Tentamen (uitwerkingen)
Scheikunde Examen VWO 2012
- Vak
- Instelling
Scheikunde-examenvragen VWO voorzien van antwoorden en bestaan uit tijdvak 1 en 2
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
Voorbeeld 4 van de 62 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
tandhiwahyono
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Examen VWO2012
tijdvak 1
dinsdag 29 mei
13.30 - 16.30 uur
scheikunde
Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.
Dit examen bestaat uit 25 vragen.
Voor dit examen zijn maximaal 70 punten te behalen.
Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een goed antwoord behaald kunnen
worden.
Als bij een vraag een verklaring, uitleg, berekening of afleiding gevraagd wordt, worden
aan het antwoord meestal geen punten toegekend als deze verklaring, uitleg, berekening
of afleiding ontbreekt.
Geef niet meer antwoorden (redenen, voorbeelden e.d.) dan er worden gevraagd. Als er
bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee redenen, dan
worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld.
VW-1028-a-12-1-o
, Waterstof uit afvalwater
Er wordt al enige tijd onderzoek gedaan naar de duurzame productie van
waterstofgas uit afvalwater. Zo zijn er experimenten uitgevoerd met de
zogenoemde ‘donkere fermentatie’ van afvalwater. Bij deze experimenten zijn
bacteriën gebruikt die in het donker koolhydraten kunnen omzetten.
Donkere fermentatie van een glucose-oplossing kan in twee stappen verlopen.
Stap 1 wordt hieronder in een onvolledige reactievergelijking weergegeven. De
correcte formules van alle bij de reactie betrokken deeltjes staan in de
vergelijking vermeld. Alleen de coëfficiënten in de reactievergelijking ontbreken.
– – +
stap 1: C6H12 O6 + H2 O H2 + CH3 COO + HCO3 + H
4p 1 Stel de volledige reactievergelijking voor stap 1 op. Gebruik hierbij het gegeven
– –
dat CH3 COO en HCO3 in de molverhouding 1 : 1 ontstaan.
–
Als de juiste mix van bacteriën aanwezig is, wordt het ethanoaat ( CH3 COO ) als
volgt omgezet:
–
stap 2: CH3 COO + 4 H2O 4 H2 + 2 HCO3– + H+
Theoretisch kan in deze twee-staps donkere fermentatie uit 1 mol glucose
12 mol waterstof ontstaan. In de praktijk is het rendement van deze omzetting
laag.
In een experiment is de donkere fermentatie uitgevoerd met speciaal
geselecteerde bacteriën. Daarbij werd 5,0 L glucose-oplossing met een
concentratie van 250 g per L gebruikt. Het rendement van de waterstofproductie
bleek daarbij 15 procent te zijn.
3
4p 2 Bereken hoeveel dm waterstofgas in dit experiment is geproduceerd. Ga ervan
uit dat glucose de enige stof is die door de bacteriën wordt omgezet tot H2
en dat het experiment is uitgevoerd bij een temperatuur van 298 K en p = p0 .
Aan de Universiteit van Wageningen wordt onderzoek gedaan naar een andere
methode waarmee met een hoger rendement waterstofgas uit afvalwater wordt
verkregen. De gebruikte methode wordt biogekatalyseerde elektrolyse genoemd.
Daarbij maakt men gebruik van een speciale soort bacteriën, Geobacter
sulfurreducens genaamd.
Drie eigenschappen van deze bacteriën zijn essentieel in dit experiment:
ze hechten goed aan elektrodemateriaal in een elektrolysecel;
ze leven in waterig milieu onder anaërobe (zuurstofloze) omstandigheden;
ze zijn in staat elektronen door te geven aan een elektrode.
VW-1028-a-12-1-o 2 lees verder ►►►
, Met behulp van Geobacter sulfurreducens is een elektrolysecel geconstrueerd,
die schematisch is getekend in figuur 1.
figuur 1
CO2
stroom- organisch e-
bron materiaal
CO2 H2 e-
afvalwater H+
uitstroom
De elektrolysecel bestaat uit twee compartimenten, gescheiden door een
membraan. Door het linkercompartiment stroomt afvalwater met daarin
organisch materiaal. In het rechtercompartiment bevindt zich een andere
geleidende oplossing. De elektroden zijn van koolstof. De elektrode in het
linkercompartiment is bedekt met de bacteriën (de grijze ovalen in de
detailtekening).
