Dit is een samenvatting van het vak bedrijfseconomie, onderwezen door Eve Vanhaecht in het eerste jaar van PO. Dit is een samenvatting van de tiende editie van het boek. Het is voldoende om enkel de samenvatting te leren voor het examen. Heel veel succes!
Hoofdstuk 2
Het marktmechanisme
1. Inleiding
De markt:
➢ Historisch: geografische plaats waar vragers en aanbieders ruiltransacties afsloten.
➢ In moderne economische analyse:
• Theoretisch concept voor confrontatie van belangstellende vragers en potentiële aanbieders
• Een ‘mogelijk’ mechanisme om de economie te organiseren:
o Prijs die beheerprobleem oplost
o Prijs als “signaalfunctie”
▪ Functie in het marktmechanisme waarbij de prijs aangeeft in welke goederen
behoeft is en welke productiemiddelen daarvoor aangewend moeten worden.
• Voorbeelden markten:
o Goederenmarkten: auto’s, huizen, kleding
o Dienstenmarkten: cinema, gezondheidszorg
o Inputmarkten: arbeidsmarkt, kapitaalmarkt
o Financiële markten: wisselmarkt, aandelenmarkt, obligatiemarkt
Vier voorwaarden voor zuivere mededinging (= perfecte concurrentie)
• Homogene goederen (bv. tarwe en suiker)
• Aantal potentiële vragers en aanbieders is zeer groot
• Vrije toe- en uittreding van producenten (geen belemmering)
• Marktdeelnemers hebben perfecte informatie (markttransparantie)
2. De marktvraag
• Definitie: “De marktvraag (xn) naar een goed/dienst refereert aan de totale hoeveelheid die alle
consumenten samen bereid zijn te kopen afhankelijk van determinanten zoals bv. prijs,
inkomen...”
• Vraagfunctie
Marktvraagfunctie voor een goed x: 𝑥𝑣 = 𝑥𝑣 (𝑝𝑥 , 𝑦, 𝑢, 𝑝𝑧 , 𝑝𝑤 , … 𝑛, 𝑎)
o Te verklaren of afhankelijke variabele
▪ 𝑥𝑣: de gevraagde hoeveelheid (pizza’s)
o Verklarende of onafhankelijke variabelen
▪ 𝑝𝑥: de prijs van het goed (de pizza)
▪ 𝑦: inkomen van consumenten
▪ 𝑢: voorkeur
▪ 𝑝𝑧, 𝑝𝑤 : prijzen van andere goederen (prijzen van andere lunchalternatieven,
bijhorende drank…)
▪ 𝑛: het aantal consumenten
▪ 𝑎: andere factoren zoals verwachtingen over toekomstige prijzen, seizoen, reclame
o Beschouwt effect van prijs van het goed op de vraag naar het goed.
▪ Ceteris paribus (In veronderstelling dat andere verklarende factoren zoals inkomen,
seizoen, reclame enz. constant blijven.
• Analyse van de vraagcurve
Tabel 2.1: De gevraagde hoeveelheid en de prijs Figuur 2.1: Grafische voorstelling van de
vraagcurve
Negatief verband tussen prijs en vraag
𝑥𝑣 = 𝑎 + 𝑏𝑝
o 𝑥𝑣: de gevraagde hoeveelheid;
o 𝑝: prijs;
o 𝑎, 𝑏: coëfficiënten > 0
Berekenen van -b en a
o 𝑏 = helling van de rechte
bv. b = -2: als de prijs met 1 eenheid stijgt (daalt) zal de gevraagde
𝑑𝑥 2
hoeveelheid met 2 eenheden afnemen (toenemen) => 𝑏 = 𝑑𝑝 = −1 = −2
o a = intercept (met hor. as) = gevraagde hoeveelheid bij prijs 0
• Beweging langs de vraagcurve (figuur 2.3a)
o De prijs van het goed verandert: verschuiving langs de vraagcurve
o Bv: de prijs van pizza stijgt van €10 tot €20 → de gevraagde hoeveelheid pizza’s daalt van 40
naar 20 eenheden
• Verschuiving van de vraagcurve (figuur 2.3b)
o Andere determinanten buiten de prijs veranderen: verschuiving van de vraagcurve (wijziging
intercept)
o bv. stijging prijs lookbroodje (dat we altijd samen met een pizza consumeren) → minder
pizza’s bij zelfde prijs (intercept neemt af)
Figuur 2.3a Figuur 2.3b
• Kort samengevat
o 𝑥𝑣 = 𝑎 − 𝑏𝑝
o De wet van de vraag: negatief verband tussen 𝑝 en 𝑥𝑣
o Bij prijswijziging: verschuiving langs de vraagcurve
o Bij wijziging van de overige determinanten (bv. inkomen, prijs van een ander goed,…):
verschuiving van de vraagcurve
3. Het marktaanbod
• Definitie: “ Het marktaanbod (xa) is de totale hoeveelheid (x) van een goed die alle producenten
samen bereid zijn te produceren in functie van een aantal determinanten:
𝒙𝒂 = 𝒙𝒂 (𝒑𝒙 , 𝒓, 𝒘, … , 𝒑𝒛 , 𝒑𝒘 , … , 𝒕, 𝒏, 𝒂)
• Determinanten van het aanbod:
▪ Prijs van het goed (px),
▪ Prijs van gebruikte productiefactoren (inputs) (r,w, ...),
▪ Prijs van andere goederen (𝑝𝑧 , 𝑝𝑤 , …)
▪ Productietechnologie (t),
▪ Aantal producenten (𝑛),
▪ Andere factoren (𝑎).
• Aanbodcurve
o Positief verband tussen 𝒑𝒙 en 𝒙𝒂
o Bij prijswijziging: verschuiving langs de aanbodcurve
o Bij wijziging van de overige determinanten (bv. eenheidsprijs van input arbeid):
verschuiving van de aanbodcurve
• Analyse van de aanbodcurve
Tabel 2.2 Het marktaanbod (cijfervoorbeeld) Figuur 2.4 Grafische voorstelling van de aanbodcurve
Positief verband tussen prijs en vraag
• Prijs op verticale as
• Hoeveelheid op horizontale as
Pagina | 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eleonorasantilli8. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
