Dit is een samenvatting over het deel personen-en familierecht gegeven door professor Boone. De samenvatting is gebaseerd op het boek en aangevuld met de slides en mijn lesnotities.
Personen-, familie en familiaal
vermogensrecht
Inleiding
H2. Ontwikkeling, actuele tendensen P & F
P&F spiegel van maatschappelijke waarden
- Ancien régime
o Man was hoofd familie
o Echtscheiding was verboden
- 19e eeuw en eerste helft 20e eeuw
o Code civil: huwelijk als burgerlijke instelling
o Vrouw was handelingsonbekwaam
- Na WO II. Huwelijk tussen M & V hoeksteen gezin?
o In 2020 woonde 49,8% van de kinderen tussen 0 en 3 jaar in Vlaanderen bij
gehuwd paar
- Emancipatie vrouw Rolpatronen in gezin
- Plaats van kind in het gezin en kindbeeld
- Medisch begeleide voortplanting
o Kinderwens alleenstaanden
o Kinderwens koppels zelfde geslacht
Wetgeving: gedeeltelijk aangepast
- Autonomie, zelfbeschikking
o ook m.b.t. begin en einde leven
- Internationalisering. Belang IPR en Rechtsvergelijking
o Meer dan 16 miljoen internationale koppels in EU
o 13% van alle nieuwe huwelijken in de EU betreffen bi-nationale koppels
o 20% van alle nieuwe geregistreerde partnerschappen in de EU betreffen bi-
nationale koppels
H3. Bronnen P&F
Nationaal
Oud BW - Boek I en Boek III titel Vbis: bekijk structuur!
Nieuw BW
- Boek 2 Titel 3. Relatievermogensrecht (1/7/2022)
- Boek 4 Nalatenschappen, Schenkingen, Testamenten (1/7/2022)
Ger.W.
- Bevoegde rechtbank
o Voor 1 september 2014: versnippering
o Sinds 1 september 2014: familie- en jeugdrechtbank
, Familierechtbank (art. 572bis Ger.W.): bemiddeling en minnelijke
oplossing van conflicten
Kamer voor minnelijke schikking
Griffier moet partijen informeren
Persoonlijke verschijning
Geschillen feitelijk samenwonenden?
GwH 19 jan.2017: geen schending 10-11 Gw.
Jeugdrechtbank: jeugdbeschermingsmaatregelen en maatregelen
inzake ouderlijk gezag die samenhangen met bevolen
jeugdbeschermingsmaatregel
Vrederechter (art. 594 Ger.W.)
- Rechtspleging
- Tenuitvoerlegging gerechtelijke beslissingen
Specifieke wetten én decreten
Gw: toetsing aan art. 10-11, 22 en 22bis Gw
Internationaal
Verdragen
- Mensenrechtenverdragen: o.a. EVRM (art 8, 12, 14), Kinderrechtenverdrag (IVRK)
o Art 8 EVRM
convergentie
Notie gezins- en privéleven
Negatieve en positieve verplichting
nationale rechtspraak: internationale norm met directe werking
primeert
Art. 8 EVRM analoog aan art. 22 Gw → prejudiciële vraag GwH
o Kinderrechtenverdrag
VN-verdrag 20/11/1989 – ratificatie B. 1991
Verdragsluitende staten: rechten eerbiedigen en waarborgen, o.a.
recht op naam, recht ouders te kennen (art. 7)
vrije meningsuiting en hoorrecht (art. 12) → art. 1004/1 Ger.W.
vrijheid godsdienst (art. 14), privé-en gezinsleven (art. 16)
belang van kind: eerste overweging bij elke beslissing die het
kind aangaat (art. 3) → art. 22bis, vierde lid Gw.
- Specifieke materies
Unierecht
- Art. 81 VWEU (justitiële samenwerking in burgerlijke zaken met grensoverschrijdende
gevolgen)
o Europese regelgeving inzake grensoverschrijdende familiezaken
- Raakvlakken met o.a. vrij verkeer van personen, Unieburgerschap
o bv. HvJ 5 juni 2018, Coman
DEEL I. Afstamming en adoptie
, H1. Afstamming
1.1 Inleiding
Afstamming = juridische band tss kind en ouders, waaruit rechten en verplichtingen voor
hen beide voortvloeien.
