Ondersteuning en belangenbehartiging
Hoofdstuk 1: Krachtgerichte benadering.
Een aantal taken van de sociaal werker:
Signaleren.
Betekenisvolle relaties onderhouden.
Contact leggen en mensen met elkaar verbinden.
Stimuleren tot participatie en actief burgerschap.
Begeleiding en ondersteuning bieden met als doel eigen regie.
Diverse soorten groeibehoeften:
Fysiologische behoeften -> o.a. eten, drinken, slapen, onderdak en seks.
Gevoel van veiligheid, bescherming en zekerheid -> op financieel gebied of
bijvoorbeeld de toegang tot gezondheidszorg
Sociale behoeften -> o.a. liefde, vriendschap, waardering en acceptatie.
Behoefte aan eigenwaarde -> zoals positief zelfbeeld, zelfrespect, kracht en
zelfvertrouwen
Behoefte aan zelfontplooiing -> zelfontwikkeling
De 8 leefdomeinen:
- Zingeving - Lichamelijke gezondheid
- Wonen - Psychische gezondheid
- Financiën - Werk + activiteiten
- Sociale relaties - Vrije tijd
Voorbeelden van kwetsbare groepen:
Mensen met een lichamelijke beperking
Mensen met een chronische psychische problematiek
Mensen met een verstandelijke beperking
Mensen met psychosociale problemen
Mensen met lichte opvoed- en opgroeiproblemen
Mensen die betrokken zijn (geweest) bij huiselijk geweld
Mensen die uitgestoten worden wegens hun seksuele oriëntatie.
Mensen met meervoudige problematiek (inclusief verslavingsproblematiek)
Wanneer de draaglast groter is dan de draagkracht, is de kwetsbaarheid van de cliënt
ook groter
Er zijn grofweg 2 manieren waarop de aandacht en focus kan worden gelegd.
De aandacht en focus op het probleem
De aandacht en focus op de oplossing
In een probleemgerichte aanpak ligt de focus op het probleem en dan vooral op het
beter begrijpen van het probleem. Het nadeel van deze aanpak is dat de aandacht minder
uit gaat naar wie de mens is en wat hij/zij zegt.
,De analyse hierbij gaat als volgt:
Wat is het probleem?
Wij zijn er betrokken?
Wanneer is het probleem ontstaan?
Waarom wordt er gesproken van een probleem?
In welk leefdomein komt het probleem naar voren?
Welke aanleiding heeft het probleem?
De klantgerichte benadering is een tegenhanger van de probleemgerichte aanpak. Bij
deze aanpak wordt namelijk juist gekeken naar de sterke kanten van de mensen.
Eigen kracht bestaat uit hoe iemand zichzelf omschrijft in de zin van:
- Persoonlijke eigenschappen: Wie ben ik?
- Vaardigheden en talenten: Wat kan ik?
- Zingeving en betekenis: Wat wil ik?
- Mogelijkheden in de omgeving: Wat heb ik?
- Geleerde kennis en opgedane ervaringen: Wat weet ik?
Verkooijen (2010):
- Zelfbeschikking is een recht dat verwijst naar het beschikken over het leven
vanuit eigen perspectieven en competenties.
- Eigen kracht verwijst naar het vermogen van mensen. Dus iemand heeft
kracht, macht of competenties om het eigen leven vorm te geven. (Wat kan
ik?)
- Eigen regie gaat over de activiteiten die iemand doet om het leven naar wens
te organiseren/ coördineren. (Wat wil ik met mij leven?)
Empowerment heeft als uitgagspunt dat iedereen volwaardig burger kan zijn in deze
samenleving, ongeacht zijn of haar kwetsbaarheden. (zie pagina 1.11)
Een aantal veelvoorkomende aspecten van empowerment:
Eigen krachten!
Sociale inclusie
Participatie
Eigen verantwoordelijkheid
Het proces van vorming.
Waar let een sociaal werker op bij empowerment?
De ervaringen van de cliënt
De betekenis die hij/zij aan de ervaringen geeft.
Voor welke oplossing(en) hij/zij de voorkeur heeft.
De mogelijkheden die hij/zij heeft/dan wel kan ontwikkelen om zaken op te lossen.
,De houding die bij de empowerment hoort bestaat uit meerdere aspecten:
- Leidende rol van de cliënt
- Een niet-wetende houding
- Een houding die van probleemgericht naar toekomstgericht gaat.
- Aandacht gat uit naar de kracht van de cliënten
- Bewustzijn van het eigen referentiekader
- Oog hebben voor het leer- en ontwikkelingsproces.
Binnen de empowerment zijn er 2 dimensies:
1. Persoonlijke empowerment -> individu
2. Community empowerment -> groepen
Het persoonlijke empowerment kent 3 niveau’s:
1. Het intrapersoonlijke component -> zelfbeleving
2. Het interpersoonlijke component -> kritisch bewustzijn
3. Gedrag
Ook het community empowerment kent 3 niveau’s:
1. Beleving
2. Kritisch bewustzijn
3. Gedrag
Naast de begrippen ‘kracht’ zijn nog 3 elementen belangrijk die horen bij het begrip
van eigen regie:
- Motivatie
- Contacten
- Eigenaarschap
Movisie (2017) zegt dat de competenties als volgt zijn voor de sociaal werker:
Met cliënten in de natuurlijke omgeving aan de slag gaan.
De basis is een gelijkwaardige en respectvolle relatie met de cliënt.
Een actieve luisterhouding.
Monitoren van omstandigheden/wensen en bronnen en mogelijkheden van die
cliënt.
Een krachtgerichte houding.
Regie zoveel mogelijk bij de cliënt.
Wanneer de cliënt erom vraagt professionele deskundigheid inroepen.
Valkuilen binnen begeleiding naar eigen regie:
- Waarden komen niet overeen.
- Ongevraagde adviezen.
- Tijd.
- Ongemotiveerd.
Definitie voor een kwalitatief goed leven: ‘’Regie over alle leefdomeinen van het
eigen leven en alles wat naar eigen inzicht nodig is om een goed leven te leiden’’
, De WRR (wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid) onderscheidt bij de grenzen
van zelfredzaamheid en eigen regie 2 vermogens:
- Het denkvermogen
- Het doen vermogen (zie pagina 1.19)
De WRR onderscheidt 3 persoonskenmerken bij het doen vermogen:
- Het temperament (approach vs. vermijdend)
- Zelfcontrole
- Overtuiging (optimistisch vs. pessimistisch)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper luukvanarkel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
