Werkgroep 1
10. Welke houding nemen de verschillende rechters in ten opzichte van de geschreven wet. Welke
argumenten hebben zij daarvoor? (Moeten de rechters trouw zijn aan de wet of niet? Zo ja, waarom
en in welke zin? Zo nee, waarom niet en wat is het alternatief?)> zie aantekeningen
11. Hoe zou u de zaak oplossen? Maakt het daarbij volgens u verschil of u als rechter of Chief
Executive oordeelt? Formuleer het antwoord op deze vraag als een korte en bondige stelling, waarbij
u minstens twee argumenten voor uw standpunt presenteert.
Ja, want Chief Executive is president, dan heb je van te voor al een mening en een rechter is vaak
onpartijdig. Dus het maakt wel uit. Ik zou het oplossen als rechter keen.
Aantekeningen
Oordeel van truepenny is dat een zuiver juridisch oordeel? Hij is voorzitter van de rechtbank> hij zegt
de wet is de wet en dus moeten ze worden veroordeeld door de rechter, maar hij wilt ze ook gratie
verlenen door de uitvoerende macht > maar gratieverlening is niet de taak van de rechter om
daarover te oordelen, daarom is het niet een zuiver juridisch oordeel. Zuiver juridisch oordeel is een
oordeel dat alleen maar gestold is op het recht.
Truepenny – rechtspositivist> want hij volgt gewoon de wet.
Foster 1 – natuurrecht> er is 1 hoge norm waar een recht aan moet voldoen, anders is het geen
recht. Die hoge norm kan van alles zijn
Foster 2 – constructivisme> we moeten redelijk interpreteren en dus niet zomaar de letterlijke
wettekst volgen. En redelijk interpreteren is kijken naar het achterliggende doel van de wet. Dus de
wet wordt teleologisch geïnterpreteerd, wat is het doel van de strafwet? Foster zegt de strafwet
heeft maar 1 doel en dat is afschrikking. Hij gaat die uitzondering naar analogie toepassen op de
situatie in de grot. De situatie in de grot was zodanig dat de strafwet van newgarth niet
afschrikwekkend kon werken. En omdat de strafwet zijn doel niet kon bereiken, is de strafwet niet
van toepassing en dus kunnen we een uitzondering inroepen en dus gaan de grotverkenners vrij.
Keen – rechtspositivist
Handy - kijkt naar wat de meerderheid van het volk wilt, populistische trekken hij hoort bij het
juridisch pragmatisme;
Tatting – CLS
Verschil constructivisme en natuurrecht
Constructivisme:
- Het recht is dus positief recht en ook achterliggende waarden/idealen en beginselen. Ook
beginselen die dus niet gecodificeerd zijn, behoren tot geldend recht.
- recht en beginselen zit besloten in het rechtssysteem (en dit is een verschil met natuurrecht).
- recht en moraal niet gescheiden, want de idealen maken deel uit van het recht.
- kernwaarde: rechtvaardigheid.
Natuurrecht:
- is een hogere rechtsorde > dus dat wat goed en rechtvaardig is komt van god/stoa/goddelijke
ratio> dus bepaalde ideeën van wat goed is/rechtvaardig is, zit ingebakken in de mens.
- kernwaarde rechtvaardigheid.
Bijv. homo huwelijk> bij natuurrecht gaat het om dat een positieve regel niet kan gelden als recht als
het niet voldoet aan de eisen van hogere norm (dit kan van alles zijn)> en daardoor is die
onderliggende regel geen recht. In geval van constructivisme is dit niet zo, want dan is het
rechtssysteem gewoon iets wat door mensen gemaakt is en niet door een hogere norm
,(overkoepelende ideeën van goedheid/rechtvaardigheid). Het recht volgens constructivisme zijn dus
alle regels en wetten die we op papier hebben gezet, jurisprudentie etc..,maar ook achterliggende
waarden/idealen die soort van ingebakken zit in het rechtssysteem.
Rechtspositivisme
Wat is het recht?
- geschreven recht/positief recht.
- hele strikte scheiding tussen recht en moraal> onrechtvaardig recht is ook geldend recht.
- Kernwaarde: rechtszekerheid.
Juridisch pragmatisme
- kernwaarde doelmatigheid: hoe zit een doelmatige rechter er uit? je neemt een beslissing over of
een bepaald huis in een bepaalde straat bijv. een dakkapel mag krijgen, of voor hele erge plegers de
doodstraf zouden moeten invoeren, waar kijk je dan naar als je zo een beslissing moet nemen? of de
meerderheid van het volk bijv. daarmee instemt.. De rechter moet een beslissing nemen die
zinvol/goed is voor de maatschappij. Dus het idee van de grootste geluk voor het grootste aantal
mensen.
- recht is wat in de maatschappij gebeurt (law in action)
- rechtens juist is de beslissing die de meeste geluk oplevert en minste pijn. Grootste geluk voor
meerderheid (Bentham, utilisme)
CLS – beweging uit de jaren 70, ze stellen dat het recht zoals het is een soort samenraapsel is van
compromissen uit politieke ideologieën. Het recht is dus niet consistent en hierdoor onbepaald> dus
je kan er niet zomaar eenluidige beslissingen uit kunt vissen, zeker niet als je moeilijke beslissingen
moet nemen. Dit maakt waarom tatting vind dat het recht such as it is niet, zeker in een moeilijk
geval, een hapklare oplossing is, en dus geen beslissing neemt.
Natuurrecht:
,Natuurrecht> positief recht moet voldoen aan een hoger enorm (buiten het recht), anders is het niet
geldig:
hogere norm kan bijv. zijn:
- goedheid van God/bijbel/koran
- zelfbeschikking/autonomie> denk bijv. aan genderneutralisatie/homohuwelijk
- ‘’rechtvaardigheid’’> dit is meestal de hogere norm
- je jezelf voelen in de maatschappij (biologie man/vrouw)
Austin
Recht> gesanctioneerd wilsbevel van de soeverein
soeverein> persoon aan wie burgers gewoon zijn en dus de gewoonte hebben te gehoorzamen.
Soeverein hoef zichzelf niet te gehoorzamen.
Hart
gesanctioneerd? hart heeft hier kritiek op, want volgens hart heb je ook procedure regels etc, dus
niet alle regels kennen een sanctie.
gewoonte? Problemen met opvolging, want als rex overlijdt dan heb je geen gewoonte meer en dan
heb je ook geen recht meer. Dus hart zegt je moet (sociale) regels hebben om recht te hebben en
gewoonte is niet een sociale regel. Verschil gewoonte en regel> regels hebben ook een interne
aspect. Bij een gewoonte mis je dit interne aspect, dus je mist een soort van kritiek als je er niet in
mee gaat.
Sociale regel:
1. Kritiek bij afwijking norm> dus je krijgt kritiek als je het niet goed doet en tegen de regel ingaat
2. Kritiek wordt begrepen (‘’als legitiem’’)> dus je begrijpt waar die kritiek vandaan komt.
3. Intern aspect van de regels > regel 1 en 2 worden geïnternaliseerd als een regel.
Rechtssysteem Hart > dus waar bestaat het recht uit:
- Sociale regels zijn primaire regels (gedragsregels)
- secundaire regels (procedure normen)> dit mist er bij austin, austin heeft geen secundaire regels
voor de opvolging van zijn soeverein, want recht is alleen maar een gesanctioneerd wilsbevel van
een soeverein > en je bent gewoon die soeverein te gehoorzamen, als die soeverein er niet meer is
dan heb je ook geen gewoonte meer en dus geen recht meer. Bij austin heb je dus geen secundaire
regel op het moment wat er gebeurt als de soeverein er niet meer is.
Secundaire regels zijn bijv. rules of change (hoe pas je de wet aan), rules of recognition (wanneer is
iets een rechtsregel/wanneer niet, totstandkoming van rechtsregels tegenover andere regels), rules
of adjudication (handhaving> hoe moet je de regels handhaven).
Hart over hard cases
Harts redenering verloopt als volgt. Als er sprake is van een hard case, dan is er sprake van
een meningsverschil onder juristen of onder de sociale groep, die wijst erop dat het recht ‘op’
is. Dat er eigenlijk geen sociale regel is. En omdat er in zulke gevallen geen recht is, moet de
rechter die zo een beslissing voor zich krijgt, een beslissing nemen op grond van zijn/haar
discretionaire bevoegdheid (dus buiten het bestaande recht).
Werkgroep Vragen bij Dworkin
9. Wat suggereert Dworkin als het meest abstracte en fundamentele ‘point’ van de rechtspraktijk?
Via welke drie vragen meent Dworkin dat dit meest abstracte point nader geconcretiseerd en
geïnterpreteerd dient te worden?
, Moet het gebruik van overheidsmacht gebonden worden? Dworkin gaat drie benaderingen van recht
bespreken. Om die drie benaderingen te bespreken moet je kijken naar wat volgens Dworkin het
doel ‘the point’ van de rechtspraktijk is = het overheidshandelen binden aan het recht. Dwang/
gebruik van geweld door de overheid moet gebonden worden aan het recht = legaliteitsbeginsel.
1. Is het veronderstelde verband tussen recht en dwang überhaupt gerechtvaardigd? Moet het recht
overheidshandelen binden?
2. Als er zo'n punt is, wat is dat dan? Zo ja, waarom?
3. Welke interpretatie van "voortvloeien uit", welke notie van consistentie met beslissingen uit het
verleden, is daarvoor het meest geschikt? Wat betekent dit voor de interpretatiemethode van de
rechter?
Wat suggereert Dworkin als het meest abstracte en fundamentele ‘point’ van de rechtspraktijk> dus
1. Binding aan eerder genomen beslissing?
2. Waarom (niet)?
3. Interpretatie binding aan wet en regulatie publieke macht.
10. Welke zijn de antwoorden op deze vragen van resp. conventionalisme, legal pragmatism en law
as integrity?
Conventionalisme (rechtspositivisme):
1. Ja, wel gebonden
2. Waarom gebonden zijn aan eerdere beslissingen> vanwege de rechtszekerheid en de
voorspelbaarheid
3. je moet je dus houden aan de letter van de wet, grammaticale interpretatie.
Legal pragmatisme ( juridisch pragmatisme)> sceptische rechtsopvatting
1. nee niet gebonden, ze houden niet vast aan de rechtsstaat gedachte, niet houden aan oude
afspraken/bestaande recht. rechters kijken juist vooruit.
2 waarom niet gebonden? Rechters moeten kijken naar de toekomst -> niet naar beslissingen van
vroeger. Ze kijken naar wat is het beste voor de gemeenschap/nuttigste voor de gemeenschap, dus
wat komt in dit geval ( wat is op het moment het nuttigste voor de samenleving) voor hen uit. Het
moeten verwachtingen van de burgers zijn.
3: pragmatisch mee omgaan en ze mogen het recht als een instrument gebruiken om een bepaald
extern doel te bereiken. Ze stellen doelmatigheid voorop. Word niet behandeld omdat je geen
binding hebt met het recht, je doet namelijk wat het beste is voor je gemeenschap en de letter van
de wet is eigenlijk niet zo belangrijk. dus vrg 3> X
Law as integrity (constructivisme)
1. Ja, er is binding aan eerder genomen beslissingen.
2. Waarom? Binding aan de wet, maar ook aan de beste rechtvaardiging van het rechtssysteem als
geheel.
3. Interpretatie binding aan wet en regulatie publieke macht? > zelfde antwoord als vrg 2. Rechter
etc is gebonden aan de wet. Je moet niet alleen de letter van de wet meewegen, maar ook de
beginselen ( fit en justification) enz.> law as integrity
Recht als integriteit:
Vraag 1 beantwoordt hij positief.
Vraag 2: Hij hecht aan de rechtstaat en aan de gebondenheid aan het recht, dat heeft te maken met
gelijkheid. Als jij je houdt aan beslissingen uit het verleden wordt iedereen gelijkelijk behandeld. De
