100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Bacteriologie €10,49   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Bacteriologie

 141 keer bekeken  3 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Dit document bevat alle hoofdstukken van het deel 'bacteriologie ' van Microbiologie en infectieziekten, zowel slides als HB. Dit vak werd gegeven door prof. Van Eldere.

Voorbeeld 4 van de 112  pagina's

  • Ja
  • 25 mei 2023
  • 112
  • 2022/2023
  • Samenvatting
avatar-seller
BACTERIOLOGIE
HOOFDSTUK 1: MORFOLOGIE EN TAXONOMIE VAN BACTERIËN

OPBOUW VAN DE BACTERIËLE CEL

Bacteriële cel (1 μm) bevat 4 onderdelen:

- Cytoplasma met vrij DNA, zonder organellen
- Cytoplasmamembraan
- Celwand
- Uitwendige structuren: kapsel, pili en flagellen

Sommige bacteriën kunnen zich omvormen tot endosporen


CYTOPLASMA
- Nucleoïd: chromosoom en plasmiden
- Geen celorganellen, wel 70S ribosoom (< 30S + 50S subunit)
- Reserve-granules (bv glycogeen)
- Stofwisseling-intermediairen
- Basofiel

Nucleoïd = cytoplasma dat DNA bevat (DNA 10% van celvolume)

Plasmiden = kleine circulaire stukken DNA


CYTOPLASMAMEMBRAAN
- Fosfolipiden dubbellaag
- Geen sterolen → minder rigide en stevig
- Complexer dan eukaryoten → combinatie van functies
o Transport
o Metabolisme
o Mitose

TRANSPORT
Opname van voedingsstoffen en uitstoten van schadelijke stoffen
→ kleine afbraakproducten gaan door membraan

Passief transport = transport volgens de concentratiegradiënt

- Diffusie: kleine moleculen, bv water, O2 en CO2
- Gefaciliteerde diffusie: grotere moleculen, bv glucose, worden
gebonden aan een carrier (transporter of permease)
→ vormverandering van transporter → vrijzetten aan andere zijde van membraan

Actief transport = transport tegen de concentratiegradiënt in (ATP)

- Actief transport: via transportmoleculen of permeasen
- Groeptranslocatie (fosfotransferasesysteem): transport van meerdere suikers > fosfoenolpyruvaat
(PEP) → P-groep wordt overgedragen op enzymen in cascade → vorm → glucose binnenkomen

1

,METABOLISME
Membraan neemt in bacteriën de rol over van mitochondriën

Biosynthese (binnenzijde membraan)

- Structurele moleculen: DNA, lipiden, proteïnen
- Secretieproteïnen
o Uitscheiden als degradatieve enzymen → °opneembare voedingsstoffen
o Uitscheiden van toxines en andere virulentiefactoren

MITOSE
- Bacterieel DNA is vastgehecht aan celmembraan
- Celdeling: oude en nieuwe chromosoom hechten zich vast aan beide zijden van ingroeiend septum
→ elke dochtercel ontvangt 1 kopie van chromosoom


CELWAND
- Stevigheid, vorm en bescherming (zouden anders openbarsten door hoge inwendige osmotische druk)
- Opbouw bepaalt vorm van de bacterie (coccen, staaf, vibrio) en bescherming tegen toxische
substanties
- 2D-structuur rondom bacterie

Basismolecule van celwand in bacteriën: peptidoglycaan

1. < lange ketens aminozuren: disacharide: N-acetylglucosamine (NacGlc) en N-acetylmuraminezuur
(NacMur) + pentapeptidezijketen (op NacMur) (bv L-alanine → w omgezet in D-alanine)
→ °basiseenheid
2. Gebonden aan transmembranaire lipidencarrier → basiseenheid (polair) doorheen cytoplasma
(apolair) voeren
3. Discacharide koppelen aan polysacharide-ruggengraat van peptidoglycaan via transglycosylase
(polymerisatie)
4. Tetrapeptide cross-linking via peptidenzijketen met andere peptidenzijketens uit peptidoglycaanlaag
o Door transpeptidasen

Constante aanmaak van nieuw peptidoglycaan en afbraak van bestaande peptidoglycaanketens

- Enzymen: autolysines → bepalen vorm van bacterie en verantwoordelijk voor bacteriedodende effect
van celwandsynthese-inhiberende antibiotica
- Blokkering transpeptidasen door antibiotica → verzwakking celwand door blijvende inwerking
autolysine, met geen nieuwe vorming → openbarsten cel

Bacteriën worden aan de hand van celwand verdeeld in 5 groepen

1. Gram-positief
2. Gram-negatief
3. Zuurvast
4. Spirocheten
5. Bacteriën zonder celwand




2

,GRAM-POSITIEVE BACTERIËN
Gram-positief = blijven blauw bij gram-kleuring, ondanks toevoegen van ontkleurend solvent
→ aanwezigheid peptidoglycaan

- Meerdere lagen peptidoglycaan
o Bescherming → tegen schadelijke stoffen door zeeffunctie
o Stevigheid → bescherming tegen lysis
o Vorm
- Teichoïnezuur en lipoteichoïnezuur
o Wateroplosbare polymeren
o < ribitol-residuen of glycerol-residuen verbonden door fosfodiesterbindingen
o Bieden stevigheid en functioneren als aanhechtingsplaats voor extracellulaire moleculen
(bv adhesine) → bacterie kan zich vastzetten op oa slijmvliezen van gastheer
o Teichoïnezuur verankerd in celwand → doorheen peptidoglycaanlaag uitsteken
o Lipoteichoïnezuur verankerd in celmembraan → doorheen peptidoglycaanlaag uitsteken
- Bv meeste coccen

GRAM-NEGATIEVE BACTERIËN
Gram-negatief = verlies van blauwe kleur bij gram-kleuring, door toevoegen van ontkleurend solvent
→ minder aanwezigheid peptidoglycaan

- Slechts enkele lagen peptidoglycaan
o Stevigheid
o Vorm
o < minder dwarsverbindingen → geen bescherming door zeeffunctie
- Buitenste membraan met lipopolysachariden (LPS) en porines → stevigheid
o < lipidA: verankering LPS in buitenste membraan
▪ < disacharide + korte ketens VZ + fosfaatgroepen
▪ Stimulatie immuunsysteem → hoge dosis: veralgemeende intravasculaire coagulatie
→ °sepsis (shock na vrijkomen endotoxines)
▪ ‘endotoxine’
o < core: gebonden aan lipide A
▪ < korte ketens suikers
o < O-antigen: gebonden aan core
▪ < repeating units van 4-7 suikers
▪ Opwekken van specifieke antistoffen (Ab)
▪ Hydrofiele laag op oppervlak → uitsluiten hydrofobe bestanddelen
o Porines: voedingsstoffen in en uit de cel door hydrofiele laag
▪ Moleculen tot 700 D (dalton) kunnen peri-plasmatische ruimte bereiken
▪ Vit B12 uitz → via specifieke poriën
▪ Hydrofiele AB (antibiotica)
▪ Veranderingen in porines kunnen bijdragen aan antibioticaresistentie
o Antigene variabiliteit
o Meer bestand tegen schadelijke bestanddelen dan cytoplasmamembraan
- Peri-plasmatische ruimte: ruimte tussen buitenste membraan en cytoplasmamembraan
o < peptidoglycaanlaag
o < gelachtige oplossing van enzymen → voedselverwerking (afbraak macromoleculen)
o < enzymen → afbraak antibiotica
- Bv meeste staafjes


3

, Gram-kleuring:

- Kleuring, fixatie, ontkleuring en tegenkleuring
- Detectie aanwezighed peptidoglycaanlaag (gram-positieve bacteriën)
- Klinische en taxonomische relevantie

Werking:

1. Alle bacteriën kleuren blauw
2. Organisch solvent toevoegen
3. Jood-behandeling voor meer onderscheid
4. Sommige gaan kleur behouden (gram-positief) en andere kleur verliezen en rode kleurstof (gram-
negatief)

ZUURVASTE BACTERIËN
Enkele bacteriële soorten (mycobacteriën) hebben zeer dikke celwand
→ kleuren met speciale methode

- Dikke laag peptidoglycaan
- Laag polysachariden: D-arabinose en D-galactose
- Laag mycolzuren
- Laag glycolipiden
- Tussenin: lipiden, glycolipiden, peptidoglycolipiden
- Bv TBC

SPIROCHETEN
Spirocheten = groep van spiraalvormige bacteriën

- Moeilijke kleuring door kleine omvang
- Laag peptidoglycaan (rond plasmamembraan)
- Buitenste membraan
o < lipoproteïnen (ipv LPS) of LPS-achtig glycolipide (in Leptospira)
- Tussenin: endoflagellen (beweging) en axiale fibrillen (wikkelen rond bacterie)
- Delen via transversale splitsing

BACTERIËN ZONDER CELWAND
- Cytoplasmamembraan
o < sterolen → noodzakelijk voor groei + stevigheid
- Afwezigheid laag peptidoglycaan → gevoeliger aan veranderingen in osmotische druk
- Klein chromosoom → beperkte biosynthese
- Kunnen verschillende vormen aannemen
- Ongevoelig voor Ab tegen celwand
- Bv Mycoplasmata




4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zGNK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 76669 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,49  3x  verkocht
  • (0)
  Kopen