Een volledige samenvatting van het boek, de slides, de lessen en de examenvragen van de vorig jaren.
Deze samenvatting bevat:
H1 Prologue
H2 Dental caries: what is it?
H3: Clinical features of caries lesions
H4: How big is the problem? Epidemiological features of dental caries
H5: Pathology of d...
[amelogenine] domineert matrix, maar bij rijpende fase daalt amelogenine en domineert [enameline]. Maar
totaal aantal proteïnes wel gedaald, en mineralen zijn gestegen
Glazuurprismata heeft verschillende asrichting t.o.v. retziuslijn en vorming met een hoek hierdoor verschil in
kristaloriëntatie en opname van fluoride. Meerdere ameloblasten werken aan één prismatabundel (rechtse
resorbeert matrix van linkse) → trekken schuin achteruit volgens dag- nachtritmes → het verschil tussen prisma
en interprisma is de oriëntatie.
8) Wortelvorming door schede van Hertwig
9) Verkalking: 1 maand vóór geboorte eerste molaar verkalken, de rest nog geen retziuslijnen. De verkalking begint vanboven
(zo zien of 3 maand is of 3 jaar).
5
,2 De mineralisatie van de tandsubstantie
2.1 Inleiding
Typische examenvraag: “Wat zijn retziuslijnen, perikymata, cuticula, pellikula? En wat is het verband met cariësproces?”
1) Retziuslijnen:
a) Retziuslijnen zijn lijnen die ontstaan bij de tandontwikkeling. Eerst wordt het dentinelaagje gemineraliseerd, dan het
glazuurlaagje. Om beurten coronaal naar cervicaal, waarbij retziuslijnen de afzettingslagen begrenzen. Het zijn
groeilijnen in glazuur gevormd door de ameloblasten, de aanhechting van verschillende lagen van het glazuur tijdens
de kroonformatie (mineralisatie). Zo wordt dat allemaal procentrisch opgebouwd. Op de plaats waar die verschillende
lagen op elkaar aansluiten, krijg je de retziuslijn.
b) De ameloblast scheidt water, Ca3(PO4)2 en amelogenine af. Aan top → Tomes proces: neemt water en amelogenine
terug op. Maturatie van 24% naar 86% (anorganisch materiaal) voor doorbraak. De ameloblasten maken stapsgewijs
glazuur aan wat ook stapsgewijs mineraliseert. Doorheen dag werken ze chaotischer en wordt zwak glazuur gevormd,
’s nachts werken ze rustig en wordt er sterker, homogener, denser en mooier glazuur afgezet. Dit is ook te zien in de
structuur aan oppervlakte van een tand. Een retziuslijn begrenst zo’n afzettingslaag en is eigenlijk kleine rustperiode
voor ameloblasten. De neonatale lijn is ook duidelijk zichtbaar, een verstoring van glazuurproductie tijdens bevalling.
c) Het is weer een lijn bepalend voor de diffusieweg waardoor zuren, fluor, pigmenten,… binnen kunnen komen.
2) Perikymata:
a) Uiteinde van een retziuslijn aan oppervlak van tandglazuur, omdat de tand laagsgewijs groeit overlapt er steeds een
stukje en lijkt dit een dakpannen-structuur te hebben..
b) De eerste aantasting bij dag-glazuur: invloed van zuren zorgen voor meer ruwheid en meer plaqueretentie.
3) Cuticula (= Nasmyt membraan):
a) Geel dun membraanvliesje dat achterblijft na het doorkomen van een tand, het bestaat uit resten van het epitheel.
4) Pellikula:
a) Een organisch proteïnen membraan dat zich uit speekselproteïnen vormt over een gereinigde tand. Het bestaat uit
proline rijke proteïnen, glycoproteïnen en serumproteïnen vanuit het speeksel.
b) Als het laagje dikker wordt dan vormt het een kolonisatie van bacteriën (s. mutans en lactobacillen)
6
, Perikymata zijn een soort dakpannen en de lijn die daaronder
zijn retziuslijnen. Dat zijn onder andere weer diffusiekanalen
voor cariëspathologie.
