,Week 1: Introductie in de sociologie
Hoofdstuk 1
Wat is het sociologisch perspectief?
De sociologie is het systematisch onderzoek van de menselijke samenleving. Het specifieke
gezichtspunt van sociologie waarmee in het leven en gedrag van individuen algemene
maatschappelijke patronen zichtbaar worden, wordt het sociologisch perspectief
genoemd. Dit sociologisch perspectief laat dus zien hoeveel invloed de samenleving op het
leven van individuen heeft.
In eerste instantie hebben mensen de ervaring dat de sociologische visie ertoe leidt dat we
‘in het bekende het ongewone gaan zien’. Het bekende idee dat we zelf bepalen hoe ons
leven eruit ziet, moet losgelaten worden en veranderen in het vreemde idee dat de
samenleving onze beslissingen en ervaringen beïnvloedt.
De Franse socioloog Durkheim wijst op het karakter van groepsnormen, zelfs bij een daad
die we in eerste instantie zien als een individuele beslissing, zoals zelfdoding. De mate van
sociale integratie beïnvloedt deze beslissingen. Durkheim concludeert hierin dat in het
gedrag van afzonderlijke individuen algemene patronen kunnen worden ontdekt.
Peter Berger omschreef het sociologisch perspectief als ‘het algemene in het bijzondere
zien’, waarmee wordt bedoeld dat in het gedrag van bepaalde mensen algemene patronen
kunnen worden ontdekt.
C. Wright Mills noemde dit gezichtspunt de ‘sociologische verbeelding’ (ofwel sociologisch
voorstellingsvermogen); een beter inzicht krijgen in het functioneren van de samenleving en
de wijze waarop deze iemands leven beïnvloedt. Deze transformeert persoonlijke problemen
(werkeloos zijn) naar publieke vraagstukken (tekort aan werkgelegenheid), waarmee een
eenheid wordt gecreëerd onder de mensen.
Mills maakte onderscheid tussen troubles en issues:
Troubles: doen zich voor in het karakter van het individu en binnen het bereik van zijn of haar
directe relaties met anderen; ze hebben te maken met jezelf en met die beperkte gebieden
van het sociale leven waarvan een individu zich een rechtstreeks en persoonlijk bewust is.
Issues: hebben te maken met zaken die deze lokale omgevingen van het individu en de
reikwijdte van haar innerlijke leven overstijgen. Ze hebben te maken met de organisatie van
veel van dergelijke milieus in de instellingen van een historische samenleving als geheel,
met de manieren waarop verschillende milieus elkaar overlappen en doordringen om de
grotere structuur van het sociale en historische leven te vormen.
Mensen die een positie van buitenstaander innemen of een sociale crisis doormaken zullen
eerder het sociologisch perspectief hanteren. Zo zijn zij zich eerder bewust van bepaalde
sociale patronen, zoals de gevolgen van een migratieachtergrond, waar anderen nooit aan
denken.
Een mondiaal bewustzijn of globaal perspectief, waarbij de wereld in zijn geheel en de
plaats die onze samenleving daarin inneemt wordt bestudeerd, vormt een belangrijk
onderdeel van het sociologisch perspectief, omdat de positie die onze samenleving in de
wereld inneemt alle delen van onze samenleving beïnvloedt.
, We kunnen de wereld verdelen in drie categorieën aan de hand van het niveau van hun
economische ontwikkeling:
1. Hoge-inkomens landen: landen met de hoogste algemene levensstandaard.
2. Middeninkomens landen: landen met een levensstandaard, die we als we de wereld
in zijn geheel bekijken, gemiddeld kunnen noemen.
3. Lage-inkomens landen: landen met een lage levensstandaard, waarvan de meeste
inwoners arm zijn.
We vergelijken de situatie in de rijke westerse landen met die in andere landen.
Dit heeft vier redenen:
1. Het leven dat we leiden wordt gevormd door het land waarin we leven.
2. De contacten tussen samenlevingen zijn zeer sterk toegenomen.
3. Veel sociale problemen waarmee de westerse wereld geconfronteerd wordt, zijn
elders veel ernstiger.
4. Globaal denken helpt ons om meer inzicht in onszelf te krijgen.
Het hanteren van een sociologisch perspectief kent veel positieve aspecten:
1. Het geeft inzicht in de barrières en de mogelijkheden die zich in het leven voordoen
en bevordert daarmee persoonlijke groei en bewustwording.
2. Het heeft een positieve invloed op onze loopbaanontwikkeling en is hiermee een
uitstekende voorbereiding op de arbeidsmarkt.
3. Het geeft richting aan het beleid van overheidsinstanties; wetten en
overheidsmaatregelen.
4. We kunnen nagaan wat er wel en niet klopt aan het ‘alledaags denken’.
5. Het geeft ons de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de samenleving waarvan
we deel uitmaken.
6. Het helpt ons om in een wereld te leven die zich kenmerkt door diversiteit, waarbij de
eigen manier van leven niet perse als de ‘juiste’ geldt.
Het ontstaan van de sociologie.
Sociale veranderingen stimuleerden de ontwikkeling van de sociologie:
- De industrialisering:
Door de scheiding van werk en privé kwamen de tradities die hun leefomgeving
eeuwenlang bepaald hadden in het gedrang.
- De explosieve groei van steden:
Velen belandden na het verhuizen naar de stad in een nieuwe onpersoonlijke wereld.
- Nieuwe politieke ideeën en economische ontwikkelingen:
De aandacht verlegt zich van de morele verplichtingen die mensen tegenover God en
de koning hebben naar het nastreven van hun eigenbelang, vrijheid en de rechten
van de individu (onvervreemdbare rechten).
John Locke en Thomas Hobbes spelen hierin een grote rol.
Het accent komt te liggen op de samenleving en het menselijk verstand (de rede).
In landen waar de veranderingen zich het snelst voordeden, ontstond sociologie het eerst.
Deze sociale veranderingen worden aangeduid als de overgang of transitie van een
traditionele naar een moderne samenleving.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annalouisedevos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.