De zes voedingsstoffen die de mens nodig heeft zijn koolhydraten, lipiden,
eiwitten, mineralen, vitaminen en water.
Voedingstoffen Functies voor het lichaam
Koolhydraten (suikers) Brandstoffen; in mindere maten bouwstoffen.
Lipiden (vetten) Bouwstoffen en brandstoffen; isolatie, oplosmiddel
voor bepaalde vitaminen.
Proteïne (eiwetten) Bouwstoffen en hulpstoffen; in noodgevallen:
brandstoffen.
Mineralen (zouten en Bouwstoffen en hulpstoffen
sporenelementen)
Vitaminen Hulpstoffen
Water Oplosmiddel, transportmedium, warmtebuffer,
steunstof, vulmiddel.
Koolhydraten
Koolhydraten worden gebruikt voor de aanmaak van belangrijke organische
verbindingen. (zoals; DNA en RNA)
Worden op grond van het aantal moleculen in drie groepen verdeeld:
polysachariden, disachariden en monosachariden.
Monosacharide
Bestaat uit één ringvorm molecuul. 3 typen monosachariden: glucose, fructose en
galactose. Ribose is een monosacharide.
Disacharide
Zijn koolhydraten die uit 2 monosachariden zijn opgebouwd. De 3 meest
voorkomende disacharide: maltose, lactose, sacharose. Disachariden worden in het
spijsverteringskanaal gesplitst in de monosacharide waaruit ze bestaan.
Polysachariden
Zijn koolhydraten die uit veel tot zeer veel monosachariden bestaan. De belangrijkste
polysachariden zijn: zetmeel, glycogeen en cellulose. Glycogeen is een dierlijke
polysacharide.
Worden in het spijsverteringsstelsel stap voor stap door enzymen omgezet in de
volgende monosachariden:
Glucose, de belangrijkste brandstof in het lichaam;
Fructose en galactose, worden door de lever omgezet in glucose;
, Ribose, de bouwstof in desoxyribonucleïnezuur (DNA) en ribonucleïnezuur
(RNA).
Afbraak van koolhydraten
Polysachariden en disachariden worden tijdens de spijsvertering tot monosachariden
afgebroken. Dit gebeurt mechanisch (kauwen) en chemisch. Bij de chemische
afbraak verandert de molecuulstructuur onder invloed van enzymen. Voor elke
chemische omzetting is een ander enzym nodig:
- Amylase: knipt de zetmeelketen in disachariden
- Maltase: splitst de maltosemoleculen in 2 glucosemoleculen
- Lactase: splits lactase in glucose en galactose
- Sacharase: splitst sacharose in glucose en fructose.
Lipiden
Zijn niet oplosbaar in water en hebben een hoge energetische waarde. De drie
groepen lipiden zijn triglyceriden, fosfolipiden en steroïden. Het zijn vetten
Bij de vertering worden lipiden omgezet glycerol en vetzuren; er zijn onverzadigde
en verzadigde vetzuren. In het lichaam worden de lichaamseigen lipiden uit glycerol
en vetzuren gevormd.
Lipiden hebben uiteenlopende functies:
Energiereserve (vetweefsel);
Bouwstof (zoals in celmembranen);
Oplosmiddel voor bepaalde vitaminen;
Elektrische isolatie rondom zenuwceluitlopers;
Brandstof voor de celstofwisseling.
Eiwitten
Zijn opgebouwd uit aminozuren. Er zijn twintig verschillende aminozuren. Twaalf
daarvan kan het menselijk lichaam zelf maken (niet-essentiële aminozuren); de
andere acht moeten in het voedsel zitten (essentiële aminozuren).
Het lichaam bevat honderdduizenden verschillende eiwitten, met uiteenlopende
functies:
Structuureiwitten (bouwstoffen);
Enzymen;
Transporteiwitten in de celmembraan;
Receptoreiwitten in de celmembraan;
Spiereiwitten (actine en myosine);
Antistoffen;
Hormonen;
Stollingsfactoren;
Neurotransmitters en neuroreceptoren;
Energiebron.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nfilius. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.