Tijdens de experimenteerfase is gebruik gemaakt van een oplossing van
natriumethanoaat (natriumacetaat) als organisch materiaal.
In het linkercompartiment met daarin de elektrode waaraan de bacteriën zijn
gehecht, wordt ethanoaat omgezet tot onder andere CO2 .
+
In het rechtercompartiment wordt waterstofgas gevormd uit H ionen.
4p 3 Geef de vergelijking van de halfreactie die optreedt aan de elektrode waaraan
de bacteriën zijn gehecht. In deze vergelijking komen onder andere ook H2 O en
H+ voor.
In de elektrolysecel zijn beide oplossingen gebufferd op een pH van 7,00. In een
–
oplossing van koolstofdioxide komen ook HCO3 ionen voor.
–
3p 4 Bereken de verhouding [HCO3 ] : [CO2 ] in een oplossing met een pH van 7,00.
Energetisch is deze methode om waterstof te produceren veel gunstiger dan de
elektrolyse van water. Om 1,0 m3 waterstof te bereiden door elektrolyse van
water is minimaal 4,4 kWh nodig bij p = p0 en T = 298 K. Dit is 17 keer zoveel als
nodig is voor het bereiden van 1,0 m3 waterstof met behulp van
biogekatalyseerde elektrolyse.
3p 5 Bereken hoeveel joule minimaal nodig is voor de bereiding van 1,0 mol H2 met
behulp van biogekatalyseerde elektrolyse. Gebruik onder andere een gegeven
uit Binas-tabel 5.
1p 6 Noem nog een voordeel van waterstofproductie met behulp van
biogekatalyseerde elektrolyse.
VW-1028-a-12-1-o 3 lees verder ►►►
, Klare wijn
Wijn bevat meerdere zuren. Samen zijn deze van invloed op de smaak en op de
pH van de wijn. Eén van die zuren is wijnsteenzuur.
3p 7 Geef de structuurformule van wijnsteenzuur.
Wijnsteenzuur is een tweewaardig zuur. Dat betekent dat een molecuul
+
wijnsteenzuur twee H ionen kan afsplitsen. Het negatieve ion dat ontstaat
+
wanneer een molecuul wijnsteenzuur één H heeft afgestaan, wordt
waterstoftartraat genoemd. Het negatieve ion dat ontstaat wanneer
+
wijnsteenzuur twee H ionen afsplitst wordt tartraat genoemd. In het vervolg van
deze opgave wordt wijnsteenzuur weergegeven met H2 T , waterstoftartraat met
HT – en tartraat met T 2–.
Wijn is soms troebel. Dit wordt vaak veroorzaakt doordat er slecht oplosbaar
kaliumwaterstoftartraat wordt gevormd. Het volgende heterogene evenwicht
heeft zich dan ingesteld:
+ –
KHT(s)
K (aq) + HT (aq) (evenwicht 1)
Om te verhinderen dat wijn in de fles troebel wordt, wordt wijn eerst in een vat
gedurende enkele dagen afgekoeld tot ongeveer 0 C. Bij die temperatuur slaat
een groot deel van het kaliumwaterstoftartraat neer en blijft in het vat achter.
Daarna wordt de wijn in flessen overgebracht.
2p 8 Leg uit of de reactie naar links van evenwicht 1 exotherm is of endotherm.
Wijnsteenzuur ioniseert in twee stappen:
H2T + H2O
H3O+ + HT – (evenwicht 2)
HT – + H2O
H3O+ + T 2– (evenwicht 3)
Tijdens het neerslaan van KHT dalen de concentraties van de deeltjes H2 T en
T 2–.
2p 9 Leg aan de hand van de evenwichten 2 en 3 uit dat de concentraties van H2 T en
2–
van T dalen tijdens het neerslaan van KHT.
Voor evenwicht 2 geldt Kz,2 = 9,1·10–4 en voor evenwicht 3 geldt Kz,3 = 4,3·10–5
(298 K).
Met behulp van bovenvermelde zuurconstanten kan men berekenen dat bij
pH = 3,70 de concentratie van wijnsteenzuur, [H2 T], vrijwel gelijk is aan de
2–
concentratie van tartraat, [T ].
4p 10 Geef deze berekening.
VW-1028-a-12-1-o 4 lees verder ►►►
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tandhiwahyono. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,43. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67479 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen