Thema 5 – evolutie van soorten
Evolutie = ontstaan van een verscheidenheid aan levensvormen door erfelijke geleidelijke
veranderingen uit bestaande soorten
1. Het begrip ‘soort’
1. Wat is een soort?
Biologische soort =
- Een groep individuen die morfologisch sterk op elkaar gelijken
- Zich onderling kunnen voortplanten
- Vruchtbaar nageslacht voortbrengen
Voortplantingsbarrières ( geen uitwisseling van genen)
2 problemen:
1. verwante soorten die paren (EN vruchtbare nakomelingen krijgen), maar toch
beschouwt worden als verschillende soorten
2. organismen die zich aseksueel voortplanten
2. Geografische ondersoorten
3. Rassen
Ras = populatie die een beetje afwijkt van andere populaties binnen een soort
Grieken:
Geocentrisch wereldbeeld = aarde is het centrum (Aristoteles)
ME:
Mens = hoogste wezen
Renaissance:
Heliocentrisch wereldbeeld = zon als centrum heelal (mensen gingen kritisch denken)
Spontane generatie:
Levende organismen kunnen ontstaan uit niet levende materie (Louis Pasteur)
19de eeuw:
God = wereld en het leven geschapen
Fixisme: soorten = onveranderlijk
Kennis God kopellen aan het ontbreken van wetenschappelijke kennis (William Paley)
= natuurlijke theologie
2. Evolutietheorie van Jean-Baptiste de Lamarck (lamarckisme)
2 elementen theorie Lamarck:
- Principe van gebruik en ongebruik van lichaamsdelen
Lichaamsdelen die veel gebruikt worden, worden gaandeweg groter &
lichaamsdelen die (bijna) niet gebruikt worden, worden zwakker
- Verworven eigenschappen zijn erfelijk
Vader = houthakker kinderen hebben sterke armen
, Theorie = niet bevredigend, want het mechanisme achter de evolutie was geen
verklaring voor + denkbeeld verworven eigenschappen die erfelijk zijn = fout
(geleidelijke evolutie)
3. Evolutie volgens Charles Darwin
Charles:
- Aanhanger van Paleys natuurlijke theologie
- Wereldreis Beagle lokale flora en fauna bestuderen
- Extra bewijs voor zijn evolutietheorie ‘On the Origin of Species by Means of
Natural Selection’
- Wallace
1. Darwins reis met de Beagle (= schip)
Kustlijnen Zuid-Amerika
2. De darwinvinken van de Galapagoseilanden
Stille Oceaan op de evenaar
Darwinvinken van elk eiland verschillend snavel
o Aangepast aan ecologische omstandigheden, geografische scheiding
verschillende soorten
o Vorm bek hangt samen met voedselaanbod
o Genetisch onderzoek vinken zijn nauw verwant geëvolueerd op
archipel
3. Argumenten voor Darwins evolutietheorie
Argumenten uit de:
- Geologie
- Embryologie
- (vergelijkende) anatomie
- Paleontologie
- Biogeografie
Geologie:
- Aardoppervlak veranderd voortdurend
- Organismen moeten zich aanpassen aan deze veranderingen
Planten en dieren veranderen in een zeer laag tempo
Embryologie:
- Embryo’s lijken heel gelijk in de beginfase
- Meer en meer verschillen wanneer embryo’s verder ontwikkelen naar foetussen
Diergroepen komen van een gemeenschappelijke voorouder
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper graaggedaan123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.