Dit is een samenvatting met alle nodige info over het existentieel-fenomenologisch paradigma van het vak Verdieping in de Theoretische Orthopedagogiek! :)
Existentieel-fenomenologisch paradigma
(Mens als verhaal)
Existentieel-fenomenologisch
Existentieel Fenomenologisch
Existentie = het leven, het bestaan Fenomenen = wat zich voordoet
Grote levensvragen: Ervaring en betekenis die mens eraan geeft als
- Wie ben ik? Waarom ben ik hier? belangrijkste fenomeen
- Wat geeft mijn leven zin?
-> We kunnen niet hetzelfde ervaren, hbbn
Mens met wat hij voelt en verlangt allemaal een andere binnenkant en geven een
- Gaat ervan uit dat de mens met die andere betekenis aan situaties/belevingen
vragen bezig is
Waarnemen, zonder oordeel
“Het leven heeft a priori geen zin… Het is aan jou om het betekenis te geven en waarde is niets
anders dan de betekenis die jij kiest.”
- J.P. Sartre -
Psychoanalyse
Sigmund Freud
- 1856 – 1939, neuroloog in Wenen
- Grondlegger psychologie
- Grote invloed op alle vormen van psychotherapie
- Was niet goed in hypnose
o Verzetten tegen hypnose, wat op dat moment de belangrijkste bron van therapie was
o Door met vrouwen te werken met verlammingsverschijnselen. Zij gaven aan om niet
te hypnotiseren, maar om met ze te praten. Heeft Freud gedaan en heeft zijn theorie
daarop gebaseerd
o !! Vrije associatie = Mensen laten vertellen zonder grenzen/beperkingen
=> psychoanalyse beschrijven als methode in psychotherapie
Visie
Analyse vh menselijk zijn met aandacht voor het onderbewuste, verlangen en driften die
voedingsbodem zijn voor gedachten en gedrag vd mens (ijsbergmetafoor)
- Driften
o Levensdrift: = energie en instinct om te leven
o Doodsdrift: = dingen doen die schade kan brengen aan ons lichaam
o Liefdesdrift = libido
- Es – Ich – Uber-ich
o Es: (driften) wat de mens drijft, wat hem maakt tot wie hij is
o Ich: (weten, kennen, wil Es-kant beteugelen) rationele zijn, daardoor raakt de mens in
conflict tssn wat ons drijft en het rationale denken
o Uberich: (scheidsrechter, ons geweten) wil balans houden en conflicten
oplossen/vormgeven
- Oedipuscomplex: losmaken van verlangens vd ouders
o Kind dat verlangt naar ouder van hetzelfde geslacht en wil ouder met hetzelfde
geslacht weg -> gaat over innerlijke verlangens die in conflict gaan met verlangens
ouders en dus losmaken van verlangens vd ouders
, - Verdedigingsmechanismen: mechanismen die mensen ontw om met innerlijk conflict om te
gaan. Innerlijk conflict is eigen aan de mens, kan oorzaak v psychisch lijden zijn
Mechanismen doordat de oplossingen niet altijd even makkelijk zijn. Sommigen mechanismen zijn
die Freud meer aanvaard dan anderen
uitwerkt o Verdringen: we stoppen het weg en doen alsof het er niet is
o Regressie: teruggaan in ontw en gedrag van kinderlijke fase stellen/herhalen zoals
bv.: orale fixatie (dingen in mond steken…)
o (Escapisme = vluchten)
o (Rationalisatie = alles proberen redeneren en uitleg geven)
o (Projectie = op iemand projecteren), (sublimatie = driften verheerlijken/veredelen),
(introjectie), (reactievorming)…
- Behandelmethoden
o Vrije associatie: mensen w uitgenodigd om alles te vertellen zonder grenzen, vraagt
tijd, in eigen wereld -> in contact komen met onderbewuste, kan ook door lichaam,
zegt veel over onderbewuste
o Droomverheldering: in dromen komen vanuit onderbewuste zaken naar oppervlakte,
je kan erover praten en het verwerken
- Kritiek
o Weinig gevalstudies, weinig wetenschappelijk onderzoek op en naar gedaan
o Hoe eerlijk is Freud geweest over zijn uitkomsten?
o Houdt weinig rekening met omgeving/relatie tot anderen
Vertegenwoordigers psychoanalyse
Voornamelijk in Europa. Aandacht voor vroege levenservaringen, voor het eigen levensverhaal.
Praten met, ontmoeten, speltherapie. Ruimte voor emoties, driften en verlangens, voor conflict.
- Francoise Dolto
o Praten met kinderen ipv over
o Kinderen begeleiden op hun weg naar autonomie met respect voor hun particulier
verlangen
- Melanie Klein
o Speltherapie: het is maar wnnr je samen met een kind in spel gaat/kijkt naar hoe een
kind in spel gaat, je veel ziet (wat beleeft een kind? Wat zijn de driften en
verlangens?)
Vrije associatie in spelvorm
o Observatie van wat gebeurt vrij van oordeel
- Donald Woods Winnicott
o Good enough parenting
= Het is goed genoeg, het is normaal dat je eens mis bent, dat je het mss niet
goed weet…
o Holding
= Goede opvoedkundige omgeving gaat verder dan speelgoed, kinderen
hebben emotionele ondersteunende omgeving nodig -> emotionele
beschikbaarheid
- John Bowlby
o Hechtingstheorie
Aandacht vroege levenservaringen: manier waarop kind hecht is belangrijk
voor latere ontw
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lanthesmits. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
