BINDWEEFSEL IN HET ALGEMEEN
Beweging veroorzaakt mechanische belasting op spieren, pezen, botten, gewrichten, kapsel
en banden (bindweefsel).
Taken van bindweefsel:
Ongewenste vormverandering of beschadiging tegen gaan (bescherming).
o VB: schok opvangen bij een sprong. Kapsels bestaan voor een groot deel uit
bindweefsel.
Het verbinden van structuren (versterken).
o VB: Overgang van een spier naar een pees.
o VB: Banden/ligamenten versterken het kapsel.
De bindweefselcellen maken complexe macromoleculen die door hun fysische
eigenschappen elk voor hun eigen functie ontworpen zijn > weinig vervormbaar of juist sterk
elastisch.
Voorbeeld: spierpees
Bindweefsel kan zich aanpassen bij intensievere belasting echter ook overbelast en
beschadigd raken en tot blessures leiden.
FIBROBLASTEN
Bindweefsel wordt gevormd door de fibroblast. Bij weefselschade worden de fibroblasten
geactiveerd, gaan vermenigvuldigen en zorgen voor functioneel littekenweefsel.
Fibroblasten hebben een inwendig celskelet om druk- en trekkrachten op te vangen en toch
hun vorm te behouden (Buckminsterfullereen molecuul ook wel buckyballs genoemd).
Een fibroblast is bij de volgende processen betrokken:
Stabiliteit. De cel zelf dient stevigheid te bezitten om weerstand te kunnen bieden aan
mechanische krachten, in de vorm van een celskelet. Ook dient de cel zich te kunnen
hechten aan de omgeving.
Mobiliteit. Hij moet zich kunnen verplaatsen naar een gebied waar
bindweefselvorming nodig is.
Communicatie. In wisselwerking met de omgeving moet de fibroblast waarnemen dat
er behoefte is aan aanmaak van bindweefsel.
Productie. Een fibroblast maakt een diversiteit van moleculen om de
bindweefselvezels en de grondsubstantie van bindweefsel te vormen.
1
, Opruimwerkzaamheden. Bij de afbraak van beschadigd weefsel is de fibroblast ook
betrokken. Het door fibroblasten afgegeven enzym collagenase (MMP-I) ruimt
collageenfragmenten op.
Selectieve lokale prikkels in een weefsel leiden tot functionele aanpassingen van dat
weefsel.
Ofwel peesblessure … geen druk maar rekprikken (functioneel)!
COLLAGEEN EN FASCIES
Spanning in een weefsel leidt tot de aanleg van collageen bindweefsel in de trekrichting.
Collageen heeft een grote trekvastheid maar is in de lengterichting weinig vervormbaar.
Ontstekingen zijn bij uitstek de prikkel voor fibroblasten om snel collageen bindweefsel te
vormen. Door vroegtijdige mobilisatieoefeningen dienen verklevingen zoveel mogelijk te
worden voorkomen > VB: logesyndroom (of compartimentsyndroom) van onderbeen en –
arm.
Logesyndroom: VB: springschenen. De spier wordt te groot voor het omhulsel.
Fascies dragen o.a. bij aan (A) ongewenste wrijvingkrachten en (B) energie opslag en
overdracht > VB: gluteus maximus > tractus iliotibialis > exorotatie been + flexie en extensie
knie.
BELASTING EN BELASTBAARHEID BINDWEEFSEL
Bindweefsel heeft, net als veel andere weefsels in het lichaam, de mogelijkheid zich aan te
passen aan de aangeboden belasting (wet van Wolff).
Voorbeeld van hypertrofie je beschadigt iets licht, tijdens herstel wordt het iets sterker
gemaakt.
Voorbeeld van atrofie als je in het gips hebt gezeten, neemt je spiermassa af.
Use it or lose it
Spier- en bindweefseleiwitten die niet worden gebruikt, worden omgezet in voor het
lichaam nuttige energie.
De term overbelasting is te omschrijven als een zodanige belasting dat daaruit een
gestoorde functie of een beschadiging van het belaste weefsel voortkomt.
Sporters die hoge eisen aan zichzelf stellen en hun trainingsprogramma op verantwoorde
wijze intensiveren, zien een duidelijke verbetering in hun prestaties. Zij overschrijden,
ondanks de toenemende belasting, hun belastbaarheid niet en voelen zich goed.
INVLOEDEN OP BINDWEEFSELAANPASSINGEN
Het is de laatste decennia steeds duidelijker geworden dat het zenuwstelsel en de
hormoonhuishouding een sturende invloed op de samenstelling en
aanpassingsmogelijkheden van bindweefsel hebben.
Het hormoon cortisol beïnvloedt processen in het lichaam die optreden bij stress, honger en
trauma. Daarnaast remt het de soms agressieve ontstekingsreacties bij
weefselbeschadiging. Om die reden worden corticosteroïden in de sportgeneeskunde
gebruikt voor ontstekingen van pees-, gewrichts- en ligament letsel.
Langdurig hoge concentraties corticosteroïden echter beïnvloed bindweefsels in negatieve
zin. Cortisol > gluconeogenese ↑ > afbraak eiwitten naar aminozuren in o.a. spierweefsel,
pezen en ligamenten t.b.v. glucosetoename (energie).
2
, Corticosteroïden: ontstekingsremmend, pijnstillend.
Ze breken cellen af. Maar ze maken ook gezonde cellen kapot.
Als je heel veel stress hebt ( veel cortisol), kan d weefselaanmaak negatief beïnvloeden.
DIABETES MELLITUS EN BINDWEEFSELBEÏNVLOEDING
Glucose gaat een reactie aan met eiwitten (dus ook collageen).
Risico op:
Arteriosclerose
Hartinfarct
Lensafwijkingen in het oog
Zenuwuitval en gevoelloosheid
Open wonden aan benen en voeten (necrose)
Beperking van gewrichtsuitslagen
Etc.
Mensen willen nog wel eens smokkelen met onregelmatig leven, zwaar drinken, zoet gebak
en extra insuline spuiten. Maar als een patiënt doordrongen is van de langetermijneffecten
van een slecht gereguleerde glucosespiegel in het bloed, leidt dit hopelijk tot grotere
therapietrouw.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimVr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.