Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
Eczeem Zuiver morfologische - Acuut: erytheem, Algemene huidverzorging: DD psoriasis (zeer scherp
diagnose oedeem, papels, - Zachte reinigingsmiddelen gebruiken: douche begrensd)
vesikels, exsudatie, olie, syndets, geen zepen (zeker geen sunlight)
bloeding, crustae, - Douchen, baden beperken
schilfers - Huid hydrateren
- Subacuut: uitdroging &
schilfers R/ topische cortisonen bij ontsteking, hydraterende
- Chronisch: erytheem, crème bij droge huid hydrofiele anionische crème
schilfering & bij vochtig eczeem
lichenificatie
Onscherp begrensd R/ topisch corticosteroid: 1-2x/dag (2x/week in
onderhoud) + emoliërende crème
R/ foto- en fotochemotherapie (UVB en PUVA)
R/ topische immunomodulatoren
Systeemcorticoiden uiterst zelden
Duidelijk uitwendig - Acuut eczeem, chronisch bij regelmatige
Exogene aantoonbare oorzaak blootstelling
eczemen - Gelokaliseerd op de plaats van blootstelling,
strooireactie mogelijk
1) Type IV reactie (gesensitiseerde T-cellen) bij Frequent via de Diagnose:
Contactallergisch blootstelling oogleden, beschadigde - Epicutane
eczeem huid en in huidplooien testen/patchtesten/plakte
Genetische susceptibiliteit sten/lapjesproeven
(Allergenen die frequent
Reactie na 7-10 dagen of 2-3 bij constant contact in de omgeving
voorkomen en waarvan
- nikkel (dimethylgyoxine test) de frequentie van
- chromaat (cement, bleekwater, lucifers, blauwe sensibilisatie > 1%)
tattoo’s, looizuur leder,…) - Semi-open testen (voor
- Perubalsem (kruisreacties met colofonium: hars producten die niet op de
van kerstbomen) huid mogen blijven)
- fragrance mix - Repeated open
- PPD (haarverf, leer, bont, hennatattoo, application test (2x/d
azoolkleurstoffen, benzocaïne) elleboogplooi 2w lang)
1
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
- Methylchloroisothiazolinone en - Use test (product
methylisothiazolinone of MCI/MI (bewaarmiddelen) gebruiken zoals bedoeld)
- rubber (type I na 30min, type IV na 2-3 dagen) of
rubberadditieven (enkel type IV) R/Verbreken contact
2) = allergische reactie door combi van allergeen met Belicht vs onbelicht
Fotocontactallergi zonblootstelling (beide moeten samen voorkomen
sch eczeem om reactie uit te lokken)
Genetische susceptibiliteit
- Topica (> 30%): parfums, antiseptica in deo’s,…
- Antibiotica
- Antihistaminca
- Lokale anesthetica
- Zalfbasissen (fastum gel is vrij bekend hiervoor)
- corticosteroiden
3) Irritatief eczeem Minder individuele Roodheid, kloven, Zeer vaak op de Verminderen contact
susceptibiliteit minder visceus handen, buig- en
Rechtstreeks toxische rugzijde vingers,
inwerking: Geen blaasjes! ringzone, handpalmen
- Oplossen fosfolipiden
- Denaturatie va eiwitten,
enzymen
- vetoplossend en
uitdrogend
4) Luiereczeem Chemische irritatie door Frequent luiers DD/ luierdermatitis
faeces, urine in verversen, vooral kleine (scherper afgeleinde
afgesloten milieu peuters. erytheem)
Vaak bijbesmetting met C.
albicans R/ beschermende
2
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
Meer bij kinderen met zinkoxide pasta
atopische dermatitis of
seborrhoïsch eczeem
Andere Eczemen
1) Dyshidrotisch Oorzaken: Vesikels tot bullae Lokalisatie
eczeem - Strooireactie (“pompholyx”) handpalmen, laterale
contactallergie evoluerend tot zijde vingers,
- Contactallergie (nikkel) afschilfering voetzolen
- Ide reactie op mykose Sterk jeukend ->
(meestal voeten) cyclisch verhaal
Bijkomende factoren: Op en af gaand
- Opstoten bij stress
- Warm en vochtig weer
- Atopisch eczeem
2) - Chronisch eczeem, Hyperkeratose, kloven Vnl handpalmen DD/ keratodermie,
Hyperkeratotisch palmoplantair en nagelaantasting schimmelinfectie, psoriasis
eczeem (drukfactor?)
