Verbintenissenrecht eindtentamen samenvatting
Week 1
Blaauwboer/Berlips = verbintenissen zijn persoonlijke rechten die alleen tussen partijen
werken.
Quint/Te Poel = verdere nuancering van dat verbintenissen uit de wet voortvloeien.
- Er was geen sprake van ovk, maar verbintenissen vloeien voort uit de wet HR ging
kijken of er een grond bestaat om te betalen voor het voordeel dat degene heeft
verkregen.
o De rechter mocht geen civielrechtelijke verbintenissen creëren, moest zich op
de wet baseren.
- HR zegt dat het hof te snel heeft geconcludeerd dat er geen wettelijke grondslag is
(te eng geïnterpreteerd) een verbintenis kan ook ontstaan indien het past binnen
het systeem/stelsel van de wet.
DUS: verbintenissen kunnen ontstaan uit de wet of als ze passen binnen het stelsel van de
wet.
Onderhandelingen
= precontractuele fase: fase voorafgaand aan het sluiten van een ovk.
- Baris/Riezenkamp: 2 partijen zijn aan het onderhandelen, de een doet een verkeerde
mededeling, waardoor de ander weigert te betalen.
o In de onderhandelingsfase moeten partijen rekening houden met elkaars
gerechtvaardigd vertrouwen als mededeling is gedaan, dan kan de ander
ervan uitgaan dat deze juist is ovk kan vernietigd worden wegens dwaling.
De grondslag is R&B
Problemen in de precontractuele fase
1. Afgebroken onderhandelingen ovk niet ontstaan
Plas/Valburg doctrine:
Stadium 1: vrijheid
Stadium 2: afbreken mag, maar niet zonder vergoeding (= negatief contractsbelang)
Stadium 3: afbreken mag, maar ook vergoeding van gederfde winst (= positief
contractsbelang)
- Ruijterij/MBO: het is mogelijk om in een andere fase te komen.
- ABB/Staat: kijk op moment van afbreken wat de vergoeding moet zijn
- CBB/JPO: contractsvrijheid is heel belangrijk steeds minder gevallen die in fase 3
komen.
2. Ovk wel ontstaan, maar mogelijk vernietigbaar vanwege wilsgebrek of schending van
precontractuele zorgplicht
- KLM/CCC: laat zien dat contractsvrijheid voorop staat: als het gaat om een private
partij, dan mag deze contractueel bepalen om zich niet aan bepaalde beginselen te
houden.
- De Treek/Dexia: contractsvrijheid staat minder voorop als het gaat om bescherming
van consumenten de bank is gebonden aan een bijzondere zorgplicht om te
waarschuwen voor risico’s, dit beperkt de contractsvrijheid.
Dus: in de precontractuele fase zijn partijen vrij om te handelen, maar wel beperking van
r&b + bijzondere zorgplicht.
,Rechtshandeling
- Een rh vereist een wil die op een rechtsgevolg is gericht en zich door een verklaring
openbaart (3:33)
o De verklaring kan in iedere vorm geschieden (3:37 lid 1)
o Werking zodra ontvangen (3:37 lid 3) ontvangsttheorie
Bij elektronisch contracteren: zodra toegankelijk (6:227c lid 3)
- Op moment dat de wil ontbreekt, dan komt er geen geldige rh tot stand
o Uitzondering: ovk kan bij ontbreken van wil toch ontstaan bij gerechtvaardigd
vertrouwen (3:35)
o Om te spreken van gerechtvaardigd vertrouwen moet er sprake zijn van:
1. Een verklaring/gedraging van een ander
2. Die werd opgevat als een verklaring/gedraging van een bepaalde strekking
(subjectief)
3. En die in deze omstandigheden zo mocht worden opgevat (objectief)
Bij geslaagd beroep op gerechtvaardigd vertrouwen komt een rh tot stand en
is geen beroep mogelijk op ontbreken van de wil.
