Opdracht 1 (week 1), werkgroep Goederenrecht B2
Onderwerpen:
Eigendom van roerende zaken
Eigendom van onroerende zaken
Eigendomsvoorbehoud (inleiding)
Gemeenschap
Mandeligheid
Literatuur:
Pitlo: nrs. 406-461 (hoofdstuk 9), nrs. 462, 463, 464, 470 - 558 (hoofdstuk 10), nrs.
579-587 (par. 11.2)
Arresten:
HR 12 januari 1968, NJ 1968/274 m.nt HD (Teixeira de Mattos)
HR 5 oktober 1990, NJ 1992/226 m.nt. WMK (Breda/St Antonius)
HR 15 november 1991, NJ 1993/316 m.nt. WMK (Dépex/Bergel)
HR 14 februari 1992, NJ 1993/623 m.nt. WMK (Hinck/Van den Werff & Visser (Love
Love))
HR 24 maart 1995, NJ 1996/158 m.nt. WMK (Kuikenbroederij)
HR 31 oktober 1997, NJ 1998/97 (Ontvanger/Rabobank (Portacabin))
HR 6 december 2013, JOR 2013/65 m.nt. A. Steneker (Prorail/Stichting Rijswijk
Wonen)
HR 14 augustus 2015, ECLI:NL:2015:2192 (Glencore/Nationale Borg-Maatschappij)
1
, HERHALING STOF
Begin boek 5 staan de algemene bepalingen.
5:1 jo 5:3.
Onderscheid roerend/onroerend 3:3.
Bestanddelen 3:4 al hetgeen volgens verkeersopvatting onderdeel van een zaak uitmaakt en iets
dat niet zonder beschadiging kan worden afgescheiden.
Roerende zaken: 5:3, 3:4, 5:14, 5:15, 5:16
Let op, doordacht productieproces 5:16 zaaksvorming.
Geen zaaksvorming, geen nieuw iets natrekking 5:14
En vermenging 5:15. Eigenlijk of oneigenlijk (teixeira de mattos)
Onroerende zaken: 5:20
CASUS 1
Vermenging, zaaksvorming en eigendomsvoorbehoud
Charles krijgt van Gunvor de opdracht om 10 miljoen liter ruwe olie van Total afkomstig uit
Congo-Brazzaville samen te voegen in de opslagtank waarin zich reeds 20 miljoen ruwe olie
van Rosneft bevindt. De ruwe olie dient te worden gebruikt als stookolie voor
containerschepen. De ruwe olie van Total kost 20 miljoen euro, de ruwe olie van Rosneft 40
miljoen euro. Zowel de ruwe olie van Total als van Rosneft zijn ten tijde van het samenvoegen
nog in eigendom van respectievelijk Total en Rosneft, want de ruwe olie is door zowel Total
als Rosneft onder eigendomsvoorbehoud aan Gunvor geleverd (beide betalingen hebben nog
niet plaatsgevonden).
Vraag 1
Wie is eigenaar van de stookolie in de opslagtank?
Eigendomsvoorbehoud: 3:92. Koper is nog geen eigenaar, verkoper blijft eigenaar. Dit
kan niet altijd zie lid 2. Kan alleen bij dit soort vorderingen. Dit kun je ruim bedingen
(alles betalen, dan pas 10 auto’s overdragen) of beperkt (per bepaald bedrag een bepaald
aantal overdragen) of vervreemdingsbeding (leveren onder eigendomsvoorbehoud, maar
onder normale uitvoering van bedrijf, mag je dit als eigendom beschouwen).
Vermenging art. 5:15 jo 5:14 BW. Roerende zaak met verschillende eigenaars, waarbij
één zaak wordt gevormd + verkeersopvatting. Eigenaar hoofdzaak wordt ook eigenaar van
bestanddelen. 10 miljoen liter ruwe olie met een waarde van 20 miljoen euro en 20 miljoen
liter met een waarde van 40 miljoen euro.
Lid 3: verkeersopvattingen jo 3:4 moeten er voor zorgen dat de ene zaak de andere qua
waarde aanmerkelijk overtreft. Is er een hoofdzaak? Arrest Glencore: art. 14 zegt
aanmerkelijke waarde. In de casus is de verdeling 1:2. Is dit dan aanmerkelijk? R.o. 3.7.2.
meerdere eigenaars, vermengd, geen hoofdzaak dan worden zij mede-eigenaar van een
nieuwe zaak jo 14 lid 2. Maar r.o. 3.7.5 bepaalt dat de verkeersopvattingen niet moeten
worden meegenomen, maar vooral naar de waarde moet worden gekeken. Maar dit
aanmerkelijke waardeverschil nemen we weer niet te snel aan. Dit is een bescherming
voor deze oliemaatschappijen.
2