Samenvatting
Samenvatting Hersenen en Gedrag
- Instelling
- Universiteit Van Amsterdam (UvA)
Samenvatting van Hersenen en Gedrag: hoorcolleges, literatuur en voortgangstoetsen geïntegreerd. Mijn cijfer voor het tentamen was een 7,0.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Hersenen en GedragHoorcollege 1
Deel 1: cellen en informatieoverdracht
Twee soorten hersencellen
- Neuron: zenuwcel informatieverwerker
o Basiskenmerken:
Celmembraan: afscheiding binnen- en buitenkant
Celkern (nucleus): groep cellichamen
Mitochondriën: energievoorziening
Ribosomen: maken eiwitten
o Speciale kenmerken (vorm)
Dendrieten: vertakkingen ontvangen informatie van andere neuronen = input
Receptieve velden = de oppervlakte van de receptoren op de dendrieten
gebied (omgeving) waarvan de neuron informatie bewerkt
Soma/cellichaam: integreert de informatie = putput
Axon: vervoeren zenuwimpulsen (informatie) = throughput
Axonbanen/projectie: axonen in bundels bij elkaar
Presynaptische terminal: verdikking aan het eind die informatie afgeeft aan de
volgende cel = output
o Motorische neuron: geeft prikkels door van het ruggenmerg naar de spieren
o Sensorische neuron: vervoeren van zintuigelijke prikkels naar het ruggenmerg
- Gliacel: steuncel ondersteunen functies van neuronen en beïnvloeden de informatieverwerking
o Steun, aan/afvoer stoffen (astrocyten), productie hersenvloeistof, productie myeline
(oligodendorcyte), afweer virussen en schimmels (microglia) en rol in ontwikkeling
o Functie myeline: versnellen AP door verspringen van nodes van Ranvier tussen myeline
- Afferent = aanvoeren van informatie
- Efferent = afvoeren van informatie
- Intrinsieke/interneuron = dendrieten en axonen van neuron liggen in dezelfde structuur
Bloed-hersenbarrière = ondoordringbaar geheel die hersenen beschermt en schadelijke stoffen buiten houdt
- Wel doorheen: kleine moleculen (water via speciale kanaaltjes), vetoplosbare stoffen en kleine
ongeladen stoffen (zuurstof, CO2 en sommige vitaminen)
- Via actief transport: glucose, aminozuren, sommige vitaminen en ijzer
- Niet doorheen: schadelijke stoffen, virussen en medicijnen
Hoorcollege 2
Potentiaal = ladingsverschil tussen de negatieve binnenkant en de positieve buitenkant van de cel (extracellulair)
- Rustpotentiaal
o Actief in stand houden van het celmembraan door pomp die positieve deeltje wegpompt
o Overal in de cel
- Actiepotentiaal:
o Wanneer het rustpotentiaal verstoort wordt door depolarisatie (+) voorbij de drempelwaarde
Poortjes in membraan open positieve deeltjes in de cel poortjes dicht =
herstelperiode positieve deeltjes verspreiden poortjes open aan voorkant AP
o All-or-none law = AP is altijd even groot niet proportioneel aan de prikkel
o In de axon
- Gradueel potentiaal:
o Proportioneel aan de prikkel
Temporele sommatie: snel achter elkaar meerder prikkels op dezelfde plek
Spatiële sommatie: prikkels tegelijk vanaf twee verschillende plekken
o EPSP (excitatie) depolarisatie en IPSP (inhibitie) hyperpolarisatie als deze samen komen tot
de drempelwaarde, ontstaat er een AP
o In de dendrieten en soma
Synaps = informatieoverdracht tussen neuronen axonknopjes pre, ruimte tussen neuronen en dendrieten post
, - Presynaptisch: NT geproduceerd in de soma en axon NT verpakt in zakje (vesicles) NT komt vrij
in synaps door AP
- Postsynaptisch: NT hecht aan receptoren activiteit in de cel verandert
- Vervolg: NT laat los en zweeft rond in de synaps
o NT wordt heropgenomen door de presynaptische cel = hergebruiken
o NT hecht nog een keer aan de postsynaptische cel
o NT wordt afgebroken door enzymen, anders cel overprikkeld dmv:
Negatieve feedback: post geeft NT af aan pre met boodschap dat het overprikkeld
raakt
Autoreceptor: remt afgifte NT van pre post reageert niet meer op NT van pre
- Effect van neuron hangt af van: aanmaak, heropname, aantal en hechting receptoren en geen effect door
afbraak, negatieve feedback of autoreceptor
Hoorcollege 3
- Agonist = stof die meewerkt versterkt het effect van de NT
o Hoge affiniteit (bindt sterk) en hoge effectiviteit
- Antagonist = stof die tegenwerkt remt het effect van de NT door als sleutel op receptor te gaan zitten
waardoor een andere NT niet op de receptor kan
o Hoge affiniteit en lage effectiviteit (doet niks)
- Natuurlijke prikkels stimuleren het beloningssysteem komt dopamine vrij
- Drugs stimuleren afgifte dopamine zonder al de dingen die je ervoor moet doen bij natuurlijk prikkels =
short-cut binden op receptoren
o LSD bindt op serotonine receptoren onrechte stimulatie sensorische gebieden = hallucinatie
o Nicotine bindt op nicotine (acetylcholine) receptoren neuronen geven dopamine af = effect
beloningssysteem
o Opiaten (morfine, heroïne, methadon) bindt op endorfine (pijnverlichtend) receptoren
werken pijnstillend en verdovend
Verminderd natuurlijke aanmaak minder prettig voelen als je ze niet neemt
Inhibitie op neuronen (GABA) die dopamine inhiberen = afremmen afremmen
Overdosis heroïne levensgevaarlijk: verdoven hersengedeelte voor hart en ademhalen
Naltrexone: antagonist die het wint van heroïne, waardoor heroïne niet kan prikkelen
afkicken
- Drugs inactiveren en beïnvloeden reuptake NT
o Amfetamine en cocaïne inhiberen heropname van do, se en noradrenaline stof wordt niet
meer opnieuw opgenomen en verdwijnt
Meer NT aanwezig in synaptische cel waardoor cellen meer geprikkeld worden
Enzym breekt de stoffen af geen stoffen over want de voorraad is leeg
Lege voorraad leidt tot ontwenningsverschijnselen
Synaps gaat minder receptoren aanmaken en dus minder gevoelig voor dopamine
geen reactie meer op natuurlijke prikkels = verslaving
o Methylfenidaat: lagere dosis dan cocaïne lage tijdsverloop in opname = minder verslavend
Mechanisme van verslaving: cravings (verstoort motivatiesysteem), tolerantie voor belonende effect en
psychosociale context
- Cravings door cues/associaties met de verslavende stof
o Verhogen aandacht voor de stof en verhogen activiteit nucleus accumbens (voorbereiden op
overprikkeling)
- Tolerantie: dosis moet hoger om gewenste effect te hebben omdat de hersenen zich hebben aangepast
o Context afhankelijk: bij afkicken neemt je tolerantie af
- Context:
o Genetische predisposities: mensen verschillen in genetische gevoeligheid
Genen vergoten verslavingsgevoeligheid of verlagen afbraak van alcohol sneller
ziek
o Omgeving: alcohol versterkt kans op later alcoholisme kind
Alcohol type 1 (> 25 jaar): geen familie maar omgeving beter te behandelen
Alcohol type 2 (< 25 jaar): mannen met alcoholistische familieleden
Minder gevoelig voor gedragverstorende effecten en sterkere stressreductie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ambie-1201. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen