100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting - Criminologie (forensische context) €6,09   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting - Criminologie (forensische context)

 65 keer bekeken  5 aankopen
  • Vak
  • Instelling

Samenvatting gebasseerd op powerpoint, notities en cursus. Vak van Ann de Brouwer

Voorbeeld 4 van de 45  pagina's

  • 24 mei 2023
  • 45
  • 2022/2023
  • Samenvatting
avatar-seller
SAMENVATTING CRIMINOLOGIE
DEEL 1: de criminologische wetenschap: Inleidende wetenschap. Wat is criminaliteit? Over
het definiëren van criminaliteit
Misdaad is in deze context geen strafrechtelijk/ juridisch concept. Het vormt een centraal begrip in
de criminologie. Het is dus ook een belangrijk uitgangspunt voor de criminologische wetenschap om
te weten wat men onder misdaad verstaat. Zo bestaan er verschillende, en uitlopende definities. Dus
de wijze waarop criminaliteit wordt geconcipieerd is bepalend voor de perceptie van de criminologie
als wetenschap. Uit de criminaliteitsdefinitie en haar betekenis vloeit de rest voort: het
wetenschappelijk karakter van de criminologie, de methode, de afbakening van het studieterrein,
taak en functies, de rol van de criminoloog...

‘Deviant’ is iets wat afwijkend is van de norm. Dit is soms gekoppeld met het crimineel zijn. Maar dat
betekent niet dat het dat ook is. Een voorbeeld is vreemdgaan, er wordt op neergekeken maar is
juridisch niet fout. Deviant kan ook enkel afwijkend zijn voor een deel van de mensen. Bijvoorbeeld,
sommigen vinden dat tattoos crimineel is, maar anderen weer niet. De maatschappij verandert
steeds en daarmee ook hun blik op deviant zijn en op crimineel zijn. Je kan niet zien aan iemand of
zij crimineel zijn, maar op basis van het uiterlijk kan men wel een oordeel vellen. Criminaliteit
verschilt in tijd en ruimte. (Voorbeeld: vroeger was het een misdaad om abortus te ondergaan. Nu is
dat niet meer zo. Maar in landen zoals Saudi- Arabië is het nog steeds verboden).

Misdaad kan zowel angst en woede oproepen maar ook fascinatie. Zo bestaan er vele
documentaires/ films.

We zullen stilstaan bij het (1) definiëren van criminaliteit, (2) het meten van criminaliteit en (3) het
verklaren van criminaliteit.

HOOFDSTUK 1: alledaagse definities van criminaliteit
Onze eigen meningen en opvattingen rond criminaliteit passen in verschillende theorieën over
misdaad die gaandeweg gemaakt zijn. Alledaagse ervaringen spelen ook hun rol in de denkbeelden
over criminaliteit en straf. De opvattingen van criminaliteit veranderen in samenhang met
biografische en sociale ontwikkelingen. Ook de media dragen zo zijn steentje bij tot het in stand
houden van stereotiepe criminaliteitsbeelden en het verstrekken van kennis over ‘nieuwe’ vormen
van criminaliteit zoals witteboordcriminaliteit en fraude. (boemansconcept en telelenseffect-> zie
woordenlijst).

Verder bepalen ook overheidsinstanties en politici de alledaagse definities van criminaliteit, dit door
de officiële informatie van politie en justitie (iets waar journalisten onafhankelijk van zijn).
Criminologen trachtten door ‘moral panic’ aan te geven hoe de media, politici en het publiek elkaar
steeds verder ophitsen.



HOOFDSTUK 2: normatieve criminaliteitsdefinities
Volgens de normatieve misdaaddefinitie wordt criminaliteit opgevat als een eigenschap van
gedrag of van de persoon die dat gedrag stelt. Het criminele zit hem in het gedrag of de
persoon zelf. Een normatieve misdaaddefinitie ziet criminaliteit als een inbreuk op normen.
1

,(voorbeeld: oude vrouw niet laten zitten, voeten niet vegen, liegen). Naargelang de
criminaliteitsdefinitie verschilt het type norm waarvan criminaliteit afwijkt (conventionele
en kritisch normatieve misdaaddefinities). De normatieve criminaliteitsdefinities staan naast
de reactieve.

Misdaaddefinities

Normatieve (traditionele) definities: Reactieve definities:
Criminaliteit is een eigenschap van bepaalde criminaliteit wordt opgevat als een eigenschap van
gedragingen. Het criminele zit hem in het gedrag een sociale reactie op welbepaalde gedragingen of
of in de persoon zelf welbepaalde personen

Conventionele: Kritische: Conventionele: Kritische:
men stelt zich op het Men moet zijn of haar men stelt zich op het Men besteedt aandacht
standpunt van de morele waarde- standpunt van de aan de ongelijke
bestaande gevestigde oordelen expliciteren bestaande gevestigde machtsverhoudingen in de
orde en men orde en men samenleving
legitimeert de legitimeert de
machthebbers machthebbers

Juridische Labelling
Morele Conflicttheoretische
Sociale Neo-marxistische




2.1 De conventionele normatieve misdaaddefinities
Deze drie conventionele normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat men zich
bezighoudt met gedragingen die indruisen tegen ‘normen’ (vandaar ‘normatieve’
criminaliteitsdefinities) maar het soort norm dat men wil bestuderen verschilt naargelang de
verschillende criminaliteitsdefinities dat men hanteert.

Misdaaddefinitie Norm

Strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Eng-strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Breed-juridische misdaaddefinitie Inbreuken tegen rechtsnormen
Morele misdaaddefinitie Inbreuken tegen morele normen
Sociale misdaaddefinitie Inbreuken tegen sociale (gedrags)normen



2.1.1 De juridische misdaaddefinities


2

,De verschillende juridische normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat zij bij de
omschrijving van criminaliteit verwijzen naar het recht. We maken hier onderscheid tussen de
strafrechtelijk, de eng-strafrechtelijke en de breed- juridische misdaaddefinitie.

A. De strafrechtelijke misdaaddefinitie

Deze wordt het meest gehanteerd door criminologen (juridische). Hier neemt de criminoloog het
misdaadbegrip van het strafrecht onveranderd over. Criminaliteit omvat deze handelingen en
gedragingen die de wetgever van een bepaald land op een gegeven ogenblik strafbaar heeft
verklaard. Criminaliteit zijn dus al deze gedragingen die een inbreuk zijn op het strafrecht.

Jerome MICHAEL & Mortimer ADLER: Criminaliteit mag niet gedefinieerd worden in morele of
sociale termen als immorele of anti-sociale handelingen.

B. Eng- strafrechtelijke misdaaddefinitie
De Noord-Amerikaanse criminoloog Paul TAPPAN vindt de hierboven omschreven strafrechtelijke
criminaliteitsdefinitie te ruim en te vaag geformuleerd:

 Handelingen kunnen slechts als criminaliteit bestempeld worden wanneer de daders ervan
met opzet en zonder verdediging of rechtvaardiging het strafrecht hebben overtreden en
hiervoor gesanctioneerd zijn door een strafrechter




Er is pas sprake van criminaliteit wanneer de dader van de handeling, die een inbreuk op het
strafrecht inhoudt, hiervoor wordt veroordeeld.




C. Breed- juridische misdaaddefinitie

3

, De Noord-Amerikaanse criminoloog Edwin SUTHERLAND vond de bovenvermelde
criminaliteitsdefinitie te beperkt voor zijn studie van de sociaal schadelijke praktijken gepleegd door
respectabele personen met een hoge sociale status (witteboordencriminaliteit). Hij stelde daarom
voor een bredere juridische criminaliteitsdefinitie te formuleren aan de hand van de twee abstracte
criteria, 'sociale schadelijkheid' en 'juridische sanctie'.

Een handeling is een misdrijf wanneer deze handeling door een wet wordt gedefinieerd als sociaal
schadelijk en wanneer deze wet een sanctie voorziet tegen de pleger van deze inbreuk op de
rechtsnorm, ongeacht of het opleggen van deze sanctie via een strafrechtelijke, civielrechtelijke of
administratieve procedure geschiedt.

--> ‘brede’ definitie want een wettekst is ruimer dan een strafwettekst en een sanctie is ook ruimer
dan enkel een strafrechtelijke sanctie. (vb: administratieve sanctie, fiscale sanctie,…).



2.1.2 De morele misdaaddefinities
Criminaliteit is een inbreuk op de conventionele morele normen. De Italiaan Raffaele GAROFALO is
de eerste criminoloog die zelf een conventionele morele definitie heeft uitgewerkt. Hij noemde het
een naturalistische misdaaddefinitie. De positivistische criminologen richtten zich te veel op de
crimineel, in plaats van de criminaliteit. Volgens hem is criminologie een wetenschap van een
algemeen universeel fenomeen diende de notie criminaliteit alle handelingen te omvatten die ten
alle tijden en overal als crimineel worden beschouwd. Bij middel van de naturalistische
positivistische methode poogde GAROFALO het 'natuurlijk misdrijf’ te omschrijven. Dit deed hij door
het isoleren van morele sentimenten die in de ontwikkeling van de menselijke beschaving definitief
verworven waren en waarvan de inbreuken als crimineel ervaren werden.

De kern van de criminaliteit is een gebrek aan morele essentiële zin. Hij ging dus gaan kijken naar die
morele waarden waarvan hij vond dat ze in de ontwikkeling van de menselijke beschaving definitief
verworven waren (opmerking: hij bedoelt hiermee weliswaar de ‘beschaving’ van de Napolitaanse
adel!). Voor het formuleren van het 'natuurlijk misdrijf' interesseerde hem alleen de harde kern van
een moreel sentiment. Bij criminaliteit ging het over de meest frappante immoraliteit.

Hij identificeerde twee basis morele sentimenten, waarvan de inbreuken door hem als criminaliteit
werden beschouwd:

 Met name het morele sentiment van medelijden en
 Het morele sentiment van eerlijkheid

MORELE SENTIMENT VAN MEDELIJDEN

 Weerhoudt mensen ervan dat anderen fysische pijn te berokkenen,
 Omvatten de levensdelicten,
 Agressiedelicten,
 Fysische handelingen die tegelijkertijd een fysisch en moreel leed toebrengen (gijzeling) en
 Handelingen die op een directe wijze een moreel leed berokkenen (laster en eerroof)

MORELE SENTIMENT VAN EERLIJKHEID

 Mensen ervan weerhoudt zich met geweld en bedrog zaken toe te eigenen die hen niet
toebehoren,
 Omvatten vermogensdelicten met geweld (diefstal)

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aliciasalomez1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73091 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,09  5x  verkocht
  • (0)
  Kopen