GESLAAGD IN 1E ZIT.
Volledige samenvatting van het vak 'Pathofysiologie II: locomotorisch stelsel, dermato- en hematologie', gebaseerd op de cursus/slides en eigen notities. Bevat alle leerstof met een overzichtelijke structuur. Perfecte voorbereiding voor het examen. Contacteer mij gerust bij v...
Beschrijving bewegingen tov 3 vlakken rond 3 assen
» Frontale vlak (breedte) --> ventrodorsale as
o Abductie = weg van middellijn
o Adductie = naar middellijn toe
» Sagittale vlak (diepte) --> laterolaterale as
o Flexie = buigen : hoek kleiner
o Extensie = strekken : hoek groter
» Transversale vlak (horizontale) --> craniocaudale as
o Endorotatie = inwendige rotatie
o Exorotatie = uitwendige rotatie
» Circumductie: beweging ve lichaamsdeel in een cirkelbeweging
» Pronatie: beweging waarbij onderarm nr binnen & enkelgewricht nr buiten draait
» Supinatie: beweging waarbij onderarm nr buiten & enkelgewricht nr binnen draait
, 2
1.2. Functies v de skeletelementen
Botweefsel
o 60% anorg. kristallen (mineralen) → Ca-zouten
o 30% organische component → collageenvezels
o 10 % water
- Hard, onelastische => stabiele & rigide indruk : ↑conc. v mineralen (Ca) botmatrix
- Flexibiliteit => aanpassen aan veranderende belastingen
- Doorbloeding => uitwisseling voedings- & afvalstoffen : sterk verspreid vatensysteem
- Levend cellulair weefsel => metabool actief hele leven + continu geremodelleerd
Functies botten:
» Dragende functie → tgn zwaartekracht in bewegen
& staande te houden
o Wervelkolom = S-curvatuur → ++ schokken, ++ verdeling organen, ++ evenwicht
» Beschermende functie
o Thorax, ribben → interne organen & schedel, wervelkolom → zenuwstelsel
▪ ++ flexibeler → mogh. Uit te zetten dr aanhechting mbv hyalien kraakbeen
» Vormgevende functie
o Thorax, bekken, schouders & schedel bepalen vorm
» Aanhechtingsplaats vr spieren & ligamenten
o Lokal stabilisers: dicht tegen gewrichten → stabiliseren
o Prime movers → grote bewegingen
» Producerende functie → vormen in hun beenmerg bloedcellen
o Rood beenmerg (1e levensjaren) → Hemotopoëse: rode/witte + plaatjes
o Geel beenmerg (ouderen) → opslag v vet als E-bron
» Opslagfunctie vr Ca & P → mineralen op vele plaatsen vh lichaam nodig
o Contractiekracht hart correleert met calciumspiegel in weefselvloeistof
o rol bloedstollingsproces na verwondingen.
o Beslissende rol functioneren veel enzymen
o ++ rol impulstransport zenuwen & prikkelbaarheid
1.3. Het metabolisme v Calcium
Bot = afh fysiologische prikkels:
- Belasting: veroorzaakt in diafyse (schacht) => buig- & rotatiekrachten
- Ontlasting/compressie in epifysen => vervorming vh vezelnet
=> Voortdurende afwisseling v belasting & ontlasting nodig vr ≠ taken
1.3.1. De huishouding v calcium
Belastingprikkels:
- Belasting die op het bot inwerkt => buigkrachten in het bot
- Veranderingen in collagene netwerk & grondsubstantie
o Leidt tot buigen => verandering in de elektrische spanning: piëzo-elektrisch effect
▪ - - neg. Deeltjes → osteoclasten tot botafbraak gestimuleerd
▪ ++ neg. Deeltjes → osteoblasten zorgen vr botopbouw
- Ook de mechanische vervorming vd cellen zelf = stimulerend effect op hun activiteit
o Verhoogde belasting => ↑stabiliteit & ↑mineralisering vh bot
, 3
Vitaminen & hormonen:
- Calcium → 99% in skelet opgeslagen (vnl. Als hydroxy-apatietkristallen)
o restant vnl. In geïoniseerde vorm aanwezig → oa. Aan EW in bloed gebonden
o ↓hvlh. → in niet-geïoniseerde vorm te vinden
o Via voeding opgenomen Ca →in bot opgeslagen of verlaat via stoelgang/urine
- De regulering geïoniseerd calcium
o Vitamine D hormoon → maakt opname v Ca uit voeding of uit bot nr bloed mogelijk
o Calcitonine → verantw. opslag v Ca in bot
o Parathormoon → ontrekken Ca aan bot & ↑resorptie v Ca voorurine
- Calciëmie = regulering concentratie geïoniseerd Ca in plasma
o ↓ calciëmie (hypocalciëmie) → destabiliseert rustpotentiaal v zenuwcellen
