Samenvatting
Samenvatting gedrag BVJ bassistof 3-7
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Goeie samenvatting, je hebt t boek niet nodig met deze samenvatting, ik raad aan om de samenvatting door te nemen en opgaves te maken :)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
GEDRAGBASISSTOF 3
● Gedrag is/zijn waarneembare handelingen van een dier of mens
- bv. bewegingen, geluid maken, slapen, van kleur veranderen, geurstoffen
afscheiden en een lichaamshouding handhaven
- Gedrag is opgebouwd uit opeenvolgende handelingen
(gedragselementen).
- Reacties van een dier of mens op prikkels noem je respons.
● De overlevingskansen en fitness van een dier worden vergroot wanneer het gedrag
goed is aangepast aan de omstandigheden, dit noem je adequaat gedrag
● Ethologie: de studie van het gedrag.
● Gedrag wordt bestudeerd door het op te splitsen
in afzonderlijke handelingen. (input en output)
● Een etholoog kan de vorming van gedrag niet
waarnemen (black box).
● Met MRI kunnen activiteiten van hersendelen
zichtbaar worden gemaakt bij het uitvoeren van handelingen, onderzoekers proberen
verband te leggen tussen gedrag en hersenactiviteit
● Gedrag is opgebouwd uit handelingen, Een handeling is respons op prikkels.
- Gedragssysteem: handelingen met een gemeenschappelijk doel.
- Gedragsketen: als het effect van de ene handeling leidt tot een volgende
handeling.
● Balts is een onderdeel van voortplantingsgedrag en een
voorbeeld van een gedragsketen (leidt tot bevruchting
eieren)
● Een subsysteem is een deelverzameling van de
elementen van het systeem.
● We proberen gedrag te kwalificeren (wat doet een dier)
en te kwantificeren (hoe vaak doet een dier iets)
● Gedrag moet objectief beschreven worden (zonder
persoonlijk waardeoordeel)
- Dus niet zeggen; die hond is lief, maar die hond
doet de oren iets naar achteren en kwispelt met
zijn staart
- in dat laatste geval moet je ook omschrijven wat
staart kwispelen is; de staart heen en weer
bewegen. Anders weet iemand niet wat je
bedoelt
● Vermenselijking van gedrag (lief, dom, slim, schattig,
lekker vinden etc.) noemen we antropomorfismen
● We proberen alle waarneembare handelingen te
omschrijven en geven voor het gedrag een afkorting
- Voorbeelden;
- Krabben oor: hond krabt zich met een
achterpoot aan/achter de oren; kr-o
- Krabben grond: hond krabt met voorpoten
een gat in de grond; kr-gr
, - Lopen rennen, springen: hond loopt; rent, springt: resp. lp,re,spr
- Een lijst met handelingen en beschrijvingen noemen we een ethogram, zo’n
ethogram kan tientallen verschillende handelingen omvatten
- Met een ethogram kwalificeer je gedrag
● Gedrag willen we ook kwantificeren; hoe vaak doe je iets?
- Dat kan op twee manieren; (1) In een bepaalde tijd alle soorten gedrag turven
en bij elkaar optellen of (2) per tijdseenheid
(bv 5 seconden) opschrijven wat een dier doet
- In beide gevallen hebben we protocol [=een
lijst van de achtereenvolgens waargenomen
handelingen van het dier] gemaakt
● In een frequentieanalyse geef je vervolgens
overzichtelijk weer hoe vaak welke handeling heeft
plaatsgevonden (staafdiagram)
● In een sequentieanalyse kun je weergeven hoe vaak
een bepaalde handeling is opgevolgd door een andere
handeling. Zo zie je in deze analyse dat ‘handeling a’ 12
keer werd opgevolgd door ‘handeling b’ ideaal om een
gedragsketen in kaart te krijgen.
BASISSTOF 4
● Gedrag heeft verschillende vormen en functies. Daarbij
spelen erfelijke eigenschappen (aangeboren) en
aangeleerde eigenschappen (ervaring) een rol
- welke handeling een dier of mens op een bepaald moment uitvoert, hangt af
van de interactie met zijn omgeving
- Gedrag wordt ook bepaald door prikkels, anatomie (bouw), fysiologische
toestand, ontwikkelingsfase
- tijdens de levensloop van een dier veranderd het gedrag door ontwikkeling en
leerprocessen
● Door een of meer handelingen van een dier
verandert het interne en/of externe milieu van het
dier, waarna een nieuwe handeling kan ontstaan.
Dit is een vorm van terugkoppeling
● De overlevingskansen en fitness van een dier
worden vergroot wanneer het gedrag goed is
aangepast aan de omstandigheden, dit noem je
adequaat gedrag
● Informatie over adequate gedrag kan via DNA of
door leerprocessen aan de nakomelingen worden doorgegeven
● De interne en externe prikkels bepalen grotendeels de motivatie en de kans dat een
bepaald gedrag ontstaat
- Motivatie (drang) is de bereidheid om een bepaald gedragssysteem uit te
voeren. Bv. voedingsdrang (honger en dorst), vluchtgedrag (veiligheid) en
voortplantingsdrang (paringsdrang, verzorgingsdrang)
● Regelmatig terugkerende schommelingen van prikkelsterkten in het interne of
externe milieu noem je periodieke invloeden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BasmallahFawzyy. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79789 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen