1
Opdracht A: Zoekplan
Het verband tussen persoonlijkheidskenmerken, opvoedstijl en gepest worden bij westerse
kinderen in de basisschool leeftijd
Naam: …
Studentnummer: …
Cursus: PB0712 Literatuurstudie
Begeleider: ..
Examinator: dr. Jenny van Beek
Inleverdatum: 17 mei 2023
, 2
Het verband tussen persoonlijkheidskenmerken, opvoedstijl en gepest worden bij westerse
kinderen in de basisschool leeftijd
In Nederland wordt ongeveer 11% van de kinderen in de basisschoolleeftijd gepest.
Hiervan wordt 3% vaak tot zeer vaak gepest, en 8% soms. Zevenenvijftig procent van de
slachtoffers wordt persoonlijk gepest. Dit houdt in dat ze uitgescholden worden, uitgelachen
worden, geduwd of gestompt worden (Van den Broek, 2022).
Pesten houdt in dat een kind herhaaldelijk en langdurig last heeft van negatieve
handelingen, verricht door één of meerdere medeleerlingen (Olweus, 1993). De gevolgen zijn
daarbij erg groot. Hieronder wordt verstaan het extreem uitsluiten van het gepeste kind door zijn
of haar leeftijdsgenoten, het lopen van een groter risico voor negatieve ontwikkelingsuitkomsten,
zoals gedragsproblemen en depressies op latere leeftijd (Ttofi, 2011) en, in extreme gevallen,
zelfs zelfmoord als gevolg (Vlachou, 2011). Aangezien pesten een groot probleem is, is het dus
ook belangrijk om te weten waarom bepaalde kinderen gepest worden. Dit zou een goede
interventie in een vroeg stadium mogelijk maken.
Mogelijke factoren die op het gepest worden van invloed kunnen zijn, zijn opvoedingsstijl
van het kind, groeps-dynamische processen, kenmerken in de maatschappij zelf,
persoonskenmerken van een kind en factoren die bij de school horen (Pellegrini, 1998).
Opvoedstijl omschrijft het gedrag van ouders zoals het ervaren wordt door het kind, en
heeft twee dimensies: veeleisendheid (zoals sturen van gedrag, het stellen van grenzen en
verwachtingen voor het kind) en ontvankelijkheid (zoals het reageren op wat het kind nodig
heeft, steun geven en het voeren van een warme communicatiestijl) (Georgiou, 2008). Een aantal
studies hebben onderzocht wat de relatie is tussen de opvoedstijl van de ouders, en dan in
meerdere mate die van de moeder, en de academische prestaties van het kind, alsmede zijn of
haar psychosociale aanpassingsvermogen (Georgiou, 2008). Dit is in de te onderzoeken context