Histologie van het verdedigingssysteem of immuunstelsel
1. Inleiding
Het lichaam heeft verschillende defensie mechanismen om integriteit te bewaren
Vrij oppervlak (fysische en chemische verdediging)
• Hoornlaag (dode cellen waar virussen niet doorheen kunnen)→ huid
• Lysozyme (antibacterieel)→ speeksel
• pH → vagina
• mucus (zorgt dat er geen direct contact is met onderliggende cellen) → luchtwegen
die barrière kan doorbroken worden vb een mug-, hondenbeet, wonde…
Niet-specifieke cellulaire reacties
• als 1e barrière doorbroken is
→ fagocytose van bacteriën door macrofagen, witte BC
→ aanmaak antivirale stoffen (interferonen)
AIS – aanwezig vanaf de geboorte, maar evolueert niet meer
Specifieke immuunsysteem
• Specifiek antwoord op welbepaalde stof
• Vreemde stof dat wordt herkent = antigen
• Verdedigingsstof dat wordt geproduceerd = antilichaam
• dmv 2 mechanismen: → lymfocyten (komen voor in lymfoïde organen)
→humorale immuniteit: B-lymfocyten kunnen meteen antigeen herkennen en starten
met de productie van AL
→cellulaire immuniteit: T-lymfocyten (antigen moet gepresenteerd worden, gaan
naar plaats van infectie en nadien wordt T cel een actieve cytotoxische, regulerende
of helper cel)
SIS – heeft tijd nodig om de antistoffen aan te maken
• Cellen van het immuunsysteem: lymfoïde weefsels en organen
o Mucosa geassocieerd lymfoïd weefsel of MALT1
▪ Diffuus lymfoïd weefsel en follikels Secundaire (perifere) lymfoïde
▪ Aggregaten van lymfefollikels organen en weefsels – waar de
▪ Amandelen en tonsillen cellen zich nestelen om dan in contact
o Lymfeknopen te komen met de antigenen
o Milt
Primaire (centrale) lymfoïde organen
o Thymus
– waar de T en B cellen MATUREREN – mogen
o Beenmerg (hematopoëtische cellen) niet in contact komen met antigenen
1
MALT: mucosa associated lymfoïd tissue: lymfoïd weefsel gelegen in het bindweefsel onder de huid
1
, • Lymfocyten in netwerk van reticulair bindweefsel:
o Reticulumcellen = de cellen die reticulinevezels maken
o Reticulinevezels = collageen type 3
o Behalve bij de thymus: epitheliale reticulaire cellen - stervormig → de uitlopers
nemen de functie van de reticulinevezels over
• Primaire (centrale) lymfoïde organen:
→waar lymfocyten zich ontwikkelen tot immunocompetente cellen = matureren
1. Beenmerg → B-lymfocyten
2. Thymus → T-lymfocyten
2. Primaire lymfoïde organen
Beenmerg
• Bloedvormend orgaan (vanaf +- 7 maand, daarvoor andere organen) + primair lymfoïd
orgaan
• Gemeenschappelijke multipotente stamcel of hematopoëtische stamcel in beenmerg
o Myeloïde, erythroïde/megakaryocyte en lymfoïde prognitorcellen
Myeloïde en erythroïde / megakaryocyte elementen:
• Granulocyten, monocyten, erythrocyten, megakaryocyten (bloedplaatjes)
Morfologische veranderingen: afname celvolume, wijzigingen kern/cytoplasma verhouding,
toename heterochromatine, afname ribosomen, afname of verdwijnen van kern, afname basofilie =>
afname in activiteit
• Volledige ontwikkeling in beenmerg
2
,Lymfoïde elementen
• Bij maturatie veel functionele veranderingen vb receptoren, niet morfologisch
• Differentiatie tot B-lymfocyten: in beenmerg
• Differentiatie tot T-lymfocyten: in thymus
o Antigen onafhankelijke deling en differentiatie tot T en B lymfocyten (primaire
lymfoïde organen)
o Antigen afhankelijke: in secundair lymfoïde organen: milt, lymfeknopen, lymfo-
epitheliale organen (vb MALT)
- lymfocyten: grote donkere
ronde heterochromatische
kern, dunne laag cytoplasma,
-T: heeft CD… + receptoren die
antigeen bindend complex
vormen
-B: BCR = membraan gebonden
immunoglobulines
Morfologie
• Rode beenmerg = hematopoëtisch actieve beenmerg = waar al de uitrijpende
bloedcellen aanwezig zijn
o Stroma: los netwerk van reticulumcellen + reticulinevezels = reticulair BW
o 80-90%: hematopoëtische cellen:
2 tot 4 keer meer cellen van de witte BC dan van de rode BC (algemeen zijn RBC
in de meerderheid (ld: +-120 dagen), WBC (ld: weken tot uren), T-lymfo (ld: langg)
en B-lymfo (ld: kortt))
o 1à-20%: reticulumcellen, vetcellen, plasmacellen, osteoblasten en osteoclasten
o Sinusoïden = discontinu capillairtjes (epitheel discontinu zo cellen erdoor kunnen)
• Gele beenmerg: vnl vetcellen
o Bij volwassene: rood beenmerg nog enkel in de platte beenderen, vb. schedel,
sternum, bekkenkam en in de epifysen van pijpbeenderen, rest is geel beenmerg
-T = botbalkje (cellen centraal,
osteocyten aan de periferie,
osteo(b)(c)lasten, hematoxiline
kleuring)
-A = vetcel
-S = sinusoïde capillair
3
, -A = vetcel
-S = sinusoïde capillair
-centrale ‘vlek’ = megakaryocyt =
voorlopercel van de bloedplaatjes
Thymus
= Zwezerik
• Achter sternum in mediastinum
• 2 lobben (lobi)
→Elk opgebouwd uit groot aantal incomplete kwabjes (lobuli)
• Geen afferente lymfevaten (wel efferente) → zo kan pathogeen niet in thymus komen
• Afmetingen
o Maximaal voor puberteit (35g)
o Daarna afname = involutie
• Lymfo-epitheliaal orgaan
o Epitheliale ‘reticulaire’ cellen → stervorm met uitlopers
o Sterk uit elkaar gedrukt door infiltratie met lymfocyten
• Functie
o Differentiatie tot T-lymfocyten (positieve selectie, MHC restrictie)
o Eliminatie van autoreactieve (= te hoge affiniteit voor eigen cellen) T-cellen
(negatieve selectie)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ASTHK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.