Geschiedenis – hoofdstuk 3 en 4
Paragraaf 3.1 – de opkomst van de islam
600 jaar na het ontstaan van het Christendom ontstond in Arabië de islam. De aanhangers veroverde grote
gebieden. 100 jaar later strekte de islamitische wereld zich uit van Spanje tot India: een hoogwaardige cultuur met
Arabisch als voertaal.
Een nieuwe godsdienst.
Over het ontstaan van de Islam (=monotheïstische godsdienst van moslims) , net als Christendom en Jodendom, is
met weinig wetenschappelijke zekerheid bekend. Het zou gesticht zijn door Mohammed (handelaar uit Mekka, die
op 40 jarige leeftijd profeet werd [iemand die goddelijke openbaringen ontvangt en ze aan mensen doorgeeft]. Van
610 tot 632 (zijn dood) zou de engel Gabriël aan hem verschenen zijn, en verzen van Allah doorgegeven hebben
opgeschreven in Koran (=heilige boek van de Islam). Overeenkomsten:
- Het was een monotheïstische godsdienst: één allermachtige god.
- een heilig boek.
- geloof heeft een boodschap dat voor de gehele mensheid geldt: ze wilden de hele wereld bekeren.
De moslims kende zo de Jihad (=inspanning voor verbreiding van de islam, vaak opgevat als heilige oorlog).
Staat en godsdienst.
De islam is vanaf het begin al een godsdienst van de heersers. Mohammed was profeet maar ook een wereldlijk
machthebber. Nadat hij in 622 werd verdreven uit Mekka, kreeg hij de macht in Medina wat dus islamitisch werd.
Vanuit Medina veroverde Mohammed het halve Arabische schiereiland. Na zijn dood kozen de belangrijkste
volgelingen een nieuwe geestelijk en politiek leider die de titel kalief (= opvolger) kreeg. Onder de eerste van hen
breidde de islam zich snel uit: zo liepen ze het Perzische rijk onder de voet, waardoor de islam de heersende
godsdienst werd in Iran en Irak, en op het Byzantijnse rijk werden Syrië, Palestina en Egypte veroverd.
Soennieten en sjiieten.
Rond 650 viel de expansie van Arabieren stil doordat ze onderling oorlog voerden. Na de moord op de kalief (neef
van Mohammed: Ali) kwamen de Omayyaden aan de macht, een familie uit Mekka. Ze stichten een dynastie
(=vorstenhuis) waarbij de titel kalief overging van vader op zoon. Het leidde tot opstanden van de sjiieten
(=volgelingen van Ali). Zij vonden dat de macht in handen moest zijn van de nakomelingen van Ali, omdat die familie
was geweest van Mohammed. De meerderheid, de soennieten steunde de Omayyaden. De opstanden waren
bloedig onderdrukt maar de sjiieten zijn altijd de grootste minderheid in de Islam gebleven. Onder de Omayyaden
rukte de islam opnieuw op. Tot in ver centraal- Azië en Europa tot aan Frankrijk. Daar werden ze in 732
teruggeslagen door de christelijke Franken. 100 jaar na Mohammed zijn dood kwam aan de expansie van het
Arabisch-islamitische rijk een eind.
De islam in Europa.
Spanje en Portugal bleven nog lang tot de Arabische-Islamitische wereld behoren: de Moren (zo werden ze daar
genoemd) kwamen er nooit in de meerderheid maar ze waren er wel aan de macht en vormden er de culturele en
economische bovenlaag. Vanaf de 11e eeuw drong een islamitisch nomaden volk (de Turken) op: ze veroverden
geleidelijk de resten van het Byzantijnse of Oost-Romeinse rijk en maakten er in 1453 een eind aan met de inname
van Constantinopel. Daarna veroverden ze ook grote delen van Zuidoost-Europa. Op het Iberisch schiereiland werd
de islam juist geleidelijk terug gedrongen. In 1492 voltooiden de christelijke vorsten hun reconquista (=christelijke
herovering in Spanje en Portugal op de islam) met de inname van Grandada in Zuid-Spanje.
Taaiheid en tolerantie.
de Arabieren waren rond 630 nog hele of halve nomaden. Hoe konden zij 2 hoogontwikkelde wereldrijken (Perzische
en Byzantijnse rijk) verslaan? Het was een ‘ruitervolk’ die militair superieur waren door de snelheid waarmee ze zich
op paarden/kamelen verplaatsten en taaiheid: ontstaan in de strijd om het bestaan in de woestijnen. Een
voorwaarde voor hun expansie was dat ze hun onderlinge verdeeldheid overwonnen: d.m.v. de Islam lukte dat. ze
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudieLeutje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.