100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Beknopte samenvatting Arbeidsrecht (deel prof. Hendrickx) KUL €6,99
In winkelwagen

Samenvatting

Beknopte samenvatting Arbeidsrecht (deel prof. Hendrickx) KUL

2 beoordelingen
 2 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Samenvatting van het handboek "Inleiding tot het Belgische arbeidsrecht" (vierde editie, 2023) bij het vak arbeids- en socialezekerheidsrecht geschreven en gedoceerd door prof. Frank Hendrickx in de derde bachelor rechten aan de KU Leuven. Aangevuld met notities en ppt. Let op: de hoofdstukken die ...

[Meer zien]

Voorbeeld 6 van de 47  pagina's

  • 25 mei 2023
  • 47
  • 2022/2023
  • Samenvatting

2  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: gustlamote • 6 maanden geleden

review-writer-avatar

Door: maritjeweydemann • 10 maanden geleden

avatar-seller
Samenvatting “Inleiding tot het Belgische arbeidsrecht” – 3BA Rechten KU Leuven 2022-
2023


Inhoudsopgave

I. INLEIDING .................................................................................................................................... 3

A. BEGRIP EN GRONDSLAGEN ................................................................................................................. 3
B. HISTORISCHE WORTELS ..................................................................................................................... 3
C. DE INBEDDING VAN HET ARBEIDSRECHT IN HET SOCIAAL RECHT .................................................................. 4
D. INBEDDING VAN HET ARBEIDSRECHT IN HET BURGERLIJK RECHT .................................................................. 4
E. BRONNEN VAN HET ARBEIDSRECHT ...................................................................................................... 4
F. HANDHAVING ................................................................................................................................. 5

II. DE ARBEIDSOVEREENKOMST....................................................................................................... 6

A. BEGRIP ARBEIDSOVEREENKOMST ........................................................................................................ 6
B. GEZAG EN DE AARD VAN DE ARBEIDSRELATIE ......................................................................................... 6
C. SOORTEN ARBEIDSOVEREENKOMSTEN VOLGENS DE AARD VAN HET WERK ..................................................... 8
D. SOORTEN ARBEIDSOVEREENKOMSTEN NAARGELANG DE DUUR................................................................... 9
E. SOORTEN ARBEIDSOVEREENKOMSTEN NAARGELANG DE OMVANG VAN DE ARBEIDSTIJD ................................. 11
F. AANGAAN VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMST ........................................................................................ 12
G. INFORMATIE OVER DE ARBEIDSRELATIE EN BEWIJS................................................................................. 14
H. TRIANGULAIRE ARBEIDSRELATIES: UITZENDARBEID EN TERBESCHIKKINGSTELLING ......................................... 14
I. OVERGANG NAAR EEN ANDERE VORM VAN WERK .................................................................................. 18

III. ARBEIDSVOORWAARDEN ......................................................................................................... 19

A. ALGEMEEN .................................................................................................................................. 19
B. RECHTEN EN PLICHTEN VOORTVLOEIEND UIT BEDINGEN IN DE ARBEIDSOVEREENKOMST ................................. 19
C. RECHTEN EN PLICHTEN VOORTVLOEIEND UIT DE ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET ......................................... 19
D. RECHTEN EN PLICHTEN VOORTVLOEIEND UIT DE ARBEIDSREGLEMENTERING ................................................ 26

IV. BEËINDIGING ........................................................................................................................... 33

A. INLEIDING .................................................................................................................................... 33
B. EENHEIDSSTATUUT ARBEIDER-BEDIENDE ............................................................................................. 33
C. OPZEGGING .................................................................................................................................. 34
D. ONTSLAG WEGENS DRINGENDE REDEN ............................................................................................... 36
E. ONTSLAGMOTIVERING .................................................................................................................... 37
F. IMPLICIET ONTSLAG EN EENZIJDIGE WIJZIGING VAN DE ARBEIDSVOORWAARDEN ........................................... 38

V. COLLECTIEF ARBEIDSRECHT ....................................................................................................... 39

