG-CoA reductase
- Remmen de de novo synthese van cholesterol t.h.v. de lever:
o Synthese van LDL receptoren t.h.v. de hepatocyten stijgt
o Klaring van plasma LDL stijgt , circulerend LDL daalt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MedicalStudent205. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,29. Je zit daarna nergens aan vast.
