13. Bloedcellen worden afgebroken in de lever.
14. Bloedcellen worden gevormd in beenmerg
15. Chrondale beenvorming vanuit kraakbeen
Desmale beenvorming vanuit beenweefsel
Seminair 5 ; tractus digestivus
Syllabus ; 10,11 – ppt ; 30,31- anatomie& fysiologie ; H16
22
,Leerdoelen ;
Essentietiële nutriënten benoemen
Spijsverteringskanaal beschrijven
Globale bouw van wand + globale functies
Transport door spijsverteringskanaal benoemen
Transport van opgenomen stoffen beschrijven
Uitleggen hoe peristaltiek van de maag gaat en welke factoren hierop van
invloed zijn
Functies ; maagzuur, pepsine, slijm, enzymen, hormonen, dunne darm, maag,
dikke darm
Uitleggen wat belang is van vergroting van opp in dunne darm
Uitleggen wat er voor enzymen gemaakt worden door dunne darm
Hoe en waar vertering van ; koolhydraten, eiwitten, vetten
Hoe en waar de opname van essentiële nutriënten plaatsvindt
De peristaltiek van dikke darm beschrijven
Beschrijven hoe vochtresorptie plaatsvindt in dikke darm
Beschrijven hoe verdere opname en vertering plaatsvindt in dikke darm
De samenstelling van faeces beschrijven
5.1de spijsvertering
het spijsverteringsstelsel heeft als functie ; het opgenomen voedsel uit de maag te
bewerken , zoals splitsen/ verteren zodat de bouwstenen van het voedsel
opgenomen kunnen worden via de darm wand.
Spijsverteringstelsel = tractus gastro-intestinalis + ondersteunende organen.
Tractus gastro- intestinalis = maag darm kanaal externe milieu
Ondersteunende organen = alvleesklier, galblaas, en lever, tong, gebit,
speekselklieren interne milieu
Functie spijsverteringskanaal : vertering, secretie, opname, uitscheiding
Essentiele nutriënten voor lichaam essentiële aminozuren, vitamines, Vitamine
A,D,E,K , mineralen, vetzuren.
De tong
- de tong brengt het voedsel in de goede positie om gekauwd te worden.
- tong bevat smaakzintuigen samen met de reukzintuigen zorgen ze voor de
eerste prikkel naar zenuwstelsel daardoor gaan de
spijsverteringsorganen van start
- cephalische fase = voor het eten, moment wanneer nervus vagus prikkel
doorgeeft aan de maag ; productie maagsappen geactiveerd. ( horen,
zien , proeven )
het gebit
23
, - het gebit maakt voedsel zo klein mogelijk en zorgt ervoor dat het mengt
met speeksel.
- Als voedsel zo klein mogelijk is kunnen de eerste enzymen erbij : amylase
= voor koolhydraatvertering zit in speeksel
- Speeksel bevat ook ; linguale lipase= vetsplitsend enzym
De keelholte ( pharynx )
- Hij heeft als functie het voedsel in de slokdarm te krijgen.
- Uvula( huig) en epiglottis ( strottenklepje) zorgen ervoor dat niet in
luchtwegen komt
De slokdarm ( oesophagus)
- De slokdarm is opgebouwd ; slijmvlies = mucosa -submucosa- spierlaag-
bindweefsel = adventitia
- De functie van slokdarm = transport en doorboort het diafragma
5.2 de maag
in de maag wordt het voedsel vloeibaar gemaakt; tegelijkertijd worden enzymen
toegevoegd die voornamelijk werkzaam zijn in de eiwitvertering. zo ontstaat er
een vloeibare massa = chymus
functies van de maag
- opslag, menging en transport
- begin van eiwitvertering
- antibacteriële werking en secretie van intrinsic factor = een glycoproteine
die wordt geproduceerd door de maagwand ; absorptie van B12
5.2.1 cellen in de maag mucosa
mucosa = de binnenste laag van de maag.
Voldoende slijm zorgt ervoor dat de maagwand niet wordt aangevreten door het
zoutzuur.
Verschillende cellen die worden afgescheiden voor externe secretie ;
1. de halscellen ; dekcellen; slijmcellen = produceren slijm, beschermen
de maagwand tegen beschadigingen en chemische inwerking van
maagzuur
2. de hoofdcellen = produceren pepsinogeen; het voorstadium van
verteringsenzym ; pepsine
3. de wandcellen ; pariëtele cellen = produceren maagzuur = zoutzuur=
HCL en instrinsic factor
verschillende cellen die voor de interne secretie worden afgescheiden ;
1. G- cellen ; gastrine = scheiden gastrine af ; stimuleren maagzuurproductie
2. ELC cellen ; histamine = scheiden histamine af ; verhoogt maagsapsecretie
24