Hoofdstuk 1
Archeologie: wetenschap die het verleden bestudeert aan de hand van ongeschreven bronnen.
Nomade: iemand die rondtrekt zonder vaste woonplaats
Samenleving van jager-verzamelaars: maatschappij van nomaden die leven van wat ze vinden en
vangen in de natuur.
Autarkisch: (zelfvoorzienend) wanneer een groep mensen voor zichzelf zorgt.
Agrarische revolutie: het ontstaan van de landbouw
Agrarische samenleving: maatschappij waarin mensen in dorpen leven van landbouw.
Nijverheid: producten maken
Revolutie: grote verandering
Sedentaire leefwijze: leven op een vaste woonplaats
Gezag: overwicht, persoon of instelling met macht
Hiërarchie: rangorde
Agrarisch-stedelijke samenleving: maatschappij met steden waarin een minderheid van de bevolking
leeft van ambachten en handel, terwijl de meeste mensen op het platteland leven van landbouw.
Staat: regering, gebied met regering
Kenmerkende aspecten
1. De levenswijze van jagers-verzamelaars: Het grootste deel van de geschiedenis leefden
mensen als nomaden in de samenleving van jager-verzamelaars. Ze kwamen aan hun voedsel
door te jagen en voedsel te verzamelen in de natuur. Omdat mensen nog niet konden
schrijven is onze kennis over de prehistorie gebaseerd op ongeschreven bronnen.
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen: De levenswijze van mensen
veranderde door de ontwikkeling van de landbouw die voor het eerst ontstond in het
Midden-Oosten omstreeks 10 000 v.C. De overstap van jagen en verzamelen naar akkerbouw
en veeteelt duurde duizenden jaren, maar had zulke grote gevolgen dat gesproken wordt van
de landbouwrevolutie. De landbouwsamenleving ontstond waarin mensen in dorpen
leefden. Uit gevonden graven weten we dat deze eerste boeren geloofden in een
hiernamaals.
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen: In Mesopotamië, langs de
vruchtbare oevers van de Eufraat en de Tigris, ontstond de eerste stedelijke beschaving
omstreeks 3500 v.C. Door de gunstige natuurlijke omstandigheden ontstond een
landbouwoverschot, waardoor een deel van de bevolking in steden kon wonen en leven van
nijverheid en handel. Om de bevloeiing van akkers in deze landbouw stedelijke samenleving
te organiseren ontwikkelden leiders zich tot koningen, die met ambtenaren, priesters en
soldaten heersten over een groot gebied. Voor de administratie van het bestuur werd het
schrift uitgevonden. Mensen geloofden in machtige goden die alles bepaalden.
, Hoofdstuk 2
Barbaar: onbeschaafde vreemdeling
Directe democratie: democratie waarin alle burgers over politieke besluiten beslissen
Inheems: oorspronkelijk
Aristocratie: regering van een groep aanzienlijke mensen
Democratie: bestuur waarbij het volk beslist
Monarchie: staat met 1 vorst
Oligarchie: regering van een kleine groep
Tirannie: regering van een tiran, een alleenheerser die met geweld de macht heeft gegrepen
Dictator: alleenheerser
Gouverneur: provinciebestuurder
Imperium: rijk
Republiek: staat zonder vorst
Senaat: vergadering van mannen uit aanzienlijke Romeinse families
Staatsgodsdienst: geloof waarvan bestuurders en ambtenaren aanhanger moeten zijn
Tolerantie: toestaan van andere culturen en meningen
Norm: wat mensen normaal vinden
Prediker: persoon die een geloof bekendmaakt
Waarde: Wat mensen belangrijk vinden
Verdrag: afspraak, overeenkomst
Volksverhuizing: verplaatsing van een volk
Kenmerkende aspecten
4. De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek
in de Griekse stadstaat: In de oudheid bestond Griekenland uit onafhankelijke stadstaten
met verschillende bestuursvormen, zoals de monarchie en aristocratie. In de 6e eeuw v.C.
ontstond in Athene de eerste democratie, waarin burgers in een volksvergadering beslisten
over het bestuur. Vanaf dezelfde eeuw ontwikkelden Griekse filosofen een
wetenschappelijke manier van denken, waarbij ze alles met hun verstand probeerden te
beredeneren.
5. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur: In de 5e en 4e eeuw v.C.
ontwikkelden de Grieken hun bouwkunst en beeldhouwkunst tot op hoog niveau. Na de
verovering van Griekenland namen de Romeinen de Griekse vormentaal over en voegden er
eigen elementen aan toe. Deze Grieks-Romeinse mengcultuur wordt klassiek genoemd,
vanwege de latere navolging.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittjonkergouw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.