A. INLEIDING .................................................................................................................................... 39
B. VRIJHEID VAN VAKVERENIGING ......................................................................................................... 39
C. NATIONALE ARBEIDSRAAD............................................................................................................... 40


1

,D. PARITAIRE COMITÉS ....................................................................................................................... 41
E. REGIONAAL EN EUROPEES OVERLEG ................................................................................................... 41
F. DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST ........................................................................................... 42
G. ONDERNEMINGSRAAD.................................................................................................................... 44
H. COMITÉ VOOR PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK ..................................................................... 45
I. DE VAKBONDSAFVAARDIGING ........................................................................................................... 45
J. COLLECTIEVE CONFLICTEN ................................................................................................................. 45
K. HERSTRUCTURERING ...................................................................................................................... 47




2

,I. Inleiding

A. Begrip en grondslagen

Begrip
• Traditioneel: recht van toepassing op arbeidsprestaties geleverd in ondergeschikt verband
• Ruimer: rechtsregels met betrekking tot verrichten van arbeid op de arbeidsmarkt met tot
doel de menselijke waardigheid en sociale rechtvaardigheid te bevorderen
• Dubbele ongelijkheid
o Feitelijke ongelijkheid = marktongelijkheid; ongelijke onderhandelingspositie van
werknemer en werkgever bij het aangaan van de arbeidsOK
o Juridische ongelijkheid = werknemer bevindt zich in juridische ondergeschiktheid
t.o.v. werkgever

Functies van arbeidsrecht
• Vormen van een tegengewicht
o Superieure positie werkgever milderen
o Bescherming van de werknemer
• Belangen van de werkgever waarborgen
o Idem belang arbeidsmarkt

B. Historische wortels

Historisch
• Oorsprong: Franse revolutie
o Vrijheid van nijverheid en arbeid
o 1791: verbod van gilden (Decreet d’Allarde) + verbod op vrije vakvereniging (Wet
Le Chapelier)
• Code Civil
o Arbeidsrelatie = “huur van werk”
o O.b.v. gelijkheid van partijen en wilsautonomie burgerlijke recht
à onvoldoende: vaak onevenwichtige contractsvoorwaarden
• Eerste arbeidsrechtelijke wetgeving
o Economische crisis: vele stakingen (de Sociale Kwestie)
o 1 mei 1884: vakbondsactie voor 40-urenweek tegen 1 mei 1886
à referentiedatum Dag van de Arbeid
• 20 eeuw
ste

o Begin 20ste eeuw: Arbeidsongevallenwet
o 1936: grote stakingsacties à nationaal akkoord tussen vakbonden, werkgevers en
regering
§ Collectief overleg
§ Mutualiteiten en werkloosheidskassen
o Sociaal Pact 1944: solidariteit en stabiliteit
§ Basis voor collectieve arbeidsverhoudingen
o 1978: Arbeidsovereenkomstenwet
• Europa


3

, o Verdrag van Rome (EU): economische integratie
o Sociaal hoofdstuk in VWEU (art. 151 e.v.)
o Europese Pijler van Sociale Rechten
• Heden
o 2022: arbeidsdeal
§ Betere combinatie tussen werk en privéleven
§ Mogelijkheid vierdagen werkweek
§ Opleidingsrecht
§ …

C. De inbedding van het arbeidsrecht in het sociaal recht

Arbeidsrecht is sociaal recht
• Oorsprong: de ‘sociale’ kwestie
• Sociaal recht = arbeidsrecht + sociale zekerheidsrecht

D. Inbedding van het arbeidsrecht in het burgerlijk recht

Arbeidsrecht is burgerlijk recht
• Arbeidsrecht is lex specialis
o Autonoom rechtsgebied
• BW als lex generalis
• Notie ‘werkdag’
o BW: zaterdag ≠ werkdag
o Arbeidsrecht: zaterdag = werkdag