2.2 De glazuurvormende ameloblast
2.2.1 De ultrastructurele organisatie van een ameloblast
Van het stratum intermedium krijgt de ameloblast voedingsstoffen. In het midden zit zijn ‘fabriekje’. Hij is aan een prisma aan het
werk. De ameloblasten rond die prisma zijn allemaal op één of andere manier aan het secreteren en matureren. Dat bepaalt ook
die verschillende as-richtingen. Je ziet dat de prisma-as een hoek van 45° maakt met de ameloblast.
Het eerste glazuur bevat maar 25% aan anorganisch materiaal (mineralen), dat is dus nog heel week. Intra alveolair (bot) rijpt dat
tot 86%, dus tegen de tijd dat de tand gaat doorbreken, is hij al 86%. Hij moet wel nog verder matureren tot 96%. Dat is het
verschil tussen pre-evolutieve maturatie (verharding van glazuur nog voor tand doorbreekt).
Dat betekent dat uw tand nog at risk is omdat hij nog niet volledig is uitgehard en dat duurt ongeveer 4 jaar. Een pas doorgebroken
tandje is gevoeliger voor cariës dan een die er al 4 jaar in de mond staat. Je moet je kinderen hun tanden poetsen tot jaar of 9.
Ze hebben niet de juiste motoriek om die tanden goed te poetsen. Je moet ze eerst zelf laten poetsen en dan zelf helpen.
7
, 2.2.2 Vorming van glazuurprismata
Uw ameloblasten die secreteren, absorberen, secreteren, … enzovoort aan stuk door. Een retziuslijn begrenst de afzettingslagen
van glazuur aangezien de glazuurvorming de dag- en nacht patronen volgt. Dit zijn de metabole schommelingen waaraan het
kind onderworpen wordt. In de dag wordt glazuur rommeliger/ chaotischer/ minder goed gestructureerd gevormd, omdat er zoveel
metabole onregelmatige schommelingen zijn. In de nacht wordt dat glazuur (wanneer kleine slaapt) gestructureerd gevormd. Dat
is ideaal want glazuur dat in nacht gemaakt is (trage fase), is zuurbestendiger dan glazuur gemaakt in snelle fase.
Longitudinale coupe van glazuur:
Je ziet prismabundels van ongeveer 4-6 μm breed zijn. Je ziet heldere strepen (dag) n
donkere (nacht) strepen. Als zuur de tand wil binnendringen en het prisma wil aanvallen
en de kristallen wil aanvallen, gaat het eerst onder de retziuslijnen inkruipen. Dan komt
het zuur tegen die prismalaag. De prismakern is behoorlijk goed gegeneraliseerd, maar
het vindt een spleet tussen de prismabundels en dus gaat hij de prismabundel in de
flank aanvallen.
Hij ziet verschillende zones: zwakke zones (overdag gemaakt) en sterke zones (’s nachts gemaakt). Het zuur gaat door de zwakke
zone van het glazuur. Ondertussen komt het dan die hydroxylapatiet kristalletjes tegen die al of niet in de richting van dat zuur
georiënteerd zijn. Afhankelijk of ze aan de buitenkant of de binnenkant zitten. Dat gaat dus bepalen dat uw glazuur ervoor zorgt
dat het niet zomaar naar binnen loopt, maar dat dat getrapt gebeurt.
Als je dan een radiografie foto maakt, ga je op een bepaald moment zien waar er interproximaal cariës zit. Een zwart ontkalkt
driehoekje. Hoe komt het dat die zo driehoekvormig is? Dat heeft allemaal te maken met wat hier in het schema staat. Omdat dat
ontkalkingsproces wel redelijk in bepaalde as-richtingen loopt. Dat trapje wordt bepaald door prismatische as-richting. Retziuslijn-
as-richting. Je krijgt dus een driehoekvormig letsel dat je op een röntgenfoto kunt aflezen. Je moet een morfologisch beeld kunnen
vormen van hoe dat cariës diffundeert.
8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marievr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