- Vnl 40-50jr
- Oorzaak ongekend,
contactallergie uit te
sluiten (weinig frequent)
Droge vorm
3
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
3) nummulair Oorzaak onduidelijk, zoek Ronde, muntstukgrote Vnl symmetrisch Therapie moeilijk
eczeem naar contactallergie of plaques met erytheem, ledematen, soms romp
atopie vesikels, exsudatie,
crustae, acuut of
chronisch
4) microbieel - Eczeem door Vaak warme, vochtige Bacteriële infectie
eczeem overgevoeligheid plooien behandelen
bacteriën (vaak
stafylococcen/streptococc
en)
Bacterie/infectie is dus
wel degelijk aanwezig!
5) hypostatisch Eczeem bij veneuze Kenmerken van eczeem
eczeem insufficiëntie en ook veneuze
Contactallergie uit te insufficiëntie
sluiten (meestal dit) Onderbenen
4
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
6) gecraqueleerd = asteototisch eczeem Vnl onderbenen Voldoende
eczeem vochtigheidsgraad,
Vooral bij ouderen minder wassen, overvette
zepen, hydraterende
middelen
7) Juveniele Aandoening voetzolen bij Rood, schilferend, Behandeling:
plantaire kinderen, met spontane hyperkeratotisch met - Katoenen sokken
dermatose genezing rond puberteit kloven - Geen detergentia
- Overvette zepen voeten
Oorzaak Ontvetting door en hydraterende crèmes
zepen, detergentia, ‘s avonds; keratolytische
zalven
Erythemato-
squameuze
dermatosen
1) Mycose
2) psoriasis IL-23 te veel Goed omschreven, rode Sym! Strekzijde Diagnose: typische DD/ Hoofd & ge-hoorgang:
Genetische vlekken met grauw-witte ellebogen, knieën, kliniek, topografie, seborr ecz,
voorbeschiktheid + dikke schilfering, hoofdhuid, sacrale familale aamnese
5
,Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
omgevingsfactoren schilfers zijn droog, dik, streek, nagels -> biopsie, histologie DD/ romp en ledematen:
Koebner-fenomeen! in lagen, (jeuk), (olievlek, vingerhoed) -> keelkweek (gutatta) seborhoïsch eczeem,
kaarsvetver-schijnsel, -> bloed (artritis of eczematiden, nummulair
2 leeftijdspieken: teken van Auspitz metabool syndroom) eczeem, mycosen,
- Begin van het leven na pytiriasis rosea van Gilbert,
zware ziekte Verdikte en schilferende PASI (Psoriasis Area and T cellymfoom, Pytiriasis
- Later door vreemde opperhuid, vasodilatatie Severity Index): ernst rubra pillaris, Lupus
medicatie in de lederhuid evalueren per huidregio
-> PASI75 = 75% DD/ Palmoplantair:
Risicofactoren: TNFalfa -> IL23 -> IL17 verbetering hyperkeratotisch eczeem,
Overgewicht, Alcohol, TNFalfa & IL-17 zorgen tinea manus/pedis
Roken, Stress, Genetisch, ook voor nonalcoholic N-medicamenteus:
Zware ziekte fatty liver disease roken, alcohol, obesitas DD/ Inversa: intertrigo vnl
intermittent fasting, candida albicans
Uitlokkende factoren: ketogeen dieet,
Geneesmiddelen (bèta mediterraan dieet, DD/ Nagel: tinea inguinis
blokkers), infecties, glutenvrij, alcohol, roken
hormonale factoren, Medicamenteus: DD/ psoreatische artritis
zonlicht, psychosociale 1) topisch: corticoiden (pijn in rust, vooral ‘s
stress, verergert tijdens klasse 4, Tacrolimus, vit nachts) itt artrose (pijn bij
zwangerschap D analogen (calcipotriol gewrichtsgebruik)
en tacalcitol),
Comorbiditeiten: DM, 2) licht: UVB (korte golf)
metabool syndroom, of PUVA (lange golf)
depressies, 3) pillen: acitretine,
Psoreatische artritis (4- methotrexaat,
42%) in associatie met cyclosporine, apremilast
nagelPsoriasis (zere rug, (terugbetalingscriteria
schouderpijn,…) idem biologicals)
4) biologicals
(PASI>10%) + falen v
voorgaande therapie:
TNFalfa inh, IL-17 inh(
nieuwste) , IL-23 inh.