DUS: bij discrepantie in beginsel geen geldige rh, tenzij geslaagd beroep op
gerechtvaardigd vertrouwen.
Een ovk komt tot stand door aanbod en aanvaarding van het aanbod (6:217), aanbod en
aanvaarding zijn beiden rh (zie 6:213).
- Herroeping (6:219 lid 1): kan alleen als aanbod nog niet is aanvaardt
verzendtheorie
- Intrekking van aanbod: kan alleen als aanbod niet is ontvangen.
6:225 lid 1: als een aanvaarding van het aanbod afwijkt, dan telt dit als een nieuw aanbod.
Algemene voorwaarden
- Art. 6:231 sub a: 1 of meer bedingen die zijn gemaakt om in een aantal ovk
opgenomen te worden.
- Totstandkoming av: art. 6:217, 3:33 en 3:35.
o Als er geen sprake is van aanbod en aanvaarding, en dus niet duidelijk is dat
av deel uitmaken van ovk Av geen onderdeel van ovk.
- Je bent gebonden aan av, maakt niet uit of je het hebt gelezen of niet (6:232)
- 6:225 lid 3 = Battle of the form: degene die als eerste naar zijn av verwijst, zijn av
gelden, tenzij de ander expliciet/uitdrukkelijk de av van de ander verwerpt.
o Dit artikel staat niet in de AV-afd opgenomen, omdat de AV-afd niet in alle
gevallen geldt.
Informatieplicht bij AV
- 6:233 sub b jo. 6:234 lid 1: redelijke mogelijkheid tot kennisneming bieden:
o Av aan de wederpartij ter hand stellen voor of bij het sluiten van ovk
6:234 lid 1: actief verstrekken
KPN/Fist Data: zeggen van “google de av maar” is niet voldoende.
o Av volgens de wijze van 6:230c verstrekken
o Bekend maken dat de av bij hem ter inzake liggen
- 6:233 sub b jo. 6:234 lid 2: ter beschikking stellen door verwijzen naar URL
o Art. 6:234 lid 2 jo. 6:230c lid 3.
, - Bedingen vernietigbaar als je niet hebt gestuurd/pas hebt gestuurd na sluiten van
ovk.
- Art. 6:235: als je zelf een groot bedrijf bent dan kan je je niet beroepen op schending
van informatieplicht + art. 6:247 lid 2: bij internationale B2B transacties ook geen
beroep mogelijk op schending van informatieplicht
Dit omdat art. 6:233 sub b niet van toepassing is.
o 6:230b lid 6: als het gaat om een unitaire dienstverlener, dan moet hij de av
ter beschikking stellen, dit moet op de manieren vermeld in art. 6:230c
analoge toepassing van vernietigbaarheid ex art. 6:233 sub b.
- Geurtzen/Kampenstaal: als partijen vaker met elkaar zakendoen waarbij eerder av
werd verstrekt, dan kan je zeggen dat je de av al had uit de eerdere transacties.
o De eendracht: het maakt niet uit of de leverancier zelf de av had verstrekt,
het kan ook zo zijn dat de afnemer eerder bekend was met de av.
DUS:
- Om te kijken of av deel uitmaken van een ovk, kijk je naar aanbod en aanvaarding
art. 6:217, 3:33 en 3:35
- Art. 6:232 = snelle gebondenheid, bv aanvaarden door aanvinken
- Battle of the forms: als je 2 av’s hebt die beiden niet zijn geaccepteerd kijk naar
degene die als 1e naar zijn av heeft verwezen, die is dan van toepassing, tenzij de
ander expliciet de andere av uitsluit.
- Je gaat pas kijken naar vernietigbaarheid nadat je kijkt of av deel uitmaakt van ovk.
o Als het gaat om een dienstverrichter dan kijk je naar art. 6:230b en 230c, als
het geen dienstverrichter is, dan kijk je gewoon naar 6:234.
o Als iets niet valt onder de 4 mogelijkheden van 6:230c, dan is geen redelijke
mogelijkheid geboden beding is vernietigbaar (sanctie van vernietiging
analoog toegepast op dienstverrichters, ondanks dat het een ander regime
is).
