Samenvatting
Thema's Maatschappijleer Rechtstaat samenvatting
- Vak
- Maatschappijleer
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit document bevat een samenvatting van het thema rechtstaat van het boek Thema's Maatschappijleer.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappijleer H2 Rechtsstaat samenvatting2.1
4 beginselen van een rechtsstaat:
- Het beginsel van de grondrechten:
Alle mensen zijn in vrijheid en gelijkheid geboren. En moeten zo kunnen samenleven
- Het soevereiniteits- en democratiebeginsel:
De mensen sluiten samen een vredesakkoord, het sociaal contract
- Het legaliteitsbeginsel:
Overheid is gebonden aan eigen wetten en regels
- Het beginsel van de trias politica:
Interne scheiding van machten: wetgevende-, uitvoerende- en rechterlijke macht
Rechtsstaat
- Je wordt als burger beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur van de overheid
- Je kan niet zomaar worden opgepakt of gevangengezet
Autoritaire staat
- Eén machthebber of kleine groep mensen met alle macht
Democratische rechtsstaat
- Vrije verkiezingen en burgers bepalen wie de machthebbers zijn
Sociale rechtsstaat
- Er zijn wetten en voorzieningen om welvaart en welzijn te bevorderen
Kenmerken rechtsstaat:
- Grondrechten
- Legaliteitsbeginsel
- Trias politica
Waarom vertrouwen en wederkerigheid in een rechtsstaat hand in hand gaan.
- De meeste burgers houden zich aan de wet, in verwachting dat anderen dit ook doen.
Rechtszekerheid herkennen, beschrijven, toepassen en uitleggen
- Als iedereen precies kan nagaan wat weel en niet mag
In het sociaal contract staan regels en afspraken om in natuurlijke vrijheid en gelijkheid te kunnen
leven.
2.2
Klassieke grondrechten (allemaal even belangrijk)
Vrijheid en gelijkheid van individuele burgers (Belangrijkste kenmerken van sociaal contract)
- Recht op gelijke behandeling
- Recht op persoonlijke vrijheid
- Recht op politieke vrijheid
, Sociale grondrechten
- Werkgelegenheid
- Bescherming positie werknemers
- Sociale zekerheid
- Volksgezondheid
- Sociale woningbouw
- Onderwijs
Wederkerige erkenning
Als je iets opeist, moet je ook accepteren dat andere burgers ook van deze vrijheid mogen genieten.
Iets wordt uitgeoefend "behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet"
De uitoefening van vrijheidsrechten mogen niet leiden tot schade of vrijheidsbeperkingen voor een
andere burger.
Verticale werking van grondrechten
- Grondrechten kunnen door burgers worden uitgeoefend tegenover de staat
Horizontale werking van grondrechten
- Burgers beroepen zich tegen over elkaar
Grondrechten kunnen met elkaar botsen
Geen rangorde, dus welk recht gaat voor?
2.3
Legaliteitsbeginsel
= de overheid mag alleen de vrijheid van burgers inperken als de rechtmatigheid van die beperking is
vastgelegd in wetten en regels die door het parlement zijn aangenomen.
Wetten of rechtsnormen zijn gedragsregels of voorschriften die door de overheid wettelijk zijn
vastgelegd.
Het recht = het geheel van in wetten vastgelegde regels
De rechtsorde = het geheel van rechtsregels en rechtsbeginselen
Waarom wetgeving als relatief beschouwd kan worden.
- Wetten kunnen in bijzondere gevallen worden aangepast en wetten veranderen door de
jaren heen. Ze staan dus niet vast.
Kwaliteitseisen
- Wetten zijn algemeen, ze gelden voor iedereen
- Ze zijn openbaar en begrijpelijk, zodat iedereen de wet kent
- Ze stellen geen onmogelijke eisen
- De toepassing ervan mag niet met terugwerkende kracht, anders verliezen burgers
vertrouwen in het recht
- Wetten mogen niet onderling tegenstrijdig zijn
- Ze mogen niet te vaak worden veranderd, anders minder rechtszekerheid
- De toepassing moet redelijk en zorgvuldig zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ll019846. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,65. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen