Samenvatting - Sociale en Politieke Leerstelsels (K001056A)
15 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Sociale en Politieke Leerstelsels (K001056A)
Instelling
Universiteit Gent (UGent)
Volledige samenvatting van de cursus "Vrijheid Gelijkheid Solidariteit" van Sami Zemni. Dit zijn lesnotities aangevuld met het boek. Dit alles is samengebracht in een overzichtelijke samenvatting. (Haalde hiermee 16/20 in eerste zit)
1 Wat is politiek?
1.1 Inleiding
- Politicologie = integratiewetenschap
Inzichten en methodes uit zusterdisciplines worden gebruikt als ondersteuning
voor studie
- Studiedomein = alles te maken met besturen samenleving
- Politiek = overheidsoptreden
- Geen unanieme def voor politiek
- Besluitvorming, conflict & macht sleutelbegrippen politiek (van der Brug en
Heemskerk)
1.2 Omschrijving politiek
- Afkomstig van politeia -> polis (burgerlijke samenleving, stadstaat)
- Politikos (publiek) <-> idiotikos (individu)
- Aristoteles: politiek is hoogste menselijke activiteit, onderscheiding dieren; enkel
gelukkig als men kan debatteren
- Laswell
- Territorialisering van politiek
Territoriaal gebonden samenleving -> alle regels van het territorium volgen
- Politiek betrekking op grondgebied en bevolking
Van minimal state (weinig ingrijpen) naar nanny state (veel optreden)
Variatie (classificaties) in politieke systemen -> politicologie
1.3 Geschiedenis
- Griekenland: polis, wat te maken heeft met de stadsstaat
- Plato (leermeester van Aristoteles):
o arbeidsverdeling,
o staat is organisch geheel met plaats vr iedereen,
o vrije wil ondergeschikt aan groter geheel
- Aristoteles:
o volwaardig menselijk leven enkel binnen politieke gemeenschap
o enkel vrije mannen
o polis = morele en politieke gemeenschap
o betrokkenheid publieke zaken
o menselijke capaciteiten volledig benutten
o politiek = meesterwetenschap
- Machiavelli
o Il Principe
o Hoe vorsten macht kunnen verwerven en behouden
o ‘Kritiek’ werd niet goed ontvangen -> boek op de index
- Nieuwe betekenis politiek (16e eeuw)
o Amorele kunst om staat tegen vijanden te beschermen
o Techniek om met macht om te gaan
- Franse revolutie
o Politiek = organisatie binnen de staat
1
,Janne Vannieuwenhuyse Politicologie
o Tegenstelling tussen ideeën over organisatie samenleving
o Betrokkenheid van velen
- Zowel conceptuele en associatieve betekenissen van politiek
1.4 Taal in de politiek
- Geen aanvaarde, objectieve wetenschapstaal
o Temperatuur: relatieve koude of warmte, thermometer = objectief
o Geen universele taal om ondubbelzinnig over sociale werkelijkheid te
praten
o Verschillende stromingen hebben =/ opvatting over juiste interpretatie
begrip (Gallie)
o Politiek is een containerbegrip bestaande uit onderdelen waar geen def
over gegeven kunnen worden: de begrippen zijn zelf gecontesteerd
o Vastleggen van sleutelbegrippen noodzakelijk
1.5 Relativiteit van indelingen: Schmitt en Easton
1.5.1 Carl Schmitt
- Der Begriff des Politischen
o Onderscheid vriend en vijand
o Bedoeld om de uiterste graad van intensiteit van een verbinding of
scheiding van een associatie aan te geven
o Wereldvrede – strijd
- Antagonisme
o Zonder meningsverschillen geen politiek
o Positieve functies van conflict
- Chantal Mouffe
o Radicale democratie: conflicten niet ontkend maar geuit moeten worden
o Politieke relatie is agonistisch -> tegenstellingen/conflictennoodz. om
politieke identiteit te ontwikkelen
o Maatschappij zonder spanning en conflict enkel door repressie
o Samenwerking met Ernesto Laclau
o <-> Schmitt: er is niet 1 winnaar bij conflict: beide partijen zijn gebonden
aan waarden democratie & blijven elkaar erkennen als vertegenwoordigers
van het volk
- Democratie functioneert pas
o bij open tegensprekelijk debat = vormelijk criterium
o verschillende politieke visies komen nr voren = inhoudelijk criterium
o Duidelijke verschillen in politieke opvatting zijn basisvereiste & maken kern
van democratie uit
- Verzakelijking van conflicten
o Vijand is geen onmens
- Conflict belangrijk voor
o Cohesie groep
o Verstarring oorkomen
o Veranderingsprocessen in gang zetten
1.5.2 David Easton
- Politiek gaat over de toebedeling van schaarse waarden
Ontstaan conflicten
Gezaghebbende institutie die waarden toebedeelt (=vooral overheid)
o Brede def: partijen, belangengroepen & betogingen
2
,Janne Vannieuwenhuyse Politicologie
o Afbakening: authoritative allocation
o Beslissingen die gezaghebbend zijn voor hele samenleving
o Politiek vs parapolitiek (politiek binnen gezin/bedrijf)
o Systeemmodel om politiek als begrip te beschrijven (input, output,
feedback, gatekeepers)
o Stress indien onmogelijkheid input omzetten in output
o Input heeft steun nodig
o Te gevarieerd -> content overload
o Te grote eisen -> volume overload
1.5.3 Naar een synthese van politiek
- Politiek:
o Collectieve keuzen
o Machtsgebruik en gevolgen
o Schaarste en discussie over doelstellingen, prioriteiten en middelen
o Samenleving ordenen
o Belangenstrijd & ideeënstrijd
o Bindende bepaling van samenlevingsregels
1.5.4 Politiek en conflicten
- Conflict bij belangentegenstelling
- Onverenigbaarheid vs. Symbiose (ondersteunen elkaar)
- Conflicten kunnen op eigen doelbereiking of verhindering andere gericht zijn
- Verklaring conflicten
o Micro: frustratie-agressietheorie
o Macro: breuklijnen in samenleving, relatieve deprivatietheorie (verschil wat
men meent recht op te hebben en werkelijkheid te groot)
- Schaarste leidt tot conflict bv. Waar geld in steken
o Valence issues: door iedereen gewenste zaken
o Position issues: doelen die omstreden zijn
- Sodaro: vijf bronnen conflict
3
, Janne Vannieuwenhuyse Politicologie
o Macht, middelen, identiteit, ideeën en waarden
- Inhoudelijk en handelingsaspect van conflict
o Zonder handeling zijn het enkel onverenigbare doelen en belangen
o Enkel bij afhankelijkheidsrelatie conflict
- Interdependentie (samenhang)
o Hoe groter, hoe sterker nood aan politiek & grotere kans op opl
1.6 Uitleiding
- Politiek kan door veel brillen bekeken worden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannevannieuwenhuyse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
