Mogelijke redenen ‘nieuwe’ infectieziekten:
- Nieuwe pathogenen (vb. COVID-19)
- Identificatie van oorzakelijke pathogenen bij gekende infectieziekten
- ‘Oude’ ziektes erkend als infectieziekte
- ‘Oude’ pathogenen in nieuwe gebieden
Grootste uitdaging van het moment: antimicrobiële resistentie à gaat soms snel doordat sommige
bacteriën hun DNA ook aan elkaar kunnen doorgeven (horizontaal)
à Productie van nieuwe middelen is er nog weinig door slecht verdienmodel voor Big Pharma
Verschil in resistentiepatroon tussen Grampositieve en -negatieve bacteriën:
- Grampositieven
• Grootste markt
• Beperkt aantal producten in de pipeline
• Resistentie daalt in sommige landen
- Gramnegatieven
• Beperkt marktaandeel
• Zeer weinig producten in de pipeline
• Resistentie stijgt wereldwijd
Huidig gebruik van breedspectrum antibiotica gedreven door beperkte diagnostische ondersteuning
à in ambulante praktijk beschouwd als te duur en te traag en zelfs in ziekenhuizen duurt het enkele
dagen voor men de gevoeligheid voor antibiotica kent => nood aan snelle en eenvoudige point-of-
care tests
à Er zijn verschillende tests (vb. MALDI-TOF), maar in de praktijk vooral gebruik van sequencers
De toekomst = vaccins à zorgt voor blijvende resistentie van gastheer
1
,2023 Infectieziekten 1
Hoofdstuk 2: Normale flora
Foetus is steriel (=> vrij van micro-organismen) à vanaf geboorte gebeurt er een kolonisatie van
lichaamsholten en -oppervlakten à flora evolueert met tijd à veranderingen o.i.v.:
- Leeftijd
- Dieet
- Hormonen
- Persoonlijke hygiëne
Normale flora beschermen ons tegen pathogenen door:
- Competitie met voedingsstoffen of receptoren (darm)
- Productie van bacteriocines à maken andere bacteriën kapot (darm)
- Stimulatie immuunrespons (darm)
- Productie vetzuren door propionilbacteriën (huid)
- Verzuring van pH door lactobacillen (vagina)
Probiotica à levend microbieel voedingsingrediënt dat bij voldoende inname een
gezondheidsbevorderend effect heeft
↔ Prebiotica à specifieke componenten die probiotica goed kunnen gebruiken (groeivoordeel)
Leren bijlage normale flora!
S. Aureus à veel dragerschap in de neus à dragers hebben een verhoogd risico op zelf-infectie via
geïnfecteerde haarfollikels, huidontstekingen of ontstekingen van heelkundige wonden à dragers
vormen ook een potentieel risico voor het besmetten van anderen = kruisinfectie
Rol darmflora:
- Evenwicht, biochemische en metabole rol
• Vitamine synthese
• Gasproductie
• Geur productie
• Metabolisme van galzuren à steroïden in lever geproduceerd voor emulsificatie van
lipiden voor opname
- Bescherming tegen vreemde indringers door bezetten van plaats en productie van
bacteriocines à anaëroben spelen belangrijkste beschermende rol = kolonisatie resistentie
à Heel veel soorten darmflora en niet allemaal kweekbaar => nieuwe technieken o.b.v. DNA
sequenties om onderscheid te maken
GI tractus à soms bron van infecties:
- Urineweginfecties (E. Coli)
- GI infecties
- Opportunistische infecties (bv. wondinfecties, pneumonie, …) bij patiënten met verminderde
weerstand
- Meningitis (bij ouderen en heel kleine kinderen)
- Meestal veroorzaakt door Enterobacteriaceae
Huid is geen gunstige omgeving voor micro-organismen:
- Droogt regelmatig uit à enkel goed voor coagulase-negatieve stafylokokken en
Corynebacterium à anderen verkiezen vochtige plaatsen (S. Aureus, Candida spp,
Gramnegatieve aëroben en Malassezia furfur)
- Licht zure pH (4-6) door productie vetzuren door stafylokokken => geen streptokokken
2
,2023 Infectieziekten 1
- Hoge concentraties NaCl => hyperosmotisch
- Inhibitorische stoffen
• Lysozym uit zweetklieren
• Onverzadigde vetzuren uit talgklieren
• Huiddeodoranten kunnen microflora veroorzaken
Acne à ontstaat doordat talg geproduceerd door talgklieren o.i.v. hormonen Propionilbacterium
acnes bevat à bevat lipases die de triglyceriden in talg kunnen omzetten in vrije vetzuren à zorgt
voor ontsteking van talgklieren en zo voor comedonen
Hoofdstuk 3: Anatomie en fysiologie van bacteriën
Bacteriën zijn 1-5 µm => kleiner dan parasiet maar groter dan virus à ze vermenigvuldigen zich door
deling en zijn overal in de omgeving aanwezig
Eukaryoten vs. prokaryoten:
Celcomponenten bacterie:
- Cytoplasma à bevat:
• Kernmateriaal à chromosoom = nucleoïd = geaggregeerd DNA-molecule +
plasmiden à kleine, circulaire en extrachromosomale DNA-molecule die vaak
drager zijn van antibiotica resistentiemoleculen en/of virulente genen à kunnen
horizontaal uitgewisseld worden tussen bacteriën => manier van resistentie
doorgeven
3
, 2023 Infectieziekten 1
• Ribosomen à verschillend van eukaryoten => belangrijk antibacterieel target à
zorgt voor translatie van mRNA tot eiwitten
• Proteïnen
• Metabolieten
- Cytoplasma membraan à dubbele lipidenmembraan à geen steroïden (behalve bij
Mycoplasma) à zorgt voor elektronen transport en energieproductie à bevat
transporteiwitten, ionenpompen en enzymes à aan de binnenkant behouden actines de
vorm
- Celwand à componenten uniek voor bacteriën à intrinsieke bescherming tegen
immuunrespons van mensen à a.d.h.v. de celwand onderscheiden we Grampositieve vs.
Gramnegatieve bacteriën
• Grampositief à membraan met daarrond een zeer dikke peptidoglycaan wand (A)
• Gramnegatief à 2 membranen met daartussen een dunne celwand à buitenste
membraan bevat veel structuren buiten lipiden zoals eiwitten, lipopolysachariden, …
(B)
Gramkleuring à snelle en eenvoudige test om onderscheid te maken tussen Gram+ en Gram- à
werkwijze:
1. Kleuring met kristalviolet
2. Precipitatie met iodine
3. Spoelen met alcohol of aceton
4. Kleuring met safranine
Classificaties na Gramkleuring:
- Vorm na kleuring
• Kokken (bolletjes)
• Bacillen (staven)
• Spirillen à spiraalvormig
• Vibrionen (kommavormig)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lukamaeseele. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.