Samenvatting hoofdstuk 43: Transportsystemen voor dieren:
1
, Hoofdstuk 43.1: Bloedsomloopsystemen verbinden uitwisselingsoppervlakken met cellen door het
hele lichaam:
- De moleculaire handel die een dier met zijn omgeving uitvoert, moet uiteindelijk elke cel in
het lichaam betreffen.
- Benodigde hulpbronnen, zoals voedingsstoffen en zuurstof (O 2 ), komen het cytoplasma
binnen door het plasmamembraan te passeren.
- Afvalproducten, zoals koolstofdioxide (CO 2 ), verlaten de cel door hetzelfde membraan te
passeren.
- Kleine moleculen in en rond cellen, waaronder O 2 en CO 2 , ondergaan diffusie , wat een
willekeurige thermische beweging is.
- Wanneer er een verschil is in de concentratie van een gas of andere stof, zoals tussen een cel
en zijn directe omgeving, kan diffusie leiden tot netto beweging.
- Eencellige organismen wisselen materialen rechtstreeks uit met de externe omgeving via
diffusie over het plasmamembraan.
- Voor de meeste meercellige organismen is directe uitwisseling tussen elke cel en de
omgeving echter niet mogelijk.
- Bovendien is de netto beweging door diffusie erg traag voor afstanden van meer dan enkele
millimeters.
- Dat komt omdat de tijd die een stof nodig heeft om van de ene plaats naar de andere te
diffunderen, evenredig is met het kwadraat van de afstand.
- Een hoeveelheid glucose die er bijvoorbeeld 1 seconde over doet om 100 µm te diffunderen,
doet er 100 seconden over om 1 mm te diffunderen en bijna 3 uur om 1 cm te diffunderen.
- Gegeven dat netto beweging door diffusie alleen snel is over zeer kleine afstanden, hoe
neemt dan elke cel van een dier deel aan de uitwisseling?
- Natuurlijke selectie heeft geresulteerd in twee basisaanpassingen die een efficiënte
uitwisseling van alle cellen van een dier mogelijk maken.
- Een aanpassing voor efficiënte uitwisseling is een eenvoudig lichaamsplan dat veel of alle
cellen in direct contact met de omgeving plaatst.
- Elke cel kan zo direct materialen uitwisselen met het omringende medium.
- Een dergelijke opstelling is kenmerkend voor bepaalde ongewervelde dieren, waaronder
cnidarians en platwormen.
- Dieren die geen eenvoudig lichaamsplan hebben, vertonen een alternatieve aanpassing voor
efficiënte uitwisseling: een bloedsomloop.
- Dergelijke systemen verplaatsen vloeistof tussen de directe omgeving van elke cel en de
lichaamsweefsels.
- Hierdoor vinden zowel uitwisseling met de omgeving als uitwisseling met lichaamsweefsels
plaats over zeer korte afstanden.
- Bij de meeste dieren is de bloedsomloop functioneel gekoppeld aan de uitwisseling van
gassen met de omgeving en met lichaamscellen.
- Daarom bespreken we in dit hoofdstuk samen systemen voor circulatie en gasuitwisseling.
- Door voorbeelden van deze systemen uit een reeks soorten te bekijken, zullen we zowel hun
gemeenschappelijke elementen als hun uitgebreide variatie onderzoeken.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniqueschonewille. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.