Mens en samenleving het onderdeel 'leren'.
Geziene leerstof: Levensdimensies staan niet los van elkaar, effectiviteit van het onderwijs, basisprincipes en breuklijnen, ongelijke kansen in het onderwijs, VOKA en Nicaise.
Inhoudsopgave
Thema 1: Levensdimensies staan niet los van elkaar......................................................................................2
Thema 2: Effectiviteit van het onderwijs........................................................................................................ 3
1. Dalende onderwijskwaliteit?.............................................................................................................................3
2. Visies op onderwijskwaliteit..............................................................................................................................5
3. Onderwijs: groot budget, dalende kwaliteit (VOKA).........................................................................................8
3.1 Een spreidstand...........................................................................................................................................8
3.2 Input............................................................................................................................................................9
3.3 Mogelijke maatregelen.............................................................................................................................14
Basisprincipes en breuklijnen....................................................................................................................... 21
1. Basisprincipes..................................................................................................................................................21
1.1 Historisch kader.........................................................................................................................................21
1.2 Vrijheid van onderwijs...............................................................................................................................21
1.3 Recht op onderwijs....................................................................................................................................22
1.4 Autonomie van het onderwijs...................................................................................................................22
2. Breuklijnen......................................................................................................................................................22
2.1 Sociaal-economische breuklijn (kapitaal vs. Arbeid).................................................................................22
2.2 Levensbeschouwelijke breuklijn (kerk vs. Staat).......................................................................................22
2.3 Communautaire breuklijn (staat vs. Natie)...............................................................................................23
(On)gelijke kansen in het onderwijs............................................................................................................. 28
Pagina 1 van 33
,THEMA 1: LEVENSDIMENSIES STAAN NIET LOS VAN ELKAAR
Domein onderwijs is verbonden met andere domeinen
Twee discussiepunten:
Effectiviteit van het onderwijs (VOKA)
Ongelijkheid in het onderwijs (Nicaize)
IS MIJN DIPLOMA MIJN TIJD EN GELD WAARD?
Theorie van het menselijk kapitaal = individuen die investeren in hun menselijk kapitaal, zoals door middel
van hoger onderwijs, vaardigheden en ervaring, een hogere kans hebben op succes in hun carrière en betere
economische resultaten behalen in het algemeen
Signaaltheorie = de waarde van een diploma of andere vormen van educatieve prestatie niet zozeer bepaald
door de kennis of vaardigheden die de persoon heeft opgedaan tijdens zijn opleiding, maar eerder door het
feit dat het behalen van het diploma of de prestatie zelf een signaal afgeeft aan werkgevers dat deze
persoon bepaalde kwaliteiten heeft
Ondertewerkstelling = met sommige diploma’s heb je een hogere kans om onder het niveau van je diploma
tewerk worden gesteld, omdat er minder vraag naar is
Welke risico’s lopen kortgeschoolden?
o Gevoeliger aan economische conjunctuur
Komt het succes van hooggeschoolden op de arbeidsmarkt door hun diploma?
o 2 economische theorieën diploma maakt het verschil
o Theorie van het menselijk kapitaal
Onderwijs of opleiding zorgt ervoor dat je kennis en vaardigheden opdoet die nuttig
zijn bij je toekomstige job
o Signaal theorie
Teken van aangeboren talent en vaardigheden, signaal van intelligentie en veel
ambitie
Waarom zou je een diploma hoger onderwijs (willen) halen?
o Levert je 15 tot 20% meer loon
o Wie diploma hoger onderwijs heeft, meer kans op werk en verdient meer
Uitzonderingen:
Loonvoorsprong (niet studeren en meteen werken)
o Met diploma begin je op een hoger niveau
Diploma voor knelpuntberoep meer werkzekerheid
Verlies waarde diploma?:
Als iedereen een diploma haalt
Pagina 2 van 33
,THEMA 2: EFFECTIVITEIT VAN HET ONDERWIJS
1. DALENDE ONDERWIJSKWALITEIT?
PISA onderzoek in OESO landen
Berekent om de 3 jaar gemiddelde leerprestatie per land aan de hand van een ranking op
Op manier van testen
Op manier van vergelijken (China niet zomaar te vergelijken met België)
ONDERWIJSEXPERT: “HET HERBEKIJKEN VAN EINDTERMEN LAGER ONDERWIJS
WORDT DE KOMENDE DECENNIA DE BELANGRIJKST MOGELIJKE INNOVATIE”
Eindtermen:
Voor alle vakken die in het leerplichtenonderwijs worden gegeven
Doelen die je minimaal moet of kan
Vast stellen vanuit Vlaams parlement
Criteria om af te kunnen studeren en de lessen/opleiding vorm te geven
Worden herbekeken om de zoveel jaar => moeten in historisch en maatschappelijke context bekeken
worden
Niet fout dat eindtermen worden herbekijken;
Samenleving verandert
Kunnen we ze met minimumdoelen laten functioneren in de samenleving
GO gemeenschapsonderwijs: door overheid ingericht
Katholiek onderwijs Vlaanderen: privé ingericht
Eindtermen verwerken tot eigen leerplannen en leerplandoelstellingen
Eindtermen voor derde graad zijn te gedetailleerd en laten hen geen enkele ruimte meer
grondwettelijk hof en hebben ze kunnen laten vernietigen
Pagina 3 van 33
, Achteruitgang in onderwijs:
Basisvaardigheden gaan achteruit, verwachtingen liggen lager
Lerarentekort en corona zijn belangrijke factoren
Leerstof is minder diepgaand dan vroeger
Belang van curriculum niet uit het oog verliezen
Leren is een cumulatief proces
Investeren in pretpedagogie (leuker maken van onderwijs)
Slingerbeweging van twee extremen
o Teveel reproductie
o Teveel focus op louter inzichten hebben
Hoe aanpakken?:
PRET-pedagogie = leer volgens welke het onderwijs dat aan de schoolgaande jeugd wordt aangeboden
eenvoudig, toegankelijk en vooral amusant moet zijn
Aantrekkelijker en leuker maken voor jeugd
Eindtermen mogen niet verloren gaan je kunt geen taal gebruiken als je de grammatica niet kent
kennis is nodig
Duyck tegen pret-pedagogie
Kansarmen hebben urgente nood aan kennis, krijgen niet mee van thuis
Vergroot ongelijkheid: kansarme kinderen worden dan ook niet gestimuleerd op school door
pretpedagogie
Klaagt zesjescultuur aan:
Waarom moeten we ambitieus zijn en de kwaliteit zo opkrikken?
Het mag niet fout zijn om te streven naar beter
Attitude heeft negatief effect op leerprestatie van kinderen (zeker kansarme kinderen)
Laat je niet vangen door etiket die op je geplakt wordt
Luister naar wat gezegd wordt en wees kritisch
In een kansrijke omgeving wordt je meer gestimuleerd
Vb. er wordt gepraat over piramides kansarme kinderen kunnen zich dit moeilijker voorstellen dan rijke
kinderen die er al eens geweest zijn
NEET = Not in Education, Employemt or Training
Kwetsbare doelgroep van mensen met een migratieachtergrond
Pagina 4 van 33
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noorgrammens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
