Samenvatting voor geschiedenis in de 3de graad ASO.
Geschikt voor examencommissie, opgesteld op basis van de fiche die in maart 2016 geldig was. - SLECHTS 24 PAGINA'S
Samenvatting is niet up to date en mist vele belangrijke stukken die je wel zou moeten kennen. Hoogstwaarschijnlijk heeft de examencommissie voor dit examen een update uitgevoerd dus ik raad niet aan deze specifieke samenvatting te gebruiken.
Door: steffyverheggen • 7 jaar geleden
Ik heb gemerkt dat dit zo is voor alle samenvattingen die ik van Aaricia heb gekocht. Als je snel even op facebook zoekt 'examencomissie ASO' vind je velen gratis, uitgebreide samenvattingen
Door: wimsaelens • 7 jaar geleden
Verkoper
Volgen
Aaricia
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Domein 1: Algemene vaardigheden
Domein 2: Historisch besef, tijds- en referentiekader
Beschaving: Persoons-/groepsontwikkeling ogv kunst, tech, wetenschap en soc rechtvaardigheid
Moderniteit: Vernieuwende stromingen in kunst en westerse maatschappij tijdens 1ste helft 20e E
Nationalisme: Pol stroming met voorkeur voor eigen volk. Verbonden via taal, afkomst, cult., land
Liberalisme: Pol stroming, zo veel mogelijk vrijheid voor individu zonder andere te beperken
Socialisme: Pol stroming gebaseerd op gelijkheid, sociale rechtvaardigheid en solidariteit
Marxisme: Basis modern socialisme&communisme. Middenklasse komt op tegen kapitaalbezitters.
Communisme: Soc, pol, eco ideologie. Staat- en klasseloze socialistische samenleving.
Produceren naar vermogen en nemen naar behoefte. (Engeland, 16e E)
Leninisme: Soc stroming binnen marxisme. Snellere arbeidersrevolutie olv voorhoedepartij
Stalinisme: Periode in Sovjet-Unie olv Stalin. Totalitair regime, onderdrukking.
Fascisme: Anticommunistisch, antiliberaal en extreem nationalistisch beleid in Italtie, 1922-1943
Nationaal socialisme - Nazisme: Antiparlementair en antiliberaal (behalve op eco vlak),
antimarxistisch, racistische elementen.
Imperialisme: Macht verspreiden door gebieden te veroveren. (Europa 15e E)
Kolonisatie: Staten hebben koloniën
Dekolonisatie: Kolonies worden onafhankelijk
Neokolonialisme: Rijke landen schuldig aan zelfstandige kolonies. Laatste fase imperialisme.
Revolutie: Plotse verandering
Contrarevolutie: Tegenomwenteling
Proletarisering: Arbeidersklasse (Industriële Revolutie, 18e E, Engeland)
Secularisering: Vermindering kerkelijke invloed (19e/20e E)
Federalisme: Staatsvorm, soevereiniteit gedeeld ts centrale/nat/fed en deelstaten. (VS, 18e E)
Confederalisering: Statenbond: samenwerking onafhankelijke staten die 1 staat vormen
Internationale samenwerking: Werken aan zelfde doel met meerdere landen
Globalisering: Proces van wereldwijd worden
, Domein 3: Politiek-territoriaal
3.1 Het Congres van Wenen (en de restauratie)
Vooraf: Franse Revolutie 1789
Napoleon: macht in Europa tijdens politieke chaos
Waterloo 1815: einde Napoleon
1814: Men zag Napoleon als verslagen, congres in Wenen: wat met Napoleons rijk?
→ Belangrijkste deelnemers: Groot-Brittanië, Rusland, Pruisen en Oostenrijk
Genomen beslissingen:
1. Herstel macht vorstenhuizen
Napoleon deed in veroverde landen vorsten aftreden, vervangen door familielid.
Congres wou dit herstellen, ideeën Franse Revolutie vergeten, terug Ancien Regime
2. Herstel Europese machtsevenwicht
Napoleon: Franse macht uitgebreid, Europees machtsevenwicht verstoord.
Hersteld door bufferstaten rond Frankrijk. Rijk herverdeeld onder overwinnaars.
- GB: eilanden / Rusland: Finland, Bessarabië, groot deel Polen
- Pruisen: Danzig, deel Rijngebied / Zweden: staat Finland af, Noorwegen
- Denemarken: staat Noorwegen af, vorstendommen Holstein en Lauenburg
Rijk bestond uit 300 vorstendommen, 39 werken samen: Duitse Bond.
Bestuurd door Bondsraad, zelfstandige deelstaten.
3. Nieuwe bondgenootschappen
Heilige Alliantie: Pruisen, Oostenrijk, Rusland (door tsaar Alexander I)
Elkaar steunen in strijd tegen revolutie, geleid door christelijke principes.
Grote Alliantie: Oostenrijk, GB, Frankrijk, Pruisen, Rusland
Doel: gewapende interventies bij revoluties (bemoeien met andere landen)
Gevolgen en belang Congres van Wenen:
Ernstige spanningen door roep naar politieke vrijheid te negeren.
Geen rekening gehouden met volk bij herverdeling Europa:
Polen gesplitst, Belgie en Noorwegen bij ander land, Italianen en Duitsers willen nationale eenheid..
Door tegenstrijdige belangen moeizame samenwerking Grote Alliantie.
1830: revoluties in Frankrijk en België, Grote Alliantie betekenisloos
→Eerste internationale samenwerking met als doel vrede handhaven en oorlog voorkomen
3.2 Het liberalisme tijdens de 19e E
Politieke ideologie, ontstaan in 19e E. Mens zo veel mogelijk vrijheid, zonder andere te beperken.
Vanuit die kern verworpen:
Politieke en maatschappelijke privileges
Standenmaatschappij
Absolutisme
Inperking economische vrijheid
Dogmatische religies (zeggen hoe je moet denken en je gedragen)
1. Politiek vlak: Persoonlijke vrijheid best gerealiseerd door parlementair-constitutionele
regeringsvorm (grondwet & parlement). Staat: openbare orde en voorkomen van anarchie.
2. Sociaal vlak: Iedereen mogelijkheid tot positie in samenleving kiezen, verbeteren en beleven.
Wel zelf verantwoordelijk hiervoor.
3. Economisch vlak: Recht op eco initiatief en particulier eigendom is belangrijk.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Aaricia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
