Examen: combinatie open, MKZ = 80% voor elk deel minstens 8/20
Niveau’s van evidentie en risk of bias
Study designs + pyramide van evidentie (vorig jaar)
H3 handboek health sience literacy
Secundair onderzoek: reviews + meta-analyse
Primaire studies
- Experimenteel onderzoek dit vooral
o Variabele wordt gemanipuleerd effect bekijken hiervan op andere variabele
- Observationeel onderzoek
o Alleen observeren wat er gebeurt
Flow chart van studies: afh doel studie
- Analytisch onderzoek: pico of peco vraag relatie tss verschillende variabelen
o Zelf interveniëren experimenteel
o Niet interveniëren observationeel
- Non-analytisch onderzoek: PO vraag
Analytisch onderzoek
- Relatie tussen 2 factoren kwantificeren
o Effect van (I) interventie op uitkomst (O) of (E) blootstelling op uitkomst
Experimenteel: onderzoeker actief factor veranderen of interventie opleggen
Observationeel: /p/ betrokkenheid van onderzoeker
Experimenteel onderzoek
- Onafh variabele manipuleren effect bestuderen op outcome (andere variabele)
RCT bovenaan = gouden standaard voor experimenteel onderzoek
- Randomised Controlled Trial
- Trial: doordat je intervenieert
o Door manipulatie: causale relaties bestuderen
Causale relaties alleen bij experimenteel onderzoek!!
Bv door water groeien er bloemetjes, geen water = geen bloemetjes
o Effect op andere variabele nagaan
- Gecontroleerd: je kan effecten vergelijken en dus uitspraak doen over impact van verschillende
interventies
o Vergelijken met controle conditie
- Gerandomiseerd: geeft beste garantie op vergelijkbare groepen vooraf
o Op basis van toeval samengesteld, vooraf geen verschillen
- Gestandaardiseerd: reduceert de invloed van externe factoren
o Standaard protocol: water elke dag om 8u ’s ochtend 0,5L
o Allemaal zelfde lichtinval, zelfde temperatuur
o Zoveel mogelijk standaardiseren
- Interne validiteit studie zo hoog mogelijk houden!!
1
, Onderzoeksmethodologie 2
Interne vs externe validiteit
- Controle externe variabelen altijd wel storende variabelen
- Interne validiteit
o Wat ik vind is dat de waarheid binnen studie?
o Verschil door water
- Externe validiteit
o Waarheid ook buiten studie? Extrapoleerbaar en generaliseerbaar naar realiteit/ andere settings?
- Gaan ten koste van elkaar
o Hoe meer focus op interne hoe meer externe gaat zijn
o Effect 2 interventies: oefentherapie vs mobilisaties
Gestandaardiseerd therapieprotocol = interne validiteit
Externe validiteit lager = moeilijker
- Voordeel RCT
o Causale relaties bestuderen
o Controle over externe variabele is maximaal
o Interne validiteit is maximaal
- Nadeel RCT
o Externe validiteit lager
o Duur, tijdrovend
o Praktische en ethische barrières
RCT
= Ethisch verantwoord?
- Ethisch verantwoord om mensen te onderwerpen aan schadelijke interventies?
o Relatie asbest blootstelling en longkanker geen RCT uitvoeren
Dan observationeel onderzoek
Minder controle
- Niet altijd beste keuze voor vraag
- Ethisch verantwoord om mensen (goede) therapie te ontzeggen in controlegroep?
o Placebo, therapie ontzeggen niet goed
- Nieuwe protocollen/ therapieën?
o Haalbaarheid
o Veiligheid
o Uitvoering
o Niet direct grote RCT
o Bij nieuwe therapie ook niet grootschalig, eerst kijken reacties van P op therapie
= Praktische haalbaarheid (tijd, geld opzet)?
- Kijken P met knie-artrose: kijken prognose na chirurgie of progressieve prognose niet makkelijk in
studie opzetten = eerder observationeel kijken
- RCT goed uitgevoerd?
o Niet door label beter dan andere
o Problemen in opzet studie
o Randomisatie (toevallig) of zelfselectie (voorkeuren spelen rol, base line niet vglbaar)
- Kijken naar Risk of Bias in studie
o Kwaliteit van studies
- Rekening houden met storende variabelen relatie tss 2 variabelen
o Onder of over accentueren
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosedeman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.