- Staat vd persoon (art 6 §2 oud BW)
In dit hoofdstuk behandelen we oorspronkelijke afstamming
- Afstamming moederszijde en vaderszijde
- Afstamming meemoederszijde
Afstamming in juridische zin
- In beginsel biologische band juridische band moet zoveel mogelijk
overeenkomen met biologische band
- Kan ook gebaseerd zijn op wil van betrokkenen
- Socio-affectieve realiteit (bv ontstaat door opvoeding kind, verantwoordelijkheden
nemen voor kind als ouder)
o Wetboek gebruikt andere term: Bezit van staat – art. 331nonies oud BW
Feitelijke toestand
Bewijs
Voortdurend je moet voor redelijk termijn een band met kind hebben
1.2 Evoluties in het afstammingsrecht
§1 burgerlijk wetboek 1804
Oud BW, Boek I, Titel VII. Afstamming
Oud BW 1804: wettige vs onwettige kinderen
- discriminatie “onwettige” kinderen
o vaststelling afstamming
o gevolgen afstamming
§2 Arrest Marckx
EHRM erkent dat art 8 evrm ook positieve verplichtingen meebrengt voor de overheid
Moet effectieve bescherming zorgen voor het gezinsleven
§3 Andere wetten
Afstammingswet 31 maart 1987
Afstammingswet 1 juli 2006
Wet Medisch Begeleide Voortplanting 6 juli 2007
Wet 5 mei 2014 vaststelling afstamming meemoederszijde
§4 rechtspraak grondwettelijk hof
Rechtspraak Grondwettelijk Hof: toetsing aan 10, 11, 22 en 22bis Gw
- Discussie rechtsgevolgen
- Wettenrecht → Individualisering afstammingsrecht → rechtersrecht
Wet 21 december 2018: reparaties
- Niet alle ongrondwettigheden weggewerkt
, Toekomst:
- Meerouderschap?
o Kinderen met drie genetische ouders
o Kinderen met drie of vier wensouders
- Solovoortplanting?
- Kunstmatige baarmoeder?
1.3 Afstamming langs moederszijde
Er zijn drie manieren om afstamming langs moederszijde vast te stellen
§1 Geboorteakte
Vestiging vd afstamming
- Moeder is de persoon die bevalt
- Kind stamt juridisch af vd vrouw wiens naam als moeder vermeld is in geboorteakte
o Art. 44,2° + art. 312 § 1 oud BW = mater semper certa est
- Geen recht om anoniem te bevallen
- Wel discrete bevalling
o Naam moeder niet vermeld op geboorteakte
o Gegevens moeder en vader w bewaard in register
- Geen regel voor draagmoederschap mater semper certa est-regel geldt
o Naam draagmoeder w vermeldt op geboorteakte
Betwisting vd afstamming
- Alleen mogelijk indien kind geen bezit van staat heeft tav moeder
- Bezit v staat is exceptie v niet-ontvankelijkheid vd betwistingsvordering
o Bewijslast bezit van staat rust bij verweerder
o Vordering instellen binnen een jaar na ontdekking leugenachting karakter vd
afstamming v moederszijde
- Gevolg: vrouw vermeld in geboorteakte is niet meer juridisch moeder
§2 Erkenning
Vestiging moederschap door erkenning
- Erkenning kan enkel als moederschap niet vastaat obv vermelding naam in
geboorteakte
o art. 313 § 1 oud BW
- Voorwaarde: art. 329bis
o Toestemming kind vereist indien meerderjarig
o Toestemming kind (vanaf 12j) en vader
- Hoe gebeurt erkenning?
o Bij akte van erkenning
o Opgemaakt door ambtenaar v burgerlijke stand die aangifte vd erkenning
heeft ondertekend overeenkomstig art 327 oud BW
o Indien moeder gehuwd en kind erkend dat tijdens huwelijk geboren is
erkenning meedelen aan echtgenoot
Betwisting moederschap door erkenning (niet belangrijk)
- Voorwaarde: 330 § 1, eerste lid, eerste zin
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Marie1103. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
