Theorieën bieden een perspectief en versimpeling op de complexe werkelijkheid en proberen hiermee
een oplossing te bieden voor complexe kwesties. Tevens omvat het niet alles, het is te vergelijken met
een landkaart. In die versimpeling is er ruimte voor subjectiviteit.
Wetenschappelijke theorieën zijn voorlopige antwoorden op kennisvragen, gebaseerd op nauwkeurig
omschreven samenhangen tussen observeerbare gebeurtenissen.
o Voorlopig omdat nieuwe empirische onderzoeken nieuwe feiten kan opleveren en omdat
algemene uitspraken waarop de theorie is gebaseerd zelf onderwerp van verklaring kunnen
worden gemaakt.
o Antwoorden op kennisvragen: kennisvraag worden op bepaald moment als probleem
ervaren (context). Theorieën worden geformuleerd als antwoorden op kennisvragen en is vaak
startpunt van het handelen.
o Nauwkeurig omschreven samenhangen: Wetenschappelijke theorieën moeten zo zijn
opgesteld dat toetsbare hypothesen kunnen worden afgeleid.
o Observeerde gebeurtenissen: begrippen in de theorie moeten voldoende operationaliseerbaar
zijn.
Elementen van een theorie
Object: de eenheden waarover de theorie uitspraak doet
Explanans; de verklaring, het mechanisme
Explanandum: dat wat de theorie verklaart
Voorbeeld: Jongens met delinquente vrienden zijn vaker zelf delinquent.
Operationalisatie
Het vertalen van theoretische eigenschappen in waarneembare variabelen
Voorwaarde voor toetsbaarheid
Object: de eenheden waarover de theorie uitspraak doet > steekproefkader
Explanans; de verklaring, het mechanisme > (on)volledige weergave van theoretische
concepten
Explanandum: dat wat de theorie verklaart > onder/overrapportage, gedrag individu of gedrag
strafrechtelijk systeem, verklaringsniveau
Verklaringsniveaus
Micro-theorieën : individuelen verschillen
Macro- theorieën : samenleving en groepspatronen in crimineel gedrag
,Ecologische fout: samenhang op macro niveau wordt gelijk gezien als oorzaak op individueel niveau
(ooievaar en baby’s).
Causaliteit
Om te kunnen spreken van een ‘oorzaak’ moet X nodig zijn en voldoende om Y te laten
plaatsvinden.
o Nodig: zonder X komt Y niet voor
o Voldoende: Y komt altijd voor bij X
Geen enkele crimi theorie voldoet aan beide eisen
Daarom: soft determinisme: een probabilistisch concept van oorzakelijkheid
Systeembenadering
Pijlers van het wetenschappelijk proces
Empirisme: ontwikkelen en testen van theorieën op basis van empirische werkelijkheid
Objectiviteit: instrumenten precies en valide, en eindoordeel gebaseerd op resultaten niet op
persoonlijke overtuiging
Sceptiscme: ook eigen conclusies niet permanent maar tentatief
Zuinigheid: reduceren aantal mogelijke verklaringen voor bepaald gedrag
Probleem > theorie > onderzoek
O = is toetsbaarheid, observeren van empirie
Hoe beoordeel je een theorie?
1. Logische consistentie
o Proposities binnen een theorie mogen elkaar niet tegenspreken
2. Reikwijdte hoe breder hoe beter?
o Verzameling objecten waarover theorie uitspraak doet groter: informatiegehalte groter
o Verzameling eenheden waarnaar explanas refereert groter: informatie gehalte groter, meer
abstract
, o Typen
o gedrag waarnaar explanandum refereert kleiner: informatie gehalte hoger, hoe preciezer is
betere falsificeerbaar.
3. Zuinigheid : hoe zuiniger hoe beter
o Hoe specifieker de vraag of vorm van gedrag wat je verklaart hoe beter
4. Testbaarheid
o Ontestbaar: door tautologie, open einde, niet nauwkeurig beschreven of niet meetbaar
5. Emperische validiteit
6. Inspiratie nader onderzoek
7. Beleidsimplicaties
8. Iedere beleid is gebaseerd op theorie
Indeling van theorie op basis van inhoud
Object
Explanans (discipline waaruit verschillende variabelen worden betrokken, verklaringsniveau)
Explanandum (type criminaliteit, verklaringsniveaus)
Indeling van theorie op basis van chronologie
Indeling van theorie op basis van sociale context
Hoorcollege 2
, Spiritualisme/ Demonisme
Judicium Dei (reactie op criminaliteit):
Tweegevecht
Beproeving
Getuigenis onder ede
Marteling
Sociale context
Opkomst van middenklasse
Verarming van de plattelandsbevolking
Trek naar de stad
Toename van de criminaliteit
Corruptie
Intellectuele context
Secularisatie
Naturalisme: kennis gebaseerd op waarneming en menselijk ratio
Samenleving als sociaal contract: overheid voor de burgers, niet burgers voor de overheid
Onvervreemdbare rechten: recht op leven (Locke)
Klassieke school
o De dader moet worden gezien als een rationeel handelende actor
o De hoogte van de straf moet net hoog genoeg zijn om daders ervan te weerhouden een
dergelijk delict te plegen
o De straf moet bij het delict passen, niet bij de dader
o Straf moet zeker zijn en snel
o Samenleving gebaseerd op sociaal contract. Individuen geven deel soevereiniteit op in ruil
voor bescherming van de staat (Rousseau, Hobbes)
o Omdat straffen individuele vrijheden beknotten, moeten ze restrictief worden toegepast
o Straf is niet bedoeld als leedtoevoeging, schadevergoeding of als ‘voorbeeld’ > enkel
rechtrekking van kosten en baten afweging
o Preventie en straffen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annekees. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
