Hoofdstuk 1 An introduction to the sociology of health and illness
De ervaringen van mensen ten opzichte van gezondheid en de verspreiding van ziektes
worden beïnvloed door sociale, economische en culturele eigenschappen van de maatschappij.
Ook medische kennis wordt hierdoor beïnvloed.
Biomedisch model: dominant
- Onderscheid tussen lichaam en geest. Nadruk op het lichaam, het organisch ontbreken
van ziekte. Sociale en psychische factoren worden genegeerd.
- Specifieke ziekte heeft een specifieke oorzaak. Ziekte door micro-organismen,
virussen of andere oorzaken.
- Delen van het lichaam kunnen “gerepareerd”worden.
- Hart van de moderne wetenschappelijke geneeskunde.
Kritiek op model bestaat uit twee delen:
- Pragmatisch: accepteren van het model, maar in het geheel komt het model te kort om
een volledige uiteenzetting te geven van het ontstaan van ziekte. Te weinig nadruk op
sociale en psychosociale factoren.
- Fundamenteel: tegen de basisprincipes van het model.
Beperkingen model:
- Vraagtekens of medische interventie in het midden van de 19e eeuw wel voor dalende
sterftecijfers heeft gezorgd. Benadruk belang verbetering van hygiëne en voeding.
- Model heeft geen betrekking op sociale condities. Leefomstandigheden, SES
verschillen worden niet verklaard.
- Geen onderscheid van lichaam en geest.
- Passitiviteit van de patient. De arts is de wetenschapper. Arts-patient relatie is in
onbalans.
Alternatief (Engel): biopsychosociaal model.
Psychosociale factoren zijn ook van invloed. Zij bepalen de vorm van de ziekte (wanneer
iemand hulp zoekt, ziekterol).
Sociologisch perspectief
Structureel functionalisme
Maatschappij: geïntegreerd systeem van onafhankelijke delen.
De manieren waarop sociaal leven is georganiseerd en hoe de sociale orde wordt bereikt.
Sociale orde wordt bereikt afhankelijk van de individuele persoon die zicht gedraagt in
overeenstemming met de sociale normen overeenkomstig met sociale rollen. Ziekte is dus een
bedreiging.
Sociale controle: beschermt stabiliteit en cohesie door ontmoediging van afwijkend gedrag en
promotie van normen en sociale praktijken.
Parsons ziekterol: controleert de verstorende effecten van ziekte in de maatschappij door het
geven van sociale rechten en verplichtingen voor wie de rol bezit.
Kritiek:
- Overschattende rol van sociale normen en waarden in het produceren van cohesie en
coöperatie in het sociale leven.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martijnhouttuin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.