Week 2
Nulliteiten = nietigheid/vernietigbaarheid
- Nulliteiten stellen beperkingen aan contractsvrijheid
- LET OP: vernietiging is niet hetzelfde als ontbinding
o Vernietiging is een sanctie dat wordt verbonden aan bepaalde wilsgebreken
o Ontbinding is een sanctie dat wordt verbonden aan niet nakomen of
tekortschieten in een verbintenis (6:265): werkt tot moment van ontbinding,
ontstaan van verplichtingen tot ongedaanmaking van verbintenissen die zijn
verricht, want tot die tijd was de ovk gewoon geldig en bestond.
Handelingsonbekwaamheid
- Minderjarigen (1:234)
o Hoofdregel: minderjarige kan ovk niet aangaan of alleen met toestemming
van wettelijke vertegenwoordiger
Toestemming wordt verondersteld aanwezig te zijn als het gaat om
een handeling dat gebruikelijk is in het maatschappelijke verkeer.
o De wettelijke vertegenwoordiger kan de rh vernietigen als hij aan kan tonen
dat er geen toestemming is gegeven.
, - Onder curatele gestelden (1:381 lid 2)
Bij allebei de groepen kan de wederpartij zich niet beroepen op ontbreken van
gerechtvaardigd vertrouwen (3:35): zij worden beschermd zodat ze niet te snel gebonden
worden aan rh.
Handelingsonbevoegdheid
- 3:43: bepaalde groepen van gezagdragers zijn niet bevoegd ovk te sluiten ter
verkrijging van goederen waarover in hun rechtsgebied een procedure aanhangig is.
- Gevolg: ovk nietig
- Doel: tegengaan van belangenverstrengeling
- LET OP: handelingsbevoegdheid is niet hetzelfde als beschikkingsbevoegdheid
Vormvoorschriften
- Ovk nietig als hier niet aan is voldaan
- Zie bv. 7:2: notariële akte
Wilsgebreken
- Gevolg: vernietiging
Soorten:
- Dwaling (6:228): specifiek van toepassing op ovk (rest algemeen), gaat om
wederkerige ovk
- Bedreiging (3:44 lid 2): de wil is er, maar die is niet vrijwillig gedaan
- Bedrog (3:44 lid 3): onjuiste mededeling om iemand in ovk te betrekken
- Misbruik van omstandigheden (3:44 lid 4)
Dwaling – eisen
1. Dwaling: ovk is gesloten onder een verkeerde veronderstelling van zaken
o Partijen zijn achteraf achter de verkeerde veronderstelling van zaken
gekomen.
2. Causaal verband: verkeerde veronderstelling van zaken heeft bijgedragen aan het
sluiten van de ovk
3. 1 van de 3 gevallen (sub a-c)
a. De inlichting die was gegeven klopte niet
Maakt niet uit of de verkoper dit bewust of onbewust heeft gedaan
Baris/Riezenkamp: als iemand je iets heeft verteld, dan kan je ervan
uitgaan dat de mededeling klopt
Geldt niet bij algemene aanprijzingen, zoals “de beste van de
wereld”
b. Iemand had iets moeten mededelen, maar heeft dat niet gedaan (schending
mededelingsplicht)
Sub b komt pas van pas als je iets wist of behoorde te weten, want dan
pas schend je de mededelingsplicht.
Offringa/Vinck: afweging van onderzoeks- en mededelingsplicht, dat
een mededelingsplicht zwaarder weegt dan een onderzoeksplicht is
geen hoofdregel: volgens HR moet je kijken naar de feiten van het
geval.
c. Wederzijdse dwaling: beide partijen niet bewust van omstandigheden