E. Bronnen van het arbeidsrecht

Algemeen
• Wetgeving
• Arbeidsovereenkomsten
o Mondeling of schriftelijk
• Bijzondere rechtsbronnen
o Collectieve arbeidsovereenkomsten
o Arbeidsreglement
o Gebruik
• Géén gunstigheidsbeginsel
o Hogere rechtsbron gaat steeds voor, zelfs indien gunstigere regeling voor
werknemer!
o UITZ AOW: art. 6 AOW

Hiërarchie van de rechtsbronnen
1. Dwingende wetsbepalingen
2. Algemeen verbindend verklaarde CAO’s
a. Nationale Arbeidsraad
b. Paritair comité


4

, c. Paritair subcomité
3. Niet algemeen verbindend verklaarde CAO, wel ondertekend door werkgever
a. Nationale Arbeidsraad
b. Paritair comité
c. Paritair subcomité
4. Geschreven individuele overeenkomst
5. Niet algemeen verbindend verklaarde CAO, niet ondertekend door werkgever
6. Arbeidsreglement
7. Aanvullende wetsbepalingen
8. Mondelinge individuele overeenkomst
9. Gebruik

Meergelaagdheid
• Regionale bevoegdheden
o Gemeenschappen: professionele vorming en opleiding; gebruik der talen
o Gewesten: tewerkstellingsbeleid en -programma’s, arbeidsbemiddeling,
doelgroepenbeleid, toepassing van reglementering buitenlandse uitzendkrachten
• Internationale bronnen
o Internationale Arbeidsorganisatie
o Raad van Europa
§ EVRM
§ ESH
o VN-verdragen (sociale grondrechten)
§ UVRM
§ IVESCR
o Europese Unie
§ VWEU

F. Handhaving

Handhaving
• Arbeidsinspectie / sociale inspectie
o Federaal en regionaal
• Hoven en rechtbanken
o Arbeidsrechtbank
§ Beroepsmagistraat + 2 lekenrechters in sociale zaken
o Arbeidshof
§ Samenstelling idem arbeidsrechtbank
• Sociaal strafwetboek




5

, II. De arbeidsovereenkomst

A. Begrip arbeidsovereenkomst

De arbeidsovereenkomst
• Arbeidsovereenkomst = OK waarbij een werknemer zich verbindt om, tegen loon, onder
gezag van een werkgever arbeid te verrichten
o 4 wezenselementen
1. Overeenkomst
§ Beheerst door burgerlijk recht
à private sector (géén statutaire tewerkstelling = ambtenaren)
2. Loon
§ Vergoeding, honorarium e.d.
§ Gratis? à “Vrijwilliger”, maar betekent niet dat men volledig aan
arbeidsrecht ontsnapt
3. Arbeid
§ In principe elke soort arbeid
4. Gezag
§ Gezagsuitoefening door de WG
≠ per se door WG in hoogst eigen persoon; kan ook door lasthebber
= feitenkwestie
§ “Ondergeschikt verband”
§ Indien geen gezag à aannemingsOK (art. 1787 e.v. BW)
o Werknemer: NP
o Werkgever: NP of RP

B. Gezag en de aard van de arbeidsrelatie

Algemeen
• Feitelijke beoordeling o.b.v. criteria: controle, aanwezigheid van bevelen, werkrooster,
vergoedingswijze, concurrentiebeding, …
• Gezag = recht van WG om bevelen te geven en controle uit te oefenen
= juridische afhankelijkheid ≠ economische afhankelijkheid
o Op permanente wijze
• WN kan nog steeds autonomie hebben
o Maar: volledig zelf arbeid organiseren = zelfstandige!
à probleem: schijnzelfstandigen
• Belang van de aan- of afwezigheid van gezag
o Principieel belang: gezag à arbeidsrecht toepasselijk = dwingend recht
o Praktisch belang: verschil tss zelfstandigen en WN

Kwalificatievraagstuk in de cassatierechtspraak
• HvC: 2 strekkingen
o Eerste strekking: realiteit > kwalificatie door partijen
§ Zie geval LEEKENS
o Tweede strekking: kwalificatie door partijen (voor zover nauwkeurig) > realiteit


6

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper apfelstrudel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64670 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou


€6,99  2x  verkocht
  • (2)
In winkelwagen
Toegevoegd