Anatomie en Fysiologie Hogeschool Utrecht Alle colleges 1 tm 12 2024 compleet (verpleegkunde 1)
Alles voor dit studieboek
(510)
Geschreven voor
Hogeschool West-Vlaanderen (HoWest)
Verpleegkunde
Biomedische wetenschappen
Alle documenten voor dit vak (4)
Verkoper
Volgen
lincycicou
Voorbeeld van de inhoud
lOMoAR cPSD| 20642403
HOOFSTUK 16: HET SPIJSVERTERINGSSTELSEL
HOOFDSTUKOVERZICHT:
16.1 Algemeen:
Inleiding tot het SVS
Functies van het SVS
Histologische organisatie van het SVS
Verplaatsing van de bolus
Verschillende onderdelen van het SVS
16.2 Mondholte
16.3 Farynx- Oesofagus
16.4 Maag
16.5 Dunne darm
16.6 Pancreas- lever- galblaas
16.7 Dikke darm
16.8 Vertering: mechanische en chemische omzetting waardoor voedingsstoffen kunnen worden opgenomen en benut
16.9 Leeftijdsgerelateerde veranderingen
16.10 Sterke integratie met andere orgaanstelsels
16.1 Algemeen
Inleiding tot het SVS (= gastro-intestinale kanaal)
• CV- en AH-stelsel zorgen voor de aanvoer van zuurstof → nodig voor het ‘verbranden’.
• SVS:
levert de brandstof → verbranden: levert energie (katabolisme).
EN levert ook bouwstoffen (anabolisme).
SVS bestaat uit een spijsverteringskanaal en bijhorende organen (speekselklieren, lever, galblaas…)
SVS: mondholte > farynx > oesofagus > maag > dunne darm > dikke darm > rectum en anus.
, lOMoAR cPSD| 20642403
16.1.1 Functies van het SVS
Ingestie
Mechanische verwerking: fysieke bewerking (door tong en gebitselementen)
Vertering: chemische afbraak (maag en eerste deel dunne darm) → kleine bouwstoffen die opgenomen kunnen
worden.
Secretie van zuren, enzymes… door epitheel SVS en door bijhorende organen
Opname (verplaatsing van dekweefsel SV-kanaal naar interstitiële vloeistof rond SV-kanaal)
Uitscheiding: faeces
Rol in afweer: beschermen tegen
Slijtage dr enzymes en zuren
Fysieke belasting zoals schuren
Bacteriën
Darmepitheel en klierproducten: niet-specifieke afweer
(intacte barrière, Ig, As, maagzuur…)
16.1.2 Histologische bouw van het SVS
Mucosa
= vb v een slijmvlies: een dekweefsel op bindweefsel (lamina propria). De mucosa ligt rond het SV-kanaal in
plooien (plicae circulares) → een groter opp beschikbaar en darm heeft de mogelijkheid tot uitzetten. De
mondholte, farynx, oesofagus en anus (zware belasting) hebben een meerlagig plaveiselepitheel. Het overige
deel bestaat uit eenlagig cilindrisch epitheel dat vaak verschillende typen kliercellen bevat. Als de muscularis
mucosae (smalle strook glad spierweefsel en elastische vezels) contraheert, worden de darmplooien en -vlokken
bewogen.
Submucosa
= een laag los bindweefsel met capillairen, lymfevaten en zenuwweefsel.
➔ Dit zenuwweefsel (meissnerplexus) is betrokken bij reguleren en coördineren gladde spiercontractie en
klierproductie.
Muscularis externa
= een laag van gladde spiercellen die verdeeld is in circulaire (kring-) en longitudinale (lengte-) spieren.
→ w gestuurd dr de plexus myentericus (darmspier) (= para-ortho).
→ Deze laag zorgt voor de peristaltiek en segmentatiebewegingen.
Serosa
Bedekt de muscularis externa langs het grootste deel van SVS.
→ Dit viscerale peritoneum loopt door in het pariëtale peritoneum. Delen van het SV-kanaal zijn vastgehecht
aan mesenterium (dubbele lagen sereus membraan die uit pariëtaal en visceraal peritoneum bestaan).
→ thv de mond, farynx, oesofagus en rectum is er geen serosa maar wel adventitia (vezelige buitenlaag,
collagene vezels) waarmee ze zijn vastgehecht aan omgevende structuren.
, lOMoAR cPSD| 20642403
16.1.3 Verplaatsing van de spijsbrij
Autonome spiercellen: ontstaan van contractiegolven→ ritmische cycli van activiteit
De gecoördineerde contracties van de gladde spieren spelen een rol bij 2 processen:
Peristaltiek
Zorgt voor het voortbewegen van voedsel doorheen de verschillende delen van het SVS in de richting vd anus.
Segmentatiebewegingen
Zorgt voor het kneden, verkleinen en daarna het mengen van voedselbrok met darmsappen.
16.2 Mondholte = cavitas oris
De mondholte bestaat uit de tong, speekselklieren en gebitselementen → elk hun eigen functie.
Slijmvlies: meerlagig plaveiselepitheel
Functies van de mondholte
Betasten en onderzoeken van voedsel
Mechanische verkleining
Bevochtigen
Begin van de vertering (vetten en koolhydraten)
Grenzen van de cavitas oris
Wangen, labia, vestibulum, gingiva, palatum durum en molle-uvula, tong met frenulum
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lincycicou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.