Samenvatting Geschiedeniswerkplaats tijdvak 6: De tijd van regenten en vorsten. Complete samenvatting van tijdvak 6, incl. kenmerkende aspecten.
Zelf altijd goede voldoendes mee gehaald :)
Ka: wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie
Door de handel in luxeproducten was het kapitalisme ontstaan, een economisch systeem
waarbij personen geld in een onderneming stoppen om winst te maken. De
productiemiddelen waren privébezit. Tot de 19 e eeuw hadden handelaren een leidende rol in
het kapitalisme. Handelaars hielden zich bezig met handel en nijverheid. Handel was de
hoofdzaak, daarom heette het handelskapitalisme. Omdat voor ontdekkingsreizen veel
kapitaal nodig was groeide het handelskapitalisme.
In 1602 kwamen de 8 compagnieën voor de handel op Oost-Azië samen en werden ze de
Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). De VOC was de enige in Nederland met het
recht om handel te drijven in Azië. Ook kregen ze rechten om verdragen te sluiten, oorlog te
voeren en gebieden te besturen. De VOC verkocht aandelen zodat ze alles konden betalen.
Aandeelhouders kregen een deel van de winst, de rest ging naar het bedrijf. De VOC was de
eerste met aandeelhouders die geld in de onderneming lieten zitten en die niet te leiding
hadden. Dit was een vernieuwing voor het handelskapitalisme. Het bedrijf werd bestuurd
door bestuurders uit Hollandse steden en in Azië zat de hoogste bestuurder (gouverneur-
generaal).
De VOC was eerst vooral geïnteresseerd in specerijen. Voor kruidnagel en muskaatnoten
moesten ze de Engelsen, Portugezen en Spanjaarden verjagen. Dit lukte en nu mochten de
Molukkers alleen nog maar met de VOC handelen. Na een opstand werden bijna alle
Molukkers vermoord, uitgehongerd of tot slaaf gemaakt door de VOC. De VOC stichtte
daarna op die plek landbouwbedrijven waar slaven werkte.
Op bevel van Jan Pieterszoon Coen werden de Bandanezen uitgeroeid. Op de plek waar eerst
Java stad kwam nu de stad Batavia. Batavia werd het hoofdkwartier van de VOC. De VOC was
een multinational en had een heel groot handelsnetwerk met factorijen. Eerst werd er met
zilver uit Japan katoen uit India gekocht, hiermee konden ze dan specerijen kopen. Bij Kaap
de Goede Hoop kwam er een kolonie die een verversingspost was voor schepen tussen
Batavia en Amsterdam.
In de 17e eeuw verdiende de VOC in Europa het meeste aan specerijen. In de 18 e eeuw
werden thee en koffie belangrijk. De thee kwam uit China en de koffie uit Java. Javaanse
boeren werden met hulp van de overheid gedwongen om koffie te verbouwen.
Rond 1600 werd Nederland actief op de Atlantische oceaan, er werd een West-Indische
Compagnie opgericht (WIC). Die kreeg het monopolie op de Nederlandse handel op de
Atlantische oceaan. De WIC hield zich eerst vooral bezig met de oorlog tegen Spanje. Met de
kaapvaart haalde Piet Heyn in 1628 succes toen hij de zilvervloot van Spanje bij Cuba
veroverde. Het handelsnetwerk van de WIC ontstond uit handelsposten, forten, eilanden en
kustgebieden. In Caribisch gebied werden de Antilliaanse eilanden veroverd en in Amerika
werd Suriname veroverd maar Nieuw-Amsterdam kwijt geraakt.
De WIC was veel minder machtig dan de VOC. De wereldwijde handelscontacten die de
compagnieën aanknoopten vormden het begin van de wereldeconomie. De wereldeconomie
kwam echt goed op gang in de tijd van regenten en vorsten. Er werden overal steeds meer
producten vandaan gehaald. Ook gingen spullen uit Europa naar Amerika.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annewolf1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
