Relatief korte maar duidelijke samenvatting geformuleerd rondom alle leerdoelen van de betreffende onderwerpen van OWE4 van het eerste leerjaar HBO Verpleegkunde op de HAN. Alle leerdoelen zijn uitgeschreven, voor sommige ziektebeelden is een MBG gemaakt. Alle inhoud is gebaseerd op gegeven literat...
Normale anatomie en De hersenen bestaan uit 3 delen: grote hersenen
fysiologie (cerebrum), kleine hersenen (cerebellum) en de
hersenstam. Het buitenste deel is de hersenschors/cortex
en bestaat vooral uit grijze stof. De hersenen besturen het
lichaam, ze zijn het deel van ons centrale zenuwstelsel
(CZS) dat zich in het hoofd bevindt. Ze zijn nodig om te
denken, te bewegen en onze zintuiten en geheugen te
gebruiken. Daarnaast maken ze hormonen aan en reguleren
de vegetatieve functies.
Oorzaken/Risicofactoren CVA is een vaataandoening, het risico voor een CVA loopt op
met de leeftijd. En mannen hebben een grotere kans dan
vrouwen. Verdere risicofactoren:
- Hypertensie
- Hypercholesterolemie
- Diabetes Mellitus
- Eerder doorgemaakte hart- en vaatziekten
- Familiare belasting op hart- en vaatziekten
Ook bepaalde leefstijlfactoren spelen een rol:
- Roken, overgewicht, inactiviteit en overmatig
alcoholgebruik
Etiologie/Oorzaken Een hersenbloeding wordt veroorzaakt door een scheur in
een verzwakte hersenarterie. Deze verzwakking is meestal
het gevolg van hypertensie en atherosclerose.
Een herseninfarct wordt veroorzaakt door een plotselinge
afsluiting van een hersenarterie. Dit is vaak het gevolg van
atherosclerose waarop een trombus is ontstaan. Deze
afsluiting kan ontstaan door een embolie.
Als dit zichzelf binnen 24 uur oplost noemen we het een TIA
(Transient Ischemic Attack).
Pathofysiologie Bij een scheur in een hersenarterie komt er bloed vrij in de
1
ZK-KT OWE4
, hersenen. Door het bloed komen neuronen in verdrukking. Dit
leidt tot necrose en afsterving.
Bij afsluiting van een van de hersen arteriën zal het gebied
achter de verstopping ischemisch raken. Omdat neuronen
afhankelijk zijn van een constante aanvoer van zuurstof,
zullen deze necrotisch worden en afsterven.
Symptomen De meeste symptomen treden spontaan en plotseling op:
- Hangende mondhoed (scheef gezicht)
- Doof gevoel of tinteling in een lichaamshelft
- Afasie (spraakstoornis), dysfasie (niet kunnen praten)
Overige symptomen zijn:
- Slikstoornissen, evenwichtsproblemen, duizeligheid,
visusproblemen, apraxie (niet kunnen uitvoeren van
praktische handelingen), neglect (negeren van
ledematen)
Diagnostiek FAST-Test: Face, Arm, Speech en Time
Belangrijk is om het tijdstip waarop symptomen zijn begonnen
te noteren.
Spoedige CT-Scan van de hersenen, de INR wordt bepaald
om stollingsstoornissen op te sporen.
Behandeling Een hersenbloeding wordt behandeld met ondersteunende
maatregelen. Toediening van Vitamine K en stollingsfactoren.
Ernstige hypertensie wordt behandeld met intraveneuze
antihypertensiva.
Een herseninfarct moet zo snel mogelijk worden behandeld.
Herseninfarct van < 4,5 uur oud komt in aanmerking voor
Trombolyse (stolsel oplossende middelen via infuus)
Van > 6 uur of ouder is maar voor een bepaalde groep
mogelijk. Via de liesarterie wordt een katheter
omhooggevoerd, en de trombus in hersenarterie wordt
verwijderd. Dit heet trombectomie.
Complicaties - Bij trombolyse kan een hersenbloeding ontstaan.
- Bij een hersenbloeding kan de intracraniële druk zeer
hoog oplopen door verplaatsing van weefsel en
oedeem. Dit kan tot inklemming leiden.
- Problemen met slikken kunnen leiden tot
apriratiepneunomie, dehydratie en ondervoeding.
- Immobiliteit door CVA kan leiden tot decubitus,
speratrofie, urineweg- en luchtweginfecties.
Prognose/Verloop Een tijdige behandeling heeft de beste prognose.
Leeftijd, CVA-grootte en onderliggende aandoeningen spelen
een rol bij de prognose.
De kans dat iemand volledig hersteld is klein, maar niet
afwezig.
Preventie Vermindering van beïnvloedbare risicofactoren.
Verschillende soorten medicatie (herhaling voorkomen).
Verpleegkundige Een vroege diagnose is van belang om het herstel zo goed
aandachtspunten mogelijk te laten verlopen en de kans op (blijvende) schade te
beperken.
Hulp bieden bij het aanpakken van beïnvloedbare
risicofactoren.
2
ZK-KT OWE4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper djazbrust. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.