+ vaccinatie tegen griep,
HBV, COVID, zoster en
6
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
mazelen
+ doorverwijzen naar
specialist voor niet-huid-
gerelateerde klachten
=> Psoriasis
management
- Chronische Rood schilferende Curetteren voor
plaque plaques zekerdere diagnose
Psoriasis/ Curettefenomeen: als
Psoriasis men de schilfering
vulgaris afschraapt en bij het
laatste vliesje komt
bloedt deze
- Psoriasis Multipele kleine
gutatta druppelgrote rode
plekken
Vaak na angina
Vaak eerste Psoriasis
opstoot
Ook curettefenomeen
- Psoriasis Felrode niet schilferende
inversa/ plekken in de
Psoriasis lichaamsploooien
intertrigine
us Minder schilferend
7
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
- Psoriasis Multipele pustels
pustulosa omgeven door rode huid
Von Zumbusch (grote
oppervlakten)
Andrew Barber
(palmoplantair)
- Erythroder Kan levensgevaarlijk zijn! Uitgebreide roodheid
mie op Opname vereist over het hele lichaam
basis van (zonder pustels itt
Psoriasis Psoriasis pustulosa)
- nagelPsori Vingerhoedsfenomeen DD/ schimmelnagel (geen
asis (pitting) olievlekfenomeen + totale
Olievlekfenomeen (rode anamnese)
vlekken onder de nagel)
Distale nagelloslating
Parapsoriasis - Pytiriasis lichenoides
- Parapsoriasis en
plaques
3) Pityriasis rosea Paravirale eruptie: Begint met solitaire -Bovenarm, dij, romp Zelflimiterend binnen 6-10
van Gibert Vaak HHV-6 of HHV-7 als Herald patch (rood -vanaf hals over romp, weken
oorzaak omcirkeld) van 2-5 cm armen tot polsen en Detergenten vermijden
OF Hierna: lenticulaire- bovenste helft dij
Medicamenteus: ACE- nummulaire grote ronde R/ bij jeuk of irritatie:
inhibitoren matig scherp begrensde Denneboompatroon hydrocortisone (klasse 2) DD/ secundaire syphilis
maculae met (sterker preparaat OF met (schilfering + eerder
Vrij frequent, vnl pityriasiforme schilfering geconcentreerde menthol voor verkoeling primair gehad?) <->
jongvolwassenen op romp en proximale vlekken op de
8
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
ledematen middenlijn en colorette bij pityriasis rosea
Dan: ovale dermatosen uitwaaiering naar (schilfering naar binnen):
met buiten):
denneboompatroon op
rug en flanken +
verbleken van oudste
letsels met fijne rode
schilferzoom
(medaillons of
colorette; blauwe cirkel) DD/Psoriasis gutatta (ook
op hoofd,…)
DD/
geneesmiddeleneruptie
(samenvloeiende maculae)
4) Seborrhoïsch Twee vormen Seborrhoïsvhe gebieden = plaatsen met veel
eczeem - Zuigeling talklieren en dus vette huid
- Volwassene
- Eczema 6e-8e week Melkkorstjes op het Lichaamsplooien, Verdwijnend na 3-4 DD/ atopisch eczeem,
seborrhoic hoofd en in de Melkkorstjes op het maand bacteriele infectie, candida
um 9% van de neonaten lichaamsplooien of kruin
infantum uitgebreider op romp en
ledematen
Jeukt niet
9
, Definitie + oorzaak + Klinisch beeld Plaats Diagnose + DD + foto
etiologie Behandeling
- Eczema Na de puberteit Chronisch en op en af Typische lokalisaties: R/ Baby :
seborrhoic Malassezia gaand verloop - behaarde hoofdhuid, - Verwijderen
um wenkbrouwen en melkkorstjes met
adultorum 2-5% vd bevolking, vooral Matige scherp oogranden amandelolie of zeepje
mannen (past bij het vette begrensde schilferende - baardstreek, - Ontvetten
huidtype) vlekken op rode bodem nasolabiale plooi - Hydrocortisone
- retro-auriculair, preparaat
oorschelpen en R/ Volwassenen :
gehoorgang - Shampoo met
- presternaal en antifungica (zinkpyrithion,
interscapulair ketoconazol)
- plooien en navel - Ook als zeep voor het
lichaam
- Aangepaste dagcrèmes
met anti-gist werking
- ketoconazol crème
- itraconazol tabletten 1e
2 dagen van de maand :
2/d
Erythemen Wegdrukbare roodheid - Gegeneraliseerd
v/d huid, veroorzaakt door (virale infectie,
mechanische, fysische, farmaca,…)
infectieuze, toxische of - Diffuus (dermis
allergische factoren bloedvaten)
Ontstaat door - Maculair (toppen
vaatverwijding papillen)
1) veralgemeende - infecties (secundaire Doorgaans start 7-14
erythemen syphilis) dagen na inname
- maculopapuleuze medicatie: ampicilline bij
kinderziekten (mazelen,) mononucleosis
- medicatie infectiosa -> morbilliform
=> alles systemisch erytheem
10