Hoofdstuk 1
Het Nederlandse rechtssysteem kan worden ingedeeld in het publiek en het privaatrecht, in
het publiekrecht heeft de overheid altijd een rol in relatie tot burgers en bedrijven. Deze rol
kan worden uitgevoerd op nationaal of lokaal niveau. Het personen en familierecht is een
van de twee hoofdonderdelen van het privaatrecht.
1.1 Juridische persoon
Een persoon is degene die drager van rechten en verplichtingen kan zijn, het kunnen hebben
van rechten en verplichtingen wordt ook wel de rechtsbevoegdheid genoemd.
Rechtsbevoegdheid wil zeggen de bevoegdheden die iemand heeft op basis van de wet. Het
zijn van een persoon begint bij de geboorte van een kind, het aanvullende vereiste is dat dit
kind ter wereld komt. Als een kind dood ter wereld komt wordt het geacht nooit te hebben
bestaan, de geboorte van een levenloos kind kan wel opgenomen worden in het basisregister
van personen.
Om als erfgenaam te worden aangemerkt, moet iemand bestaan. Met behulp van artikel 1:2
kan een ongeboren kind toch erfgenaam zijn, mits het levens ter wereld komt. Op dat
moment heeft de rechtsbevoegdheid in het belang van het kond een terugwerkende kracht.
Persoonlijkheid eindigt als iemand overlijdt, alle rechten en verplichtingen die op dat
moment bestaan gaan over op de erfgenamen.
1.2.1 Bloedverwantschap
Bloedverwantschap duidt op de relatie tussen personen op basis van de geboorte uit
bepaalde ouders, dit wordt ook wel bloedverwantschap genoemd. Juridisch
bloedverwantschap is meeromvattend dan biologisch bloedverwantschap, dit ontstaat
namelijk bijvoorbeeld ook wanneer een man een kind erkent van wij hij niet de biologische
vader is.
Bloedverwantschap bestaat in verschillenden graden, het gaat hier om de afstand in het
aantal geboorten tussen twee personen. Om de graad van de verwantschap tussen personen
te kunnen vaststellen, moeten we kijken naar het aantal geboorten dat deze personen van
elkaar scheidt. In beide gevallen gaat het om verwantschap tussen twee personen, die als het
waren onder of boven elkaar staan. Dit wordt bloedverwantschap in een rechte linie
genoemd, opstellen naar een stamvader en dan weer tellen naar de persoon in kwestie is
bloedverwantschap in een zijlinie.
1.2.2 Aanverwantschap
Wanneer een persoon met iemand trouwt, ontstaat er een juridische relatie tussen die
persoon en de bloedverwant van de ander. Deze relatie noemen we aanverwantschap.
Hetzelfde geld voor een persoon die een geregistreerd partnerschap aangaat met een ander,
dit geld niet voor samenwoning. Door het opgeven van een huwelijk of geregistreerd
partnerschap wordt het aanverwantschap niet opgeheven.
, 1.3 Familie en gezinsleven
In artikel 8 ERVM is het recht op familie en gezinsleven vastgesteld, ook wel family life
genoemd. Ongerechtvaardigde inmenging in de uitoefening van dit recht is niet toegestaan,
het gaat hier om het hebben van een nauwe persoonlijke betrekking met een ander.
Daarmee wordt bedoeld de band tussen kinderen en ouders, kinderen en grootouders en
andere verwanten. Het Marckx arrest heeft ertoe geleid dat de Belgische wetgeving op dit
punt is aangepast, maat ook in het Nederlandse familierecht.
Tussen een kind en de biologische moeder bestaat automatisch een family life, dit is niet het
geval tussen het kind en de biologische vader. Tussen een kind en andere bloedverwanten
kan eveneens sprake zijn van een family life. Hiermee moet vast te komen staan dat de
contacten met het kind gebruikelijker zijn dan gewoonlijke contacten. Family life kan ook
ontstaan met een niet bloedverwant, een veel voorkomende situatie hiervoor is een
pleeggezin.
1.4 Voornaam
Ieder kind dar geboren wordt heeft recht op een naam, aan de hand van een naam kan
iemand worden geïdentificeerd. Wanneer een kind wordt geboren moet daarvoor aangifte
gedaan worden, het doel hiervan is dat het kind officieel wordt geregistreerd en dat het kind
formeel bestaat. Degene die aangifte doet moet een of meerdere voornamen van het kind
opgeven, ook de achternaam, geboortedatum, geboorteplaats en het tijdstip van de
geboorte.
1.5 Algemene bepalingen geslachtsnaam
Als een kind bij de geboorte staat tot twee ouders, dan mogen de ouders de geslachtsnaam
van hun kind kiezen. Dit kan de naam van de moeder of de naam van de vader zijn. De
naamkeuze van het eerste kind heeft gevolgen voor alle kinderen daarna, er moet namelijk
eenheid bestaan in de naam voor zover dit mogelijk is.
De naamkeuze van een geadopteerd kind wordt in de adoptie uitspraak van de rechter
opgenomen, wanneer een kind wordt geadopteerd door twee ouders krijgt het kind meestal
de geslachtsnaam van de vader maar dit kan ook anders gekozen worden. Als de
adoptieouders niet getrouwd of van hetzelfde geslacht zijn houdt het kind de eigen
achternaam.
1.6 Wijziging geslachtsnaam
De achternaam die op een geboorteakte is opgenomen is het bewijs van iemands
achternaam, alleen als er rechtsgeldig bewijs wordt geleverd is deze bepaling niet van
toepassing. De achternaam van een meerderjarige kan op zijn verzoek worden gewijzigd, dit
gebeurt bij een koninklijk besluit. Het verzoek wordt beoordeeld dor de minister van justitie
en veiligheid. Als het verzoek wordt toegewezen, wordt de naamswijziging vastgelegd in een
koninklijk besluit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisajela. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.