Dit overzicht bevat de meest gebruikte literaire begrippen. Dit document staat onder het vak Nederlands, maar je kan deze natuurlijk ook gebruiken bij andere talen!
Leesmotivaties - verschillende redenen om literaire teksten te lezen:
Ontspanning
Wegdromen in fantasiewereld
Jezelf herkennen in anderen
Onbekende wereld leren kennen
verwachtingspatroon
Verwachtingen bij een boek worden bepaald door:
Het genre
Mentaal schema
Samenhang
Maar ook door…..
Titel en boekomslag
Tekst op de achterflap
Wat je over het boek hebt gelezen/gehoord
lezer en tekst
Effect: uitwerking die het verhaal op je heeft.
Lachen
Verandering van visie
Meer ontdekken over jezelf door: herkenning, identificatie
Jij als lezer:
Smaak(ontwikkeling)
Lezersreacties
Identiteit: Wat voor lezer ben jij? Waarom is/kan literatuur belangrijk voor je zijn?
literaire teksten
Literaire teksten zijn meerduidig:
Verhaallijn (blz. 1- eind)
o Diepere betekenis (thematiek)
Soorten:
o Proza: roman, novelle, kort verhaal
o Poëzie: gedichten
o Toneel
kenmerken literaire tekst
1
, Open plekken: tekstpassages die bij lezer vragen oproepen die hij graag beantwoord wil hebben
(wisseling verteller, informatievoorsprong, gedrag personages, titel)
Spanning: door ruimte, personages, titel, perspectief, tijd
Opvallend taalgebruik (onalledaags, bijvoorbeeld met veel metaforen)
(Hoge) mate van intertekstualiteit (opzoeken geblazen…)
Het einde: open of gesloten
personages en gebeuren
Hoofdpersonen (round characters) en bijfiguren (flat characters) en types
Expliciete karakterisering (telling) of impliciet (showing)
Hoofdpersoon streeft doel na helpers en tegenstanders
Gebeurtenissen (plot)
Kun je chronologisch ordenen
Conflictmodel – verhaalstructuur:
Evenwicht
Conflict
Ontwikkeling
Oplossing / nieuw evenwicht
Rond karakter/ round character
Een personage dat we door en door leren kennen, zijn goede en slechte kanten, zijn
opvattingen en gevoelens, zijn gewoonten en liefhebberijen.
Maakt een ontwikkeling door.
Meestal de hoofdpersoon.
Soms moeilijk te zien in een kort verhaal: er is een uitgebreide handeling voor nodig.
Vlak karakter/flat character
Een personage waarvan we weinig weten.
Zo’n personage maakt geen ontwikkeling door.
Het is meestal een bijfiguur.
Type /eventueel zelfs karikatuur
Er is één karaktertrek gegeven of de karaktertrekken zijn karikaturaal gemaakt
In sprookjes: boze stiefmoeder / mooie prinses
In dokterromannetjes: vaderlijke geneesheer-directeur / jonge charmante onbetrouwbare
arts naast zijn verlegen, minder charmante, maar zeer betrouwbare collega.
In humor: domme Belg / gierige Nederlander / lastige schoonmoeder.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Emmavanb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