=> ontstaan onwillekeurige contracties vd skeletspieren
1.3.2. Regeling v plasma Ca2+-spiegels
Parathormoon
» Gevormd in bijschildklier (glandula parathyroidea) → zeer korte levensduur ve half uur
o Gevormd dr 4 kliertjes (+/- erwt) → aan achterkant vd schildklier
o Levensnoodzakelijk → aka de cellen = gevoelig vr Δ calciëmie
▪ Hvlh parathormoon afgegeven → afh. Calciumconcentratie in bloed
• Een ↓calciëmie → stimuleert synthese & secretie v parathormoon
• Een ↑calciëmie → daalt synthese & secretie v parathormoon
» ≠ mechanismen invloed op verhogen vd Ca-concentratie:
o osteocyten stimuleren om Ca & P af te geven
▪ Osteoclasten afbreken v bot => afgifte v Ca geactiveerd
▪ Osteoblasten in activiteit geremd
=> Ca uit botten gemobiliseerd
o ↑resorptie v Ca uit de voorurine & excretie v Pten
▪ Vr vermijden v ++ afgegeven Ca → uitgescheiden via de urine
o Stimulatie vd synthese v 1,25-dihydroxy-vitamine D in de nieren
» niet direct via voeding opgenomen → via voorstadium als 7- dehydrocholesterol
o dierlijke eiwitproducten : eieren, melk, melkproducten, lever & vis
» Oiv UV-stralen in huid → 7- dehydrocholesterol in colecalciferol (Vitamine D3) omgezet
o In lever & nieren verder gemetaboliseerd
▪ Lever: hydroxylgroep gebonden --> 25-OH-D3 aangeduid
▪ Nier: aanvullende hydroxylering --> 1,25-dihydroxy-vitamine D (calcitriol)
» Vitamine D hormoon → nr darmcellen getransporteerd
o Stimuleert hier de productie v eiwitten → opname v Ca uit voeding
» Waarborgt de resorptie v Ca uit de voorurine in de nier.
o Het 1,25-dihyroxy-vitamine D = sterke invloed heeft op het Ca-metabolisme
=> Vorming ervan dient ++ nauwkeurig geregeld te worden
, 4
! Chronisch nierlijden => onvoldoende activiteit vh 1-hydroxylase => tekort vitamine D horm.
=> hypocalciëmie & demineralisatie
o Verholpen dr toediening v 1,25- dihydroxy-vitamine D of 1-hydroxy-vitamine D
! tekort aan vitamine D aanvoer → soms bij baby's & ouderen
o Vitamine D → dient dan als supplement (colecalciferol) aan voeding toegevoegd
o Bij kinderen in groeifase => tot onvoldoende verkalking vd beenderen
= gemakkelijk vervormen (rachitis)
o Bij volwassenen => hypocaliëmie & demineralisatie
Calcitonine = thyreocalcitonine
» Geproduceerd dr parafolliculaire cellen (C-cellen) vd schildklier
» Secretie = ↑calciëmie
» ↓activiteit v osteoclasten & resorptie v Ca uit botten
» Stimuleert osteoblasten tot botopbouw
» ↑excretie v Ca via de urine
! Farmacologisch: hypercalciëmie & v osteïtis deformans (ziekte v Paget)
» Skeletziekten: reorganisatie vd structuur vd beenderen => makkelijk breken
» Gebruik biotechnologisch aangemaakt calcitonine
o Zowel humaan calcitonine als calcitonine v de zalm
▪ Salcatonine = 20x actiever dan humaan calcitonine
1.4. Gewrichten
Gewrichten = plaatsen wr 2 naburige beenderen of kraakbeenelementen => in contact komen
- 2 epifysaire delen v 2 botten die op elkaar rusten & kn draaien
- Bevatten kraakbeen => opgebouwd uit kraakbeencellen & kraakbeengrondstof
o Vezelachtig netwerk v collageendraden => trekvastheid
o Mazen = gevuld met proteoglycanen (waterhoudend) => drukvastheid
=> Gelijkmatige verdeling vd krachten => schokdemping & veerkracht
1.4.1. Classificatie v gewrichten
Op basis v: aan- of afwezigheid ve gewrichtsholte & gewrichtsvocht & soort steunweefsel
» Fibreuze, kraakbeen- of synoviale gewrichten
o Fibreus & kraakbeen = synarthrodiaal => geen gewrichtsholte/vocht aanwezig
o Synoviale = Diarthrodiaal => wel aanwezig
- Sommigen kunnen tijdelijk of permanent zijn
Fibreuze gewrichten (synarthrosen)
- Niet echt gewrichtsholte => aan elkaar gehouden dr dicht bindweefsel
o Indien stevige verbinding = ‘sutura’
- Syndesmosen → laten gedeeltelijk beweging toe
o ++ fibreus bindweefsel tsn botgedeelten → bv. Radius (spaakbeen) & ulna (ellepijp)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Farmaseutke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.