Dit document omvat aantekeningen van alle colleges en kennisclips van het vak Handhavings- en sanctierecht. Dit vak bestaat uit bestuursrecht en strafrecht.
HANDHAVINGS- EN
SANCTIERECHT
College-aantekeningen en aantekeningen uit
kennisclips
Merle van Roest
Tweedejaarsstudent HBO-Rechten
,Week 1 – hoorcollege
Wat is handhavingstoezicht? Art. 5:11 Awb, afd. 5.2 Awb. Toezicht is géén opsporing!
Toezicht is gericht op of iemand zich aan de regels houdt, er is nog géén verdachte.
Opsporing is gericht op het opsporen van verdachten. De bevoegdheden van een
toezichthouder zijn geregeld in de Awb, de bevoegdheden van een opsporingsambtenaar in
het Wetboek van Strafvordering.
Toezicht heeft twee varianten: repressief toezicht (achteraf) en preventief toezicht
(voorafgaand).
Zodra toezicht overgaat in opsporing, dienen zich problemen aan. Je wil oneigenlijk gebruik
van de toezichtbevoegdheden voorkomen. Ook komt het zwijgrecht aan de orde bij het
strafrecht en het niet hoeven meewerken aan je eigen veroordeling. Arrest Saunders!
Week 1 – werkcollege
Online gebiedsverbod ECLI:NL:RBMNE:2023:375.
Nieuwsbericht zoeken. Is er sprake van een besluit? Wie is het bevoegde bestuursorgaan?
Welke toezichtsmiddelen? Welke vorm van handhaving is toegepast of kan je toepassen?
Gelede normstelling = normenhiërarchie (hoog gaat voor laag, bijzonder voor
algemeen)
Verdrag
EG-verordening/richtlijn
Statuut
Grondwet
Wet in formele zin (SG + regering)
Koninklijke besluiten die regels bevatten (AMvB)
Ministeriële verordening
Provinciale verordening
Gemeentelijke verordening en waterschapsverordening
Beleidsregels
Vergunningvoorschriften
Algemeen bestuursrecht is van toepassing op alle terreinen van het bestuursrecht. De Awb
is algemeen bestuursrecht! Bijzonder bestuursrecht kan afwijken van algemeen want
bijzonder gaat voor algemeen. Is er niks bijzonders geregeld, dan val je terug op het
algemene bestuursrecht. Voorbeelden bijz. bestuursrecht: sociale zekerheidsrecht,
vreemdelingenrecht, onderwijsrecht, omgevingsrecht, belastingrecht etc.
Kenmerken besluit (art. 1:3 Awb) (aan alles moet zijn voldaan):
1. Schriftelijk leesbaar?
2. Beslissing belangen afwegen (knoop doorhakken)
3. Door een bestuursorgaan (a-orgaan is een orgaan van een publiekrechtelijk
rechtspersoon dat krachtens het publiekrecht is ingesteld)
4. Publiekrechtelijk exclusieve overheidsbevoegdheid
5. rechtshandeling (rechtsgevolg is beoogd)
Tegen een besluit kan bezwaar en beroep worden ingediend. Hiervoor moet je
belanghebbende zijn.
- Direct-belanghebbende geadresseerde
- Derde-belanghebbende OPERA (objectief, persoonlijk, eigen, rechtstreeks en actueel)
Bij een handhavingsbesluit zijn dit vaak de omwonenden.
In een handhavingssituatie kunnen er meerdere direct-belanghebbenen zijn. Art. 5:31a Awb.
, Week 1 – kennisclips
Onderwerpen die o.a. voorkomen in het handhavings- en sanctierecht zijn:
Wat is het verschil tussen een bestuurlijke boete en een strafbeschikking?
Wat zijn de bevoegdheden van een toezichthouder en opsporingsambtenaar?
Wat gaat voor? Bestuursrecht of strafrecht? etc……
Handhaving is controle op de naleving van wet- en regelgeving en het doen naleven van
deze regels. Naleving is van groot belang om regels effectief te laten zin. Daarbij kan sprake
zijn van zelfhandhaving of -regulering of door een derde partij. Niet of onvoldoende
handhaving doet afbreuk aan de rechtszekerheid en -gelijkheid van burgers. Het levert strijd
op met algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Niet handhaven leidt er ook toe dat het
bestuursorgaan de doelen die met het wettelijk voorschrift worden beoogd, niet kan bereiken.
Kortom: de belangen die door de wet- en regelgeving worden gediend, worden niet of
onvoldoende beschermd als er niet wordt gehandhaafd. Ook wordt het gezag aangetast van
een bestuursorgaan als er niet of onvoldoende wordt gehandhaafd.
Handhaving kan plaatsvinden door verschillende middelen:
1. Strafrecht (door een proces-verbaal, dit leidt tot mogelijke veroordeling)
2. Privaatrechtelijk (door een vordering dat leidt tot vonnis civiele rechter)
3. Bestuursrechtelijk
Voor het uitvaardigen van een bestuursrechtelijke strafbeschikking wordt gebruik gemaakt
van een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) die in dienst/werkzaam is voor het
bevoegd gezag. Boa art. 142 Sv. Een boa mag staande houden en vragen om inlichtingen
zoals een ID-kaart. Een boa handhaaft vaak slechts een beperkt aantal
opsporingsbevoegdheden waarvoor hij is aangewezen (territoriaal). Het maakt niet voor de
strafrechtelijke handhaving van een noodverordening niet uit van wie de boa afkomstig is.
Het doel van handhaving is afdwingen en effectueren van normconform gedrag via
sancties en het bieden van rechtszekerheid en rechtsgelijkheid aan burgers. Waar
vinden we deze normen? In de wet, gedelegeerde regelgeving en beschikkingsvoorschriften.
Het bestuursorgaan heeft verschillende petten op. Welke?
1. Het bestuursorgaan is de normsteller (zij stelt de norm op), zij voert ook gedelegeerde
bevoegdheden uit
2. Het bestuursorgaan stelt de normen aan de ene kant, maar zij is ook de instantie die
handhaaft als deze normen niet worden nageleefd
Een overtreding kan bestaan uit iets doen en iets nalaten (gedraging).
Gemeentelijke handhaving art. 125 Gemw jo. H5 Awb
Handhavingscyclus
1. Normstellingsproces;
Welke normen moeten worden nageleefd?
2. Formuleren van handhavingsbeleid;
Algemeen beleid waarin wordt beschreven wanneer van welke bevoegdheid gebruik
zal worden gemaakt en aan welke bevoegdheden of waaraan bestuursorganen
belang hechten.
Wanneer wordt welk middel gebruikt?
3. Controle, toezicht en opsporing (uitvoeringsfase);
Er wordt uitvoering gegeven aan fase 2, constatering
4. Bepalen van de beste handhavingsreactie;
Vindt mede plaats op handhavingsbeleid, ook aandacht voor omstandigheden
5. Handhaving;
Besluit wordt genomen en deze moet door overtreder worden uitgevoerd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merlevr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
