Hoorcollege 1:
Waarom is antropologie belangrijk?
Wat is antropologie-> antropologie als in mensen die ver weg gaan naar een
stam, daar gaan wonen om te onderzoeken hoe anders mensen zijn hoeft niet
per se zo te zijn. Voss: we leren over onszelf door te kijken naar een ander.
Erikson: 2004-> mensen die met dezelfde set van capaciteiten worden geboren
in de wereld, binnen een groep zijn er vele verschillen, de een heeft een hoger is
dan de ander enz. De verschillen binnen een groep zijn groter dan verschillen
tussen groepen, zeggen dat de ene groep muzikaler is dan de ander is dus niet
logisch. Toch is het een raadsel hoe waar mensen opgroeien tot bepaalde
talenten komen, interdisciplinair gekeken; mensen worden ergens geboren en
gedurende je leven verandert dit milieu, de omgeving en dit betekent dat de
connecties die je hebt veranderen, al deze zaken dragen mee aan de persoon
die je bent, bent geworden en kan worden in de toekomst. Antropologie is de
studie van menselijke verscheidenheid.
Tim Ingold -> merkt iets op aan de menselijke verscheidenheid. Mensen hebben
verschillende manieren van leven. Levenswijzen zijn een soort levenswegen, we
bewandelen in ons leven een weg, dit pad is voor ons al gemaakt, maar je
bewandelt hem niet precies zoals hij is gemaakt je loopt er misschien een beetje
naast of dwars, je maakt dus zelf ook een weg. Mensenleven zijn
gemeenschappelijke experimenten, deze kunnen niet bestaan zonder alle
mensen die er voor jou al zijn geweest, deze maken jouw leven mogelijk. Onze
levens zijn probeersels. Antropologie is de poging om te leren van zoveel
mogelijk benadering tot deze levensexperimenten. Een manier hiervoor is om te
kijken naar andere mensen en deze mensen serieus te nemen, kijk naar
alternatieven om te leven. Ontdekken welke wijsheden die bij de levens voor
ons zijn ontwikkeld.
“Hoe kan het dat mensen dingen op zo’n specifieke manier doen, anders dan
dieren, maar toch onderling ook weer zo verschillend?”
Alteriteit (zij) en identiteit (ik)
Augé & Colleyn -> de relatie tussen zelf en ander (ik en jij, wij en zij), die relatie is
waar we naar kijken binnen de antropologie, want in die relatie wordt alles
, geactualiseerd. De ene groep kijkt dus bijv. anders naar de andere groep dan
andersom (Duitsers kijken anders naar Nederlanders en andersom) -> pas als je
van beide kanten weet hoe ze zich erover voelen, dus zonder het voorstellen en
bedenken wat iemand van iemand vindt, met luisteren en serieus nemen, kom
je erachter wat hen perspectief is.
Antropologie is een holistische wetenschap (Wolf); antropologen gebruiken wat
ze nodig hebben, dit kan uit de geschiedenis, natuurwetenschappen enz zijn,
antropologen willen het mensenleven begrijpen en is een holistische
(omvattende) wetenschappen.
Samengevat:
- Antropologie hanteert in essentie een comparatieve analysestrategie
- Aan de ene kant aandacht voor verschil en de uniciteit van levenswijzen
- Aan de andere kant op zoek naar gelijkenis en het gedeelde tussen
levenswijzen
- Dit vereist zowel langdurig empirisch onderzoek (ethnografie) áls
grondige conceptualisering (filosofie)
Als antropoloog wil je niet alleen kijken naar het verschil van zij en wij, maar ook
naar zij en andere groepen. Antropologie heeft enorme aandacht voor verschil,
dat wat uniek is en bijzonder, maar aan de andere kant hebben we ook
aandacht voor overeenkomsten, gelijkenissen. We willen niet alleen weten wat
we anders doen, we zijn ook nieuwsgierig naar iets dat alle mensen overeen
hebben.
Wat is cultuur?
Cultuur is een centraal begrip in alle sociale wetenschappen. En toch weten we
vaak niet wat we bedoelen met cultuur, er is een hele geschiedenis met
definities wat we bedoelen met cultuur. Tegelijkertijd is het begrip ontzettend
succesvol binnen de sociale wetenschappen, zonder dat het daadwerkelijk
duidelijk is wat het woord inhoudt. De vraag is dan of we dit begrip kunnen
gebruiken en zouden moeten gebruiken.
Het woord cultuur: stamt af van het Latijnse colere (bewonen/inwonen), cultuur
is het zorgen voor, beploegen en aanbidden. Door de tijd heen, komt er meer
een betekenis aan, cultuur als cultivering, het in cultuur brengen van grond, het
ontwikkelen van iets. Daarmee staat cultuur tegenover natuur. Maar planten
enz. zijn natuur, MAAR: die bepaalde gewassen bestaan niet zonder